657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 59.-60. Ve 61.maddeleri ‘İstisnai memurluklar’ konusunu düzenlemektedir. 59.maddede, hangi kurumların istisnai memur ataması yapabileceğini; 60.maddede, istisnai memurluklara atanmada aranacak şartlar; 61.maddede ise istisnai memurluklara atananlara bu kanunun uygulanacak hükümleri, düzenlenmektedir.
İstisnai devlet memurluklarına, 60.maddede, aynı kanunun 48.maddesinde yer alan, yazılı genel şartları taşıyan kimselerden atanmalar yapılabilir, hükmü bulunurken; 61.maddesinde, istisnai memurluklara atananlar hakkında bu kanunun atanma, sınavlar, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi dışında kalan bütün hükümleri uygulanır, hükmü yer almaktadır. Yani, istisnai devlet memurluklarına atananlar için sadece atanma koşullarını taşımak yeterli olacak, atanacak kişiler herhangi bir yazılı sınav ve sözlü sınava tabi tutulmayacaklardır.
657 Sayılı Devlet Memurları Kanununda yer alan istisnai memurluk düzenlemesi, hiçbir hazırlık yapmadan, hiçbir sınav duyurusunu takip etmeden, hiçbir yazılı ve sözlü sınava girmeden ve sınav stresi yaşamadan kazanılan bir devlet memurluğu kadrosudur. Yıllardır Belediye, Kaymakamlık ve Valilik özel kalem müdürlüklerine atama yapılarak, bir gün için göreve başlayıp, başka kamu kurumlarına nakil yoluyla, istisnai devlet memurluğundan yararlanan on binlerce kişi bulunmaktadır.
Düzenlemenin, amacını aşarak ne kadar haksız ve adaletsiz bir uygulamaya dönüştüğü ortadadır.
Aynı durumun, yani istisnai devlet memurluğunun bir benzeri de Milli Eğitim Bakanlığında uygulanmaktadır. Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliğinde geçen unvanlardan bir olan ‘Kurucu müdürlük’ 657 Sayılı DMK’deki istisnai devlet memurluğunun biraz küçültülmüş halidir.
Yönetmeliğin ‘Kurucu müdürlüğe görevlendirme’ bölümünde yer alan 31.maddesinde; ‘Yeni açılmakta olan eğitim kurumlarını eğitim ve öğretime hazır hale getirmek üzere, eğitim kurumunun eğitim ve öğretime açılıp kuruma müdür norm kadrosu verildiği tarihe kadar geçen süre içerisinde yönetim hizmetlerini yürütmek üzere, müdür görevlendirmesine ilişkin şartları taşıyanlar arasından il millî eğitim müdürünün teklifi üzerine vali tarafından kurucu müdür görevlendirilir.’ hükmü yer almakta; bu hükme göre, tıpkı istisnai devlet memurluklarında olduğu gibi sadece eğitim yöneticiliğine atamada genel şartları taşıyanlar arasından hiçbir yazılı ve sözlü sınava girmeden kurucu müdür görevlendirmesi yapılmaktadır. Maddede yer alan, kuruma müdür norm kadrosu verilene kadar şartı, il-ilçe milli eğitim müdürlüklerince olabildiğince uzatılmakta, kimi zaman müdür atama takviminin geçmesinden sonra müdür normu verilmektedir.
Kurucu müdürlük, hiçbir emek verilmeden, çaba sarf edilmeden, hiçbir yazılı ve sözlü sınava girilmeden kazanılan bir unvan olmasının yanında, ileride yapılacak olan okul müdür yardımcılığı ve okul müdürlüğü görevlendirmelerinde, sınava giriş şartlarından bir haline getirilmekte, ayrıca, kurucu müdür olarak görev yapmış olanlardan kurucu müdür olarak görev yaptığı eğitim kurumuna müdür normu verildikten sonra yapılacak ilk müdür görevlendirmesinde müdür olarak görevlendirilme isteğinde bulunmaları halinde, söz konusu eğitim kurumları ile sınırlı olmak üzere, bu maddenin birinci fıkrasına göre belirlenen görevlendirmeye esas puana ayrıca dört puan daha ilave edilmektedir.
Görüldüğü gibi, kurucu müdürlük de, istisnai devlet memurluğu haline getirilmiştir.
Hiçbir hazırlık yapmadan, hiçbir sınav duyurusunu takip etmeden, hiçbir yazılı ve sözlü sınava girmeden ve sınav stresi yaşamadan kazanılan okul müdürlüğü unvanı ve üstüne, okul müdürlüğüne atamada ek dört puan.
‘İstisnai devlet memurluğu’ ve ‘kurucu müdürlük’ gibi atamalar adaletsiz, taraflı ve atamayı yapanın tercihine göre yapılan uygulamalar olduğu için kamu vicdanını yaralayan uygulamalardır. Bu nedenle, bu uygulamalar kanun koyucunun amacına uygun şekilde istisnai olarak uygulanmalı, kamuoyunda tartışma yaratmamalıdır.
Abdullah Damar
Eğitimci Yazar