Mahalle eczaneleri süpermarkete karşı

Yeni yılda ilaçların süpermarketlerde satışına izin veren yasa çıkıyor. Marketler içinde reçetesiz ilaç satışının yanı sıra, eczacı istihdam edecek.

ABD, Almanya ve İngiltere gibi bazı ülkelerde marketlerdeki eczane reyonlarında ilaç satışına izin veren sistem Türkiye'ye de geliyor. Eczacılar, hipermarketlerde açılacak reyonlarda stand işçisi konumuna düşecek. Mahalle aralarındaki eczanelerin ise ayakta kalma şansı iyice zora girecek. Bu durumda Sosyal Güvenlik Kurumu, gözden çıkardığı Türk Eczacıları Birliği yerine hipermarketlerle anlaşabilecek. Sağlık Bakanlığı da, yeni sistemi oluşturmak için halen uygulanan '1262 sayılı İspençiyari ve Tıbbi Müstahzarlar Kanunu'nu' yürürlükten kaldıran tasarıyı hazırlıyor. Reçetesiz ilaçların eczane dışında satışını yasaklayan bu kanunun kaldırılması ile ilaçların marketlerde satışına ilişkin bir engel kalmayacak. Ancak marketlerde açılacak ilaç reyonlarında eczacı çalışmak zorunda olacak. Bu nedenle büyük marketlerin baskısı altında kalacak eczanelerin dayanma şansı zor görünüyor. Marketlerdeki eczane reyonlarında çalışacak eczacılar ise bir nevi market işçisine dönüşecek, ücretini market sahibinden alacak. Sağlık Bakanlığı, iki yıldır üzerinde durduğu bu çalışmayı sonunda raftan indirdi. Bakanlık daha önce marketlerde ilaç satışının yapılmayacağı yönünde açıklamalar yaparken, konjonktürün değişmesi ile birlikte daha önce reddettiği düzenlemeyi masaya koydu.

'İlaç marketler' sistemi geliyor
Hükümetİn yeni düzenlemesi ile tıpkı tekno-marketler gibi sadece ilaçların satıldığı ilaç marketleri de sisteme girecek. Hükümetin, bu yöndeki girişiminin ilk sinyalini eski AK Parti milletvekili Aziz Akgül vermişti. Akgül, hazırladığı yasa değişikliği teklifinde, sağlık sektöründe yeni yatırımları gerçekleştirmek için sağlık hizmetlerine ilişkin ticari işletmelerin sadece meslek mensupları tarafından değil, gerçek ve tüzel kişilerce de açılmasını istemişti. ABD ve Avrupa'da 'drugstore' adı ile bu alanda hizmet veren çok sayıda firma var.

Reklamların da önü açılacak mı?
Sağlık Bakanlığı, 1262 sayılı yasayı kaldıran ve 6197 sayılı yasada değişiklik yapan yeni düzenlemesinde, AB'ye uyum gerekçesiyle reçetesiz ilaçların reklamını da serbest bırakacak. Mevcut yasaya göre, reçetesiz satılamayan ilaçların, tıbbi dergiler dışında reklamının yapılması yasak. Tabipler Birliği, ilaçta reklam yasağının kalkması ile tıbbi ilkenin ihlal edileceğini vurguluyor. Daha önce bu konuda yapılan girişimlerin de Danıştay 10. Dairesi'nden geri döndüğüne dikkat çeken Türk Tabipler Birliği, üst mahkemenin kararında yer alan şu gerekçe nedeniyle reklam yapılmasına karşı.

Eczane dışı ilaç için ilk girişimi 'For You' mağazaları yapmıştı
Türkiye'de ilaçların eczane dışında satılması konusunu gündeme gelen ilk isim Başbakan Erdoğan'ın danışmanı Cüneyd Zapsu ve ağabeyi Aziz Zapsu olmuştu. 'For You' adlı zincir mağazalar kuran Zapsular, mağazalarında kişisel bakım ve kozmetik ürünleri satıyor diğer yandan ilacın eczane dışında satılmasına izin verecek uygulamasını bekliyordu. Geçen yıl, For You mağazalarının girişinde 'Drugstore For You yakında hizmetinizde' yazısı görüldü. Eczacıların itirazları üzerine Zapsu kardeşler 'Mağazalarımızı yeniden yapılandırıyoruz, vitrinlerimiz çirkin görünmesin diye bu afişleri astık. İlaç satmayı hiçbir zaman düşünmedik' açıklamasını yapmıştı. Zapsular, daha sonra mağazaların adını 'For You Extra'olarak değiştirdi. Ancak mali açıdan zor günler geçiren şirket, Haziran 2009 tarihinde iflas erteleme başvurusunda bulundu.

TEB'e by-pass
SAĞLIK Bakanlığı'nın Türk Eczacıları Birliği'ne darbe vuran bir genelgeyi de kepenk kapatma ortamında, 14 Aralık 2009 tarihinde sessiz sedasız yürürlüğe soktuğu ortaya çıktı. Bu genelge ile muvazaalı eczanelerin (eczacı olmayanların ve sahte diplomalı kişilerin eczane açması) denetiminde Bölge Eczacılar Odası devre dışı bırakıldı. Türk Eczacıları Birliği Genel Sekreteri Özgür Özel, yeni genelge ile eczacı olmayanların eczane açmasına yol verileceğini savunarak, 'Mesleğimizin ana ilkesi olan 'eczanenin sahibi ve mesul müdürü eczacıdır' maddesi de bu genelge ile gevşetilmeye çalışılmaktadır' görüşünü savundu.

Uygulamanın 1 artısı 1 eksisi
+ Yeni mezun eczacılar için yeni iş kapısı olabilir. Eczane açacak sermayesi olmayan genç mezunlar, marketlerde maaşlı eczacı olarak istihdam edilebilir
- Eczacıların büyük marketlerle rekabet etmesi güçleşecek. Serbest meslek erbabı konumundaki eczacılık mesleği ileride 'maaşlı çalışan' statüsüne dönüşecek.

Marketler hazır!
Nihat Özdemir (Kiler Market Genel Müdürü): Bizim için memnuniyet verici bir gelişme. Henüz işin çerçevesini, kriterlerini bilmiyoruz. Netleşir netleşmez, hemen çalışma başlatacağız. Kiler olarak, ilaç satmayı düşünüyoruz. Başbakanımızın da söylediği gibi, hem yaygınlık hem rekabet tüketici için cazip olur. Tabii bu bizim ciromuza da katkı sağlar...
Hakan Ergin (Metro Cash&Carry
Genel Müdürü): Biz toptancı marketiz, daha önce raflarımızda vitamin bulundurma denemesinde bulunduk. Ancak çok başarılı olmadı. Self servis, ilaç satışı bir yasa ile serbest olduğunda da önce müşterilerimize 'Raflarda ilaç görmek istiyor musunuz' diye sorarız, olumlu yanıt alırsak Metro olarak bu işe gireriz...

ECZACILAR YASAYA ATEŞ PÜSKÜRÜYOR
l Erdoğan Çolak (Türk Eczacılar Birliği Başkanı): Dünyada ilaç satış sistemi genel olarak eczacıyı işin merkezine koyar. İlaçların markette satılması demek eczacıyı işçi yapmak demektir. Eczacı ilacın satışında halk sağlığını koruyan biri olarak görevi yapar. Eğer ilaç markette satılırsa halk sağlığı değil satış karları öne çıkar. Çünkü marketin öncelikli işi satış cirosunu artırmaktır. Bu nedenle de kar parametresi halk sağlığının önüne geçer. ABD'de kişi başı ilaç harcaması yıllık 900 dolardır, Türkiye'de ise bu rakam 150 dolar. Yani markette satılan ilaç sağlık giderlerini azaltmaz artırır. Bir de ilaç doğru kullanılmazsa aslında bir zehirdir. Eczacıları işin merkezinden çıkarırlarsa bu genel sağlığı da çok etkiler.

Bunun tasarrufla bir ilgisi olamaz!
l Harun Kızılay (TEB 2. Başkanı): İlaçların marketlerde satılmaya başlanması halinde ekonomik ve sosyal anlamda sorunlar çıkar.
l Ahmet Özçavuşoğlu (Kayseri Eczacı Odası Başkanı): Marketlerde ilaç satılmasına yönelik düzenlemeye karşıyız. Dünyada sadece Amerika'da yaygın olarak kullanılan bu sistem, ilaç şirketlerinin çıkarlarını korumaya yöneliktir. ABD bu düzenleme nedeniyle kişi başı ilaç harcamalarının en yüksek olduğu ülkedir. Bunun hükümetimizin tasarruf yaklaşımıyla uzaktan yakından alakası yoktur.
l Nurten Saydan (Tüm Eczacı İşverenler Sendikası Genel Başkanı): Bin-iki bin marketle 23-24 bin eczanenin verdiği hizmeti sunmayı düşünmek, halkın sağlığını riske atmaktır. ABD'de bile 53 eyaletten sadece 19'unda 'market eczane' (drugstore) var ve buralarda sadece reçetesiz ilaç satılır. Bu ülkedeki zehirlenmelerin yüzde 65'i ilaç zehirlenmesinden kaynaklanıyor.

Akşam

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.

EĞİTİM Haberleri