MİLLİ EĞİTİM SİSTEMİMİZDE SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
KASIM-2011
Sibel BİLGİN TÜRE*
I-MEVCUT DURUM VE GÖRÜNÜM:
Eğitim sistemimizin, yaşanan ve gözlenen çok çetin sorunları var.Sorunları çözmek mümkün.
Bunu gerçekleştirebilmek için;
Yönetimin,yöneticilerin ve denetçilerin ;
-Sorun çözebilme kapasiteleri,
-Beklenti ve ihtiyaçları karşılayabilme de ki yeterlilikleri, değerlendirilmesi gereken ilk "alan" dır.
Bir ülkenin eğitim sistemi ne olursa olsun; başarısı, onda görev alacakların niteliğine bağlıdır.
Milli Eğitimimizin, her alanda sorunları var:
.MEB Teşkilat Yapısı,
.Eğitim Hukuku,
.Eğitim Planlaması,
.Eğitimin Finansmanı,
.Eğitim Haritası
.Eğitim Yatırımları
.Öğretmen Alımı,
.Atamalar,
.Personel Yönetimi,
.Müfredat Programları,
.Ders Kitapları
.Öğretim Yöntemleri,
.Sınavlar/YILİÇİ-SBS-YGS-LYS-KPSS
.Değerlendirme ve Yükselme,
.HİE,
.Taşımalı Sistem,
.Mesleki Eğitim,
.Hayat Boyu Eğitim,
.Yüksek Öğretim,
.İstihdam ve Eğitim,
.Emekli Öğretmenler,
.Sosyal Tesisler ve Hizmetler...gibi.
Anılan alanların, ayrı ayrı incelenmesi, analiz edilmesi ,çözümler üretilmesi ve uygulamaya geçirilmesi gerekiyor.
MEB, son yıllarda, hiç bir soruna kalıcı çözümler üretemedi.
Okul İnşaatları, Bilgisayar dağıtımı gibi alanlarda ise epeyce yol aldı.
Taşımalı sistem,Müfredat Programları, Ders Kitapları,YDAL'in kapatılması,Yönetici ve Öğretmen Atama Uygulamaları,
Katsayı sorunu,Alanlar,Mesleki Eğitimin durumu, SBS, YGS-LYS ,Öğretmen Alımları, Köy Okulları,Okul Bütçesi gibi
alanların hiç birinde başarı sağlanamamış,sorunlar çözülememiştir.
Anılan alanlarda ki sorunlar, bir yılda çözülebilecek nitelikte olan sorunlardır.
İlginç olan , bunları çözmek için hiç para -kaynak gerekmediği gibi ,aksine kaynak sağlamak da mümkündür.
Yönetici yeterliliği, birikim , sorun çözmeyi becerebilmek, anlaşılıyor ki asıl sorundur.
II-EĞİTİM TARİHİMİZDE,YAKIN DÖNEMDE YAPILAN BAZI UYGULAMA HATALARI:
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
1-1974 yılında, İlköğretmen Okullarının Kapatılması:
Alınan bu yanlış yönetsel karar, ciddi ve vahim bir uygulama hatası olmuştur.
Eğitimimize , büyük ve telafisi imkansız zararlar vermiştir.
Köy çocuklarının, İlkokul öğretmeni olmak için, kazanıp okudukları okullarında,
müktesep hakları gözetilip korunmadan,öğretmenlik hakları ellerinden alınmıştır.
İşsiz bırakılmışlardır. Mağdur edilmişlerdir.
1973 yılında çıkarılan, 1739 sayılı Kanunun öngördüğü,"Bütün öğretmenlerin,
yüksek öğrenimli olması " hedefi, iş içinde eğitim ve öğretim yöntemi ile
çözüme kavuşturulamamış,nitelik ve güvenlik sorunları ortaya çıkmıştır.
2-Öğretmen Yetiştirme Sisteminin Değiştirilmiş Olması:
1980 öncesi ,mektupla öğretim,açıkyüksek öğretim,yay-kur,hızlı öğretim gibi
vahim uygulama hataları yapılmış,ciddi nitelik sorunları ortaya çıkmış,
etkileri günümüzde bile giderilememiş,eğitimin niteliği zayıflatılmıştır.
3-Eğitimin Niteliğini Zayıflatıcı Uygulamalar Yapılması:
1980 sonrası, dışarıdan ortaokul ve lise bitirme,basamaklı kur sistemi ,
ders geçme ve kredi sistemi gibi ; niteliğe önem vermeyen hatalı uygulamalar yapılmıştır.
4-Öğretim Yöntemlerinin Değiştirilmesi:
Yaparak yaşayarak öğrenme,üretim için eğitim,iş içinde eğitim gibi ilkeler yerine ,ezbere dayalı test sistemi öne alınmıştır.
Test ve Dersaneye dayalı eğitim ile nitelik zayıflatılmıştır.
Fen Bilimleri Eğitimi Projesi ile uygulanan Modern Fen Uygulaması,1985 'de uygulamadan kaldırılmış,
Yaparak yaşayarak öğrenme, deney ve uygulama gibi öğretim yöntemleri yerine ,test ve ezber sistemi üzerine kurgulu , dershanelere dayalı uygulamalar ile günümüzde de devam eden ,nitelik ve yöntem sorunu yaşatılmıştır.
Ortaöğretim de ki "Alan Uygulaması" nedeniyle Fen Bilimleri Eğitimi zayıflatılmıştır.
5-Yönetici ve Denetici Atamaları:
Nitelik , deneyim ,birikim, kariyer ve liyakat yerine ,siyasal etkiye dayalı uygulamalardan ,
eğitim sistemimiz çok olumsuz etkilenmiştir.
Bu etkilerden henüz kurtulabilmiş de değildir.
Anayasamızın 128.md. nin son fıkrası ile geçici 8.maddesi ,yaşanılan süreçte uygulamaya geçirilememiştir.
Üt düzey yöneticilerin yetiştirilmesine ilişkin usül ve esasları belirleyen yasa ,Anayasamızın ,128/son,2.10.11.md. nin açık ve emredici hükmülerine karşın, bilerek çıkarılmamıştır.
6- Kesintisiz sekiz yıl kararı:
1997 yılında ; siyasi amaçlı,Türkiye gerçeklerinden uzak,eğitim ve yönetim açısından yanlış alınan,
5+3 yerine kesintisiz 8 yıl kararı ve uygulaması ile;
Köy ilkokullarımızın çoğu kapatılmış,
Köy ilkokullarımızın, 5 yıl-birinci kademe için, açık tutulmaları bile sağlanmamış,
Binlerce köy okulumuz metruk hale getirilmiş,
Köylerimiz öğretmensiz bırakılmış,
Mevcut kaynaklar ve fiziki yapı heder edilmiş,
Mevcut kamu malları korunamamış,
Yeniden taşıma bölgelerine okullar yapılması ve taşımalı sistem nedeniyle ,hurda münibüslere , onca kaynak harcanmış,
Yanlış planlama ve uygulama nedeniyle kaynaklar boşa gitmiş,
Altı yaşındaki çocukların karda kışta taşınması, hizmetin yerinde verilmeyişi gibi,
ciddi ,vahim uygulama hataları yaşanmıştır.
7- Haksız Katsayı Uygulaması:
1998 den beri uygulanan haksız katsayı uygulaması ile mesleki eğitim çökmüştür.
Endüstri Meslek Lisesi Elektronik Bölümüne sınavla giren bir öğrencimiz,
Elektrik Mühendisliğini tercih edememiş, buna karşın,İHL mezunu İlahıyat için AÖL mezunu ise
Eğitim Fakültesi için ek puan alabilmiştir.
Katsayı uygulaması, özellikle EML de okuyanları mağdur etmiştir.
8- SBS Uygulaması:
Eğitimi ve öğrencileri bilenler için SBS uygulamasının kabul edilebilir hiç bir yönü yoktu.
Uygulama kademeli olarak kaldırılmış, 8.sınıflar için sınavın devamına karar verilmiştir.
9- Sözleşmeli Öğretmenlik Uygulaması:
Uygulama bir süre devam etmiş, sözleşmeliler kadroya geçirilerek telafi yoluna gidilmiştir.
10-Emekli Öğretmenlerin Aylıkları:
Çalışan emsallerinin tam yarısına düşürülmüştür.
Emeklilik azalmış,işsiz öğretmenlere de kadro açılamamıştır.
Anılan sorun alanlarının hepsi ,yakın dönemde eğitim sistemimize yaşatılmıştır.
III-SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ:
--------------------------------------------------
1-Durum Analizi Çalışmaları Yapılmalıdır:
a-Her yıl için, takvime bağlı olarak, Merkez ve Taşra Teşkilatında ,
Öğretmen-Yönetici- Denetci-Akademisyen ve Nitelikli Uzman Personelin katılımıyla,
Durum Analizi Çalışmaları yapılmalıdır.
b-Üretilen çözümler, uygulamaya geçirilmelidir.
c-Düzenleyici mevzuat ile uygulama, bütün birimler için geleneksel hale getirilmeli,
kalıcı ve sürekli görevler verilmelidir.
2- Kapalı Köy İlkokullarımız Açılmalıdır:
a-Mevcut Durumun tesbiti yaptırılmalı, Köy Okullarımızın satışından vazgeçilmeli,
b-Metruk durumdan kurtarılmalı,
c-Onarım ve bakımları yaptırılmalı,
d- Bayrağımız çekilmeli,
e-10 öğrenci olan köylerde, okullar öğretime açılmalı ,
f-Taşımalı sistem yerine, köyde öğretimin yapılması sağlanmalı,
g-Demirbaş sayımları yaptırılmalı,
h-Köylerde bu okulların "Yediemine" teslimi yaptırılmalı,
k-Tapu -Çap-Demirbaş gibi kayıtları düzenli hale getirilmeli, ilçelerde arşivlenmeli,
l- Lojmanlarının onarılması sağlanmalı,
m-Öğretime açılacak olanlara ,Öğretmen atamaları yapılmalı,
n-İhata duvarlarının, çevre düzenlerinin yaptırılması sağlanmalıdır.
3-İlköğretim Okullarımız Geliştirilmelidir:
a-"Okul Bütçesi" uygulamasına geçilmelidir.
Okul Bütçesi için, "Çalışma Grubu" kurulmasını,
Okullarda "Bütçe Komisyonları" kurulmasını,
Bütçeye, Okul Aile Birliği Bağış gelirlerininde alınmasını,
Bütçenin Eğitim Müfettişlerince her yıl denetlenmesini ,
Anayasamızın 42. maddesinin ,"ilköğretim,zorunlu ve devlet okullarında parasızdır"
hükmü gözetilerek; Önokullarımız ve İlköğretim için ayrı,
Ortaöğretim için ayrı bir mevzuat düzenlemesi yapılabileceğini,
Bunun yılda iki kez makul bir ödeme olabileceğini,
Bununda önemli bir siyasi irade kararı gerektirdiğinin bilinmesini,
Böylece okullarımız için kaynak ihtiyacının karşılanabileceğini,
Her yıl yaşanan kayıt parası sorununun çözülebileceğini,
Böylece harcamalara denetim ,güven ve saydamlık getirilmesinin yolu açılacaktır.
b-Temizlik için Hizmetli ,Güvenlik Görevlisi ve Memur ihtiyaçlarının karşılanmalıdır.
c- Niteliği destekleyici yayınlar hazırlanmalıdır:
Okul Öncesi-İÖO-YİBO ve PİÖO için, ayrın ayrı;
Okul Yönetimi Kılavuzu
Öğretmen Kılavuzu"
Aday Öğretmen Kılavuzu
Eğitim Yazıları Kitabı
Aylık Eğitim Dergisi çıkarılması ve gönderilmesi sağlanmalıdır.
d- Norm Kadro tespitlerinin, tam olarak yaptırılmalı,vekil ve ücretli istihdamına son verilmelidir.
e-İÖO da, birinci sınıfta, öğretime, "el yazısı" ile başlamanın, "öğrenilmiş çaresizlik"
yaşatması nedeniyle,uygulamadan vazgeçilmesi değerlendirilmeli,
Yıllara yayılmış,"Yazı Dersleri" her durumda konulmalıdır.
İÖO da ,Bilişim Teknolojisi Dersi zorunlu olmalıdır.
f-Ders Kitapları İyileştirilmelidir:
-İkiye bölünmesi uygulamasının kaldırılmasını,
-Konunun devamında, etkinlik ve ölçme -değerlendirme sorularının konulmasını,
-Mevcut kitaplarda ,konu metni başta ,etkinlik sonda ayrı bir bölümde olup,ilginç,anlamsız,
kullanışsız,dağınık,bütünlükten yoksun bir yapı vardır.
Kitaplarda ,etkinklik yanında ,deneylere de yer verilmeli,
-Türkçe yönünden zenginleştirilmelidir.
g-SBS de sorular sadece "ders kitaplarından" sorulmalıdır:
Böylece,okul-sınıf ve öğretmenin, etkili duruma getirilmesi ,
Dersane baskısı ve zorunluluğunun giderilmesi,
Fırsat ve imkan eşitliğinin desteklenmesi sağlanabilecektir.
h-DPY ve Bursluluk ,Özel Okul Sınavlarının, SBS ile birleştirilmesi, tercihlerin genişletilmesi ve birlikte yaptırılması sağlanmalıdır.
ı-Rehber Öğretmenlerin; fiilen maaş karşılığı 15 saat rehberlik derslerine girmeleri, sadece büro işi yapma, plan yapma, uygulamasının düzeltilmesi, yönlendirme ve rehberlik gibi alanlarda her bir öğrenci için fiilen, bizatihi çalışmalar yapmaları çocuklarımız için yararlı olacaktır.
i-Özel eğitime muhtaç çocuklarımız için:
-Çok sayıda özel sınıflar açılmalı,
-Kaynaştırma eğitimi sürecinde, bulundukları sınıfa uyumları yönünden, sınıf öğretmenlerinin görüşleri alınmalı,
-Gerekli görülenler için ,her yıl şube değişimin sağlanmalı,
-Eğitim ve öğretim ile sınıf ikliminin bozulması önlenmeli,
-Bunlar için ayrı bir nöbetci öğretmen görevlendirilmeli ,
-Teneffüslerde gözetimleri bu öğretmenlerce sağlanmalıdır.
k-Müfredat ve Ders Kitaplarında Uygulamaya Önem Verilmelidir:
-Yaparak yaşayarak öğrenme ilkesine,
-Deney gezi ve gözlemlere,
-Yurttaşlık bilgisine ,
-Hayatın bilgisine önem verilmesi sağlanmalıdır.
"Konut yapımı için gerekli işlemler-su-elektirk aboneliği-doğalgaz kullanımı,trafik-dilekçe ,
resmi iş ve işlemler, aşılar - sağlık-110/112/154/155 /177... gibi önemli numaraların,
kamu ve yerel yönetim yapımızın tanıtımı gibi hayatın yaşanmasına ilişkin bilgi ve uygulamaların"
yer alması sağlanmalıdır.
-Cumhuriyet dönemi edebi yazınlarının okunması,
-Sunum,Yazım,Topluluk karşısında konuşma gibi etkinliklere yer verilmesini ve bu çalışmaların
notla değerlendirilmesi zorunlu hale getirilmelidir.
l-Fen ve Teknoloji Dersi için:
- Laborutuvar Deney Kılavuzları hazırlatılmalı ve dağıtımı sağlanmalıdır.
-Fen ve Teknoloji Derslerinin, uygulamalı yapılması, özellikle zorunlu hale getirilmelidir.
m-Sağlık önlemleri:
Hijyen-temizlik-sağlık taramaları-göz ve diş muayenesi-aşılar yönünden
gerekli tedbirlerin aldırılmalı,uygulamaya geçirilmelidir.
Çocuklarımıza sağlık bilgileri içeren kitapcıklar hazırlatılıp dağıtılmalıdır.
Anılan kitaplarda ki davranışlar sınıf ortamında gözlenmeli tartışılmalı ve değerlendirilmelidir.
n-Ölçme ve Değerlendirme Çalışmaları:
Eğitim boyutuna,kazanıma önem verilmelidir.
Sunu,proje grup karşısında konuşma-yazılı anlatım gibi çalışmaların,notla değerlendirilmesi sağlanmalı,
Bunun mevzuata alınıp uygulamaya geçirilmesi yoluyla test çıkmazından kurtulmaya çalışılmalıdır.
Öğrencilerimizin, akademik ve sosyal gelişimleri birlikte değerlendirilmelidir.
4-Örgün Genel Ortaöğretim ile Mesleki ve Teknik Öğretim:
a-Katsayı sorunu tam olarak uygun biçimde çözülmelidir:
15 puanlık katsayı farkının, meslek liseleri yönünden kaldırılmasını,
Meslek Liselerine,kendi alanlarında ek puan verilmesine devam edilmesini,
ML yönünden alanların ve alaniçi tercihlerin yeniden belirlenmesini,
ML Bilgisayar Bölümü mezunu adayın,Bilgisayar Mühendisliğini tercih etmesine ,
-İmkan verilmesini,puan kesilmesinin kaldırılmasını,
-Aksine ek puan verilmesini ve alan içi sayılmasını,
-Alan içi tercihler için ek puanların devam ettirilmesini
Ancak bu yolla genel lise -meslek lisesi oranı için öngörülen; 25/75 hedefine ulaşılabileceğini,
yetkiler değerlendirmeli ve uygulamaya geçirmelidirler.
b-"Sınıf Geçme Yönetmeliği"Yeniden Düzenlenmelidir:
Bu konuda taleplerin alınmasını ,çalıştay düzenlenmesini,
Sınavlar da soruların , "ders kitaplarından" sorulmasının sağlanmasını
Yıl içindeki bir sınavda ,Başarı yüzde 50 den az ise, sınavın iptalini
Proje ve sunum... gibi üretim çalışmalarına not verilmesini,
ders geçme imkanı getirilmesini,
Eşitlik ve diploma statüsü gereği,Liseler arası ,sınıf geçme için öngörülen,
diploma not ortalaması farklarının kaldırılmasını,
Azami iki ders için, Öğretmenler kurulu kararı ile geçme uygulamasının ihdasını
Müzik Resim ve Beden Eğitimi Dersleri için kalma yerine,
alınan not ile geçme uygulamasının getrilmesini,
e-Seçme Sınavları Yeniden Düzenlenmelidir:
-Sınavlarda,SBS ,YGS ve LYS de, sadece,"ders kitaplarından ve içeriğinden"sorular sorulmalıdır.
-Bu uygulama eğitimimizin niteliği için, çok önemli bir gelişme olacaktır.
-Soru sorulacak "Ders Kitapları Listesi"nin yayımlanmalıdır.
-Eğitimin ,dersane ve test boyutundan kurtarılması,Ders kitapları dışından soru sorulmasının önlenmesi,
-Akademik ölçme yanında ,okul-sınıf-eğitim-sosyal gelişim,deney -gözlem gibi etkinliklerin ölçülmeye çalışılması,
-Çoktan seçmeli soruların, ders kitapları ve içeriklerindeki eğitim etkinliklerine göre,özenle hazırlanması sağlanmalıdır.
f-"Yabancı Dil Ağırlıklı Lise"ler, Yeniden İhdas Edilmelidir:
-Sıfır maliyetli Anadolu Lisesi olmaları ,
-Yabancı dil öğretmeleri,
-Öğretimin Türkçe olması,
-LYS başarıları nın yüzde 98 olmasının gözetilmesini,
Her Genel Lisenin Anadolu Lisesi olmasının, anlamsız ve gereksiz olduğu,
Bu karardan vazgeçilmesini ve açıklanmasını,
g-Fen Bilimleri Eğitimi:
Desteklenmesi, Geliştirilmesi,Deney ve uygulamaya önem verilmesi sağlanmalı,
Fizik-Kimya ve Biyoloji için, Laboratuvar Kılavuzları hazırlatılıp, gönderilmelidir.
Fen Bilimleri eğitimi,1970li yıllarda uygulanan, "MODERN FEN 1-2 PROJESİ"döneminden bile çok geriye düşmüş ,
anılan projenin,deney ve uygulamaya dayalı ,tam istenilen bir eğitim uygulaması
olmasına karşın kaldırılması yanlış olmuştur.
Nitelik; öğretmen -öğrenci-HİE-Ders Kitabı -uygulama-deney... gibi bütün boyutlarıyla desteklenmelidir.
Öğretimin,deney,sunum,proje hazırlama gibi çalışmalarla, üretime , sınıf ve okul içine
çekilmesi sağlanmalı,ezber ve testden kurtarılmalıdır.
h-Displin Yönetmeliği güçlendirilmeli,yeniden ek hükümler konulmalıdır.
k- Sivil Savunmaya , Güvenliğe, bütün okullarımızda , azami önem verilmesi sağlanmalı,
gerekli tedbirlerin aldırılması için,uygulamaya yönelik örnek çalışmalar hazırlanıp gönderilmelidir.
Bu alanda ki denetim artırılmalıdır.
5- Hizmet İçi Eğitim:
a-Merkez ve Taşra için Durum Analizi Çalışmaları yapılmalı,
b-Niteliğe yönelik daha çok HİE etkinliği düzenlenmeli,
Eğitimde Yeni Gelişmeler,
Eğitim Teknolojisi,
Eğitim Yönetimi,
Öğretim Yöntemleri,
Sınıf Yönetimi,
Laboratuvar Deneyleri,
Okul Yönetimi,
Okul Geliştirme gibi ,yeni ve çok sayıda kurslar açılmalıdır.
c-Okulöncesi-İÖO-YİBO-PİO-Liselerimiz için , ayrı ayrı "Yönetim Kılavuzları",ve "Denetim Kılavuzları" hazırlanmalıdır.
e-"Eğitim Yazıları" adıyla bir kitap hazırlanmalı ,
f- Arz edilen her bir çalışma için HİE Faaliyeti düzenlenmeli,
g-HİE Kursları sonunda mutlaka bir ürün ortaya konulmalıdır.
h-Her öğretmenin, yılda bir HİE faaliyetine katılıması sağlanmalıdır.
6-Öğretmenlerimiz ve Öğretmenlik Mesleği:
--------------------------------------------------------------
a- Öğretmenevleri sorunu:
-Öğretmenevi yapımının serbest bırakılması sağlanmalı,bu konudaki yasaklayıcı genelge yürülükten kaldırılmalıdır.
-Ankara -A.Eğlence-Yenimahalle-Mamak ...gibi semtlerde , Bingöl Karlıova gibi ihtiyaç olan yerlere ,Öğretmenevleri açılması sağlanmalıdır.
-İstanbul -İzmir gibi illerimizde, birden çok öğretmenevi varken Ankara da yetersiz
olduğunun gözetilmelidir.
-Öğretmenevi aidatları, bandrol uygulaması kaldırılmalıdır.
-Öğretmenevi kimliği uygulamasını kaldırılmalıdır.
-Çalışan ve Emekli öğretmenler için ," Öğretmen Kimliği"nin yeterli sayılmasını,
-Kar yerine ,zarar etmeden, hizmet üretme esasının getirilmesini,
-Öğretmenevlerinin bir ihtiyaç olduğunun kabul edilmesini,
-Deprem gerçeğinin gözetilmesini,
-Bir ilçeye atanan öğretmenin ilçeye varınca ciddi kalacak yer sorunu yaşadığının gözetilmesini,
b-Uzman öğretmenlik :
Rütbe sisteminin esas alınmalı,Kadro sınırlamas kaldırılmalı, Sınav açılmalıdır.
Sınav-Sicil-Kıdem-HİE-Etkinlik Değerlendirme Formu ile hak edenlerin tamamı,Uzman Öğretmen olabilmelidir.
Bu maksatla gerekli mevzuat düzenlemesi ivedi olarak yapılmalıdır.
İvedi olarak,yeni bir sınav açılmasını ve yaşanan mağduriyetlerin önlenmesini,MEB sağlamalıdır.
c-İşsiz Öğretmenler için;
Köy okulları açılmalı,
Emekli öğretmenlerin aylıkları iyileştirilmeli,
İhtiyaç tam olarak tespit ettirilmeli,
Norm Kadroların tam olarak tespit edilmesi sağlanmalı,
Ücretli ve Vekil istihdamından vazgeçilmeli,
Alanlar ve HDDÇ yeniden belirlenmeli,
YÖK ve Eğitim Fakültelerimiz ile kontenjan planlaması yapılmalı,ihtiyaçlar gözetilmeli,
Fen Edebiyat Fakültelerimiz dönüştürülmeli,
Öğretmen Alımının, aynı sistemle sürdürülmesine devam edilmelidir.
d-Aday Öğretmenler İçin;
Temel-Hazırlayıcı ve Uygulamalı Eğitime yönelik,
Adaylık Kılavuzları hazırlatılıp dağıtılmasını,
Yukarıda anılan yayın desteğinin makul bir ücretlede olsa da sağlanmasını,
Adaylık Eğitimi için bir müfredat proğramı hazırlatılmasını,
Bu çalışmalar için bir HİE faaliyeti düzenlenmesini,
e-Ek Dersler için ;
Yeni ve ayrıntılı bir çalışma yaptırılmasını,
Fiilen derse girip, ders defterinde imzası olanlara, ek ders ücreti ödenmesini,
439 sayılı yasanın,sözü ve özü ile uygulanmasının sağlanmasını,
Fiilen derse girmeyenlere ekders ödenmesi uygulamasının kaldırılmasını,
1739 Sayılı yasaya göre öğretmenliğin bir meslek olduğunun gözetilmesini,
f-il içi tayinler :
.Açık kadroların tam olarak duyurulmalıdır.
.Norm kadroların tam ve doğru tespiti yapılmalıdır.
.Eşleri ,Cumhuriyet savcısı-Hakim-Asker ve Polis olan öğretmenlerimizin ,Eş durumu tayinleri yapılsada, il içi sıra nedeniyle, mağdur oldukları,bir yere yerleşemedikleri,Sürekli göç ve süreli tayinler nedeniyle göçer halde olduklarını,
Emsallerinin ise bir yere yerleşip daha rahat çalıştıklarını,
Bu gerekçelerle, "il içi tayinlerde" mağduriyetleri önlenmelidir.
g-Köy İÖO da Görevli Öğretmenler:
Lojman ihtiyaçlarının karşılanmalıdır.
Taşıma bölgesine dahil köy ilkokullarının lojmanlarında kalmalarına imkan verilmelidir.
Tarihi nitelikli, özgün görünümlü radyolar, yayınlar... armağan edilmeli,
Anılan radyoların,EML tarafından, yayınların ise bir proje ile MEB tarafından,
öğretmen katılımı sağlanarak üretilmesi sağlanmalıdır.,
Köylerimizdeki Öğretmenlerimizin yalnızlıklarının paylaşılmalı,
Her öğretmenimize,her yıl bir Eğitim Yazıları Kitabı gönderilmeli,
Uzaktan HİE imkanları sunulmalıdır.
k-"Eğitim Mevzuatı" Kitabı hazırlatılıp öğretmenlerimize gönderilmelidir.
l- Aylık Eğitim Dergisi çıkarılmalı ve her okula ulaştırılması sağlanmalıdır.
MEB ve onca mensubuna yaraşır,içeriği zengin ,örnek eğitim uygulamaları,öğretim yöntemleri gibi,
eğitimi destekleyici,zengin düşünceli, ince beğenili ,yüce duygulu, iyi bir insan, iyi bir yurttaş,
iyi bir öğretmen olmaya katkı sunan ,etkileyici ,iz bırakıcı dergilerin;
özellikle köylerimizde görev yapan öğretmenlerimizden başlanarak her öğretmenimize gönderilmesim sağlanmalıdır.
m-Çocuk Sağlığı-Bakımı-Eğitimi gibi konularda, hazırlanan yayınlar gönderilmeli, Bunların,öğretmenlerimiz eliyle, anne adaylarına da dağıtımı gerçekleştirilmeli,koruyucu sağlık hizmetleri yönünden ,MEB ve SB ortak bir proje yürütmelidirler.
n-Emekli öğretmenler :
Aylıkları yönünden çok kayıpları olduğundan,İyileştirme yapılmalıdır.
3000 göstergenin 3600 e çıkarılmalıdır.
Emekli öğretmenlerin aylıklarının yetersizliği nedeniyle, emekliye ayrılmala azalmıştır.
Bu olgunun, işsiz öğretmenlerin istihdamını olumsuz etkilediği açıktır.
İşsiz öğretmenlere, kadro açılması için, emekli öğretmen aylıkları iyileştirilmelidir.
p-Eğitim Fakültelerimiz:
Öğretmen yetiştirme konusunda;ders içerikleri yönünden işbirliği yapılmasını,
Öğretmen ihtiyacı ile uyumlu bir yapıya getirilmelerini,
r-Okullarda ki" Özlük Dosyaları" için standartlar getirilmesini, örnek dosyaların dağıtımını,
s-Yönetim hizmetleri ve öğretmenler için, "örnek form"ların geliştirilip,
yayımlanmasını,kullanımının sağlanmasını,
t- Eğitim Yöneticiliğine Atama :
Bu konudauygulama yıllardır her dönemde, istikrarlı ,düzenli ve adaletli bir yapıya kavuşturulamamıştır.
Bu amaçla ,sürekli olabilecek bir "mevzuat düzenlemesi" yapılmalıdır.
En çok tartışılan, paydaş memnuniyetinin oluşturulamadığı, yönetici atama konusunun,
kalıcı bir çözüme kavuşturulması önemli ve haklı bir beklentidir.
u-Ödüllendirme:
Yaygınlaştırılmalı,çalışan ödülünü almalı,
Eli öpülesi öğretmen anlayışına ve uygulamasına dönülmeli,
Ne kadar çalışırsan çalış ,aynı olmak,farkındalığın ,motivasyonun ,ödülün olmayışı,
Başarının dersaneye mal edilmiş olması düzeltilmelidir.
v-Verimlilik İçin:
Her birimin çalışma yapmasının mevzuta alınması, zorunlu hale getirilmesi,
Her birimde zorunlu ve tam katılımlı verimlilik çalışmaları yaptırılmasıı,
Verimlilik Genel Md. ile işbirliği yapılması,
81 il temsilcisinin eğitime alınması,
İllerde çalışma yürütülmesinin sağlanması,bir proje olarak uygulamaya geçirilmelidir.
y-Öğretmen ihtiyacı Bakımından:
Rehber Öğretmenlere öncelik verilmesi yaklaşımının yerinde olmadığını,
Bir okula bir rehber öğretmen planlaması yapılmasını,
Rehber öğretmenlerin, dosya doldurma ,proğram indirme ve öğretmenlere verme gibi
bürokratik iş ve işlemler yerine ,fiilen rehberlik derslerine girmeleri,
etkin ve alana yönelik görevler yapmaları,
Bu amaçla mutlaka yönetmeliklerinin, ek hükümlerle yeniden düzenlenmesi sağlanmalıdır.
7-Halk Eğitimi Merkezlerinin:
-------------------------------------
a-Yaygın eğitim ,hayat boyu eğitim-kpss-sbs-öss -mesleki eğitim kursları ile
şehir merkezlerinde de eğitimi desteklemelerinin sağlanmasını,
b-İŞKUR ile işbirliği yapmalarını,ortak projeler üretmelerini, uygulamaya
geçirmelerinin sağlanmasını,
c-Bulundukları ilçelerin ve köylerinin ,tarihi doku envanterini çıkarmaları,
fotoğraflamaları,gerekli tesbitleri yapmaları,dosyalamaları arşivlemeleri,
d ilçe ve köyleri için: Tanıtım Kitapları hazıralamaları,
e-ilçedeki önemli iz bırakan tarihi kişiler için yayınlar ve dökümanlar hazırlamaları
f- ilçe" Hizmet Kılavuzları" hazırlamaları yayımlamaları,
g-Belde ve köyler içinde talep ve ihtiyaçlara göre kurslar açmalarının sağlanmasını
h- İlçelerin tanıtımlarında da görev almalarının sağlanmasını,
i-Endemik bitki varlıklarının tespiti ve korunması gibi doğa ve çevre hizmetlerinde
bulunmalarının sağlanmasını,
k-HEM nin,gerçek işlevlerine kavuşturulmalarını,dinlenme yeri algısının giderilmesini,etkin,
etkili ve verimli olarak işleyen kurumlar haline getirilmesini,hayat boyu eğitim-
işe hazırlık-iş içinde eğitim-kalkınmaya hizmet gibi ilkelere hizmet eder hale
getirilmelerinin sağlanmasını,
8-Uygulanan Dış Destekli Projelerin :
-----------------------------------------
a-Tamamının,mevcut uygulananların ve öncekilerin,Gözden geçirilmesini,
b-Maliyet- harcama- fayda analizlerinin yapılmasını,
c-Sonuç alıcı uygulamalara çevrilmelerinin sağlanmasını,
ç-Dosya doldurma dışında, alanda uygulamaya yönelik,kaynakların boşa gitmediği
işe yarar,gerekli ,sonuç alıcı projeler olarak sadece gerekli olanlarının uygulanmasını,
9-Müfredat Proğramlarının :
----------------------------------------
a-TTK yönetiminde eksik olanlarının 6AYDA tamalanmasını,
b-Mevcutların gözden geçirilmesini,
c-Uygulamada görülen eksikliklerin öğretmenlerin görüşleri
alınarak geliştirilmesini,
d- İÖO ve Liselerimiz için ,Önerilerimizin müfredat Proğramlarına aldırılmasını,
10-Ders Kitaplarının :
--------------------------------
a- Gerekli ve satın alınan, bütün ders kitaplarının;
TTK ile her il milli eğitim müdürlüğüne görev verilerek, bir yıl içinde yazdırılmasını,
b- Bazı illerimize 3/5 kitap yazımı görevi verilmesini,
c- Alınan taslakların, ilgili Genel Md.tarafından inceletilmesini,
d- TTK tarfından düzeltme -geliştirme sonrası, bastırılmasını,
Böylece,çok büyük bir tasarruf sağlanacağını,
MEB nın, kendi insan kaynağını ,merkezde ve taşrada kullanmasını,
MEB nın, kitabı varken ,kitap satın alınmasının yeniden değerlendirilmesini,mevzuatın incelenmesini,geliştirilmesini,
Tasarruf ve kamu yararının gözetilmesini,
Bakanlığımızın, bütün ders kitaplarını kendisinin yazması ile sadece baskı masrafı olacağından,
her yıl için çok büyük mali tasarruf sağlanacak,her yıl baskı öncesi geliştirme yapılabilecektir.
e- Konu-uygulama -değerlendirme bölümlerinin, kitaplarda aynı yerde olmasının sağlanmasını,
f- Temel Bilgi verilmesine özen gösterilmesini ,
g- Durmadan etkinlik diye soru sorarak kitapların yazılmış olmasının, uygun olmadığını,
h- Baskı tekniğinin geliştirilmesini,
k- Çok bilgi değil ,net ve gerekli bilgilerin verilmesini,
l- Sınavlarda ders kitaplarından soru sorulmasının sağlanmasını ,MEB özellikle uygulamaya geçirmelidir.
11-Yüksek Öğretim için:
------------------------------------
a-"Eğitim üretim içindir" yaklaşımı ile, eğitimin niteliğine yönelik geliştirme çalışmaları yapılmalıdır.
b- Eğitimin Niteliği İçin,Ders Kitapları güncellenmeli,içerikleri zenginleştirmelidir.
Bu amaçla Fakültelerimiz deki dersler için ,ayrı ayrı merkezi komisyonlar kurularak ,
nitelikli kitaplar yazdırılması bir proje ile desteklenmelidir.
c-Proje -Sunu -Araştırma -Sosyal Sorumluluk Projeleri -Uygulama Çalışmalarına, vize ve final notları verilebilmelidir.
Lisans yönetmeliklerine bu uygulamanın konulması için,düzenleyici bir mevzuat çalışması yaptırılmalıdır.
d-Teknik Eğitim-Sağlık Eğitimi gibi uygulamaya yönelik eğitim nicelik olarak artırılmalı,
Sosyal Bilimler Eğitiminin oranı düşürülmelidir.
Yüksek Öğretimimizde ,Sosyal Bilimler ağırlığı sorunu vardır.
Talep olmayan,kontenjanı dolmayan bölümler kapatılmalıdır.
e-Eğitimde, uygulama ve mesleğe yönelik çalışmalar artırılmalıdır.
f- Bulunulan il ve ilçe için, kalkınmaya yönelik ,üretim-istihdam ,
proje ve uygulama çalışmaları yapılması sağlanmalıdır.
g- YÖK ve Yüksek Öğretim Kurumlarımız-Kontenjanlar ve uygulama için, İstihdama ve planlamaya yönelik değerlendirme
çalışmaları yapılmalıdır.
h-Fen-Edebiyat Fakülteleri azaltılmalı ,imkanları iyi 10 FEF bırakılmalı, diğerleri dönüştürülmelidir.
Mezunlarının Formasyon sorunu çözülmelidir.
ı- Yurt sorunu için ,ihtiyaç ve beklentilere göre, kısa sürede yeni yurtlar açılmalıdır.
k-Harç ve Burs sorunları için iyileştirmeler yapılmalıdır.
l- İki yılılk Meslek Yüksek okulları yeniden değerlendirilmelidir.
m-Yeni Hukuk Fakültesi açılması artık önlenmelidir.
n-Vakıf Üniversitelerimizin de, Sosyal Bilimler yerine Tıp-Teknik Bilimlere yönelik Bölüm açmaları sağlanmalıdır.
o-Eğitim Fakülteleri ile öğretmen ihtiyacı planlaması yapılmalı ,kontenjanlar ve bölümler yönünden uyum sağlanmalıdır.
p-Yeni kurulan üniversitelerimiz için öğretim üyesi desteği sağlanması,
Merkezi Başvuru ve seçim yönteminin getirilmesi,
Gerekli kadroların talep ile uyumlu olarak tahsis edilmesi sağlanmalıdır.
r- Yüksek öğretim kurumlarımızdaki; kalabalık sınıflar, anfiler sorununa çözüm bulunması için ,
gerekli çalışmalar yaptırılmalıdır.
Eğitim ,test-not tutma-ezber yerine, uygulamaya ,bireysel ve grup çalışmalarına yönelik,
üretici bir yapıya kavuşturulmalıdır.
Lisans ve Önlisans için, ilgili yönetmeliklere, ölçme ve değerlendirme yönünden yeni hükümler konulmalıdır.
12-Eğitimin Niteliği ve Niceliği İçin:
---------------------------------------
a-MEB-TODAİE-Verimlilik Genel Müdürlüğü -İŞKUR-YÖK/Üniversitelerimiz
ve İlgili Uzmanlarla çalışmalar yapılmalıdır.Bu anlamda;
Eğitimin Yönetimi
Eğitimin Finasmanı
Eğitim Hukuku
Eğitimin Niteliği
Eğitim ve İstihdam
Personel Yönetimi
Fiziki Durum
Eğitim Haritası
Eğitim Planlaması gibi alanlarda, eş zamanlı çalıştaylar düzenlenmelidir.
Somut ,uygulanabilir çözüm önerileri hayata geçirilmelidir.
b-TRT Eğitim Kanalı daha etkin kullanılmalıdır.
c-Aile -Çocuk ve Toplumsal yapımız için ,yayınların niteliği yönünden yaşanan olumsuzluklar önlenmelidir.
d-Bu amaçla:her bir TV ve Radyoda kendi içinde "Yayın Değerlendirme ve Denetleme Birimi"kurulması için
düzenleyici mevzuat ihdası ivedi olarak sağlanmalıdır.
Yayımlanan bütün diziler de aile yapımıza saldırı vardır.
e-TV da,Trafik, Aile ,Çocuk ,Sağlık,Tarım ,Orman ,Çevre gibi yaygın eğitime yönelik konularda ,
ilgili mevzuat gereği yapmaları gereken yayınların; takibi ,denetimi, etkinleştirilmesi,
uyulması sağlanmalı, baştan savma ve seyredilmeyen zamanlarda yapılması önlenmelidir.
f- Yönetimde ,işlerin ve görevlerin Uzmanlara, Ehil olanlara verilmesi için , kalıcı bir düzen oluşturulmalıdır.
Liyakat ve Kariyere önem ve öncelik verilmelidir.
g- MEB ;TTK, İnsan Kaynakları Genel Md. ve Ana Hizmet Birimlerine, ilgisine göre;
Türk Eğitim Sistemi ve İşleyişi,
Eğitim Yönetimi,
Teftiş ve Değerlendirme,
Okul Yönetimi,
Okul Geliştirme,
Eğitim Hukuku
Öğretim Teknikleri
Sınıf Yönetimi
Öğretmenlik Uygulamaları gibi, HİE amaçlı ,niteliği destekleyici yayınlar hazırlatılmalı,
Öğretmenlerimiz, Eğitim Fakültelerimiz ve öğrencileri bu yönden de desteklenmeli,
Yayınlarda ,pratiğe ve uygulamaya yönelik bilgilere yer verilmeli, işlevsel olmaları sağlanmalıdır.
Bu amaçla görev verilen ilgili birimler, HİE faaliyetleri düzenlemeli,
Nitelikli kişilerle, kursun sonunda,ürünler - dökümanlar -yayınlar üretilmelidir.
h-İÖO da Fen ve Teknoloji,Mataematik ve İngilizce derslerinde başarı oranları
çok düşük olduğundan, sınavlarda ortalama 4-7 soru çözülebildiğinden;
Anılan derslerin öğretimi için yeni tedbirler alınmalı,
Soruların,yıl içinde ve SBS de, ders kitaplarından sorulmalıdır.
Çok uzun sorulardan vazgeçilmeli, özgün ,kitap içi ,müfredatın kazanımlarına yönelik özgün sorular hazırlanmalıdır.
Liselerimiz de Fen Bilimleri yönünden ,aynı uygulamaya tabi olmalıdır.
Bu konuda mevzuatda ivedi düzenleme yapılmalıdır.
13-Ankara Örneğinin İncelenmesi :
----------------------------------------
a-Ankara Merkezde Kuzeyde:
Anadolu Öğretmen Lisesi,
Anadolu Otelcilik veTML,
Tapu Kadstro ML,
Fen Lisesi,
Sosyal Bilimler Lisesi yok.
Mevcutlar her nedense hep güneyde.Sanki Tren yolu ikiye bölüyor.
Özellikli okullar,Yenimahalleye bağlı gözüksede hep Çankaya çevresinde ve ilçesinde.
Manidar gözüküyor.
Bu yapı düzeltilmeli.
Kuzeye, Etllik-A.Eğlence ve Yenimahalle çevresine, yeni anılan okul türleri açılmalıdır.
b-Yükseltepe-Esertepe -Sancaktepe-Yayla ve Kuşcağız gibi yoğun nüfüslu semtlerde
Genel Lise bile yok. İlginç bir durum. Talep karşılanmalıdır.
c-Ankara da Merkezde bir tek öğretmenevi var.
Kuzey için öğretmenevi açık bir sosyal ihtiyaç.
İstanbul da,izmir'de birden çok sayıda varken, Ankara da bir tane olması makul değil.
A.Eğlence-Yenimahalle gibi yerlere, yeni öğretmenevleri açılmalıdır.
d-Ankara da eğitimin niteliğine yönelik ciddi sorunlar var.
Başarı düzeyi toplamda yeterli değil.
2011 LYS sonuçlarına göre, Lisans Proğramlarına yerleşme oranı yüzde 23.
Yalova-Kırşehir -Bitlis ruhu ve azmi Ankara'ya taşınmalıdır.
e-Ankara Merkezde AL ,ML ve benzeri okullara giriş için, puanlar çok yüksek.
Talep yeterli düzeyde karşılanamıyor .
Öğrenciler bu açıdan mağdur.
Okul sayıları çoğaltılmalı,YDAL ile talep karşılanmalı, ML sayısı artırılmalıdır.
f- Ankara nın, Köy İÖO' da okuyanlar için, örgün orta öğretime geçiş ve yatılı statüde okuma imkanları yetersizdir.
Çamlıdere bu açıdan incelenmeye değer bir örnektir.
Çamlıdere-Nallıhan gibi kırsal ilçelerin köylerindeki fakir çocuklar için,"parasız yatılı statüde"okuma imkanları sunulmalıdır.
14-İl Durum Analizleri:
Ankara örneğinde olduğu gibi, her ilimiz için,uygun katılımcılarla, durum analizi çalışmaları yaptırılmalı,
özel inceleme ve değerlendirmeler ile sorunlara çözümler üretilmelidir.
15-TODAİE:Kapatılması düşünülen /söylenen TODAİE' nün , DPB yerine ,MEB' na devredilmesi için talepte bulunulmalı, burada sürekli olarak, Kamu Yönetimi, Eğitim Yönetimi gibi alanlarda HİE kursları verilmesi sağlanmalıdır.
Sibel BİLGİN TÜRE
Ankara Mustafa NECATİ İÖO İngilizce Öğretmeni