Doğalgaz faturaları cep yakmaya başlayınca vatandaşlardan çok farklı tepkiler gelmeye başladı. Hürriyet yazarı Oya Armutçu, bir okuru kombiyi açmayan alt komşusu hakkındaki şikayetini köşesine taşıdı.
İşte o şikayet ve kombiyi açmayan alt komşu hakkında 'yapılabilecek' seçenekler:
Alt kat komşunuz kombiyi hiç yakmıyor ya da odaların kalorifer peteklerini kapatıyor. Doğalgaz faturanız cep yakmasına rağmen ısınamıyorsanız ne yapabilirsiniz?
Merkezi ısıtmalı bina ve siteler yönünden kaloriferlerin hangi tarihten itibaren ve hangi saatlerde, dış ortam sıcaklığı kaç derecenin altına düştüğünde yakılacağı mahalli çevre kurullarınca karar altına alınıp valilik ve belediyelerce ilan ediliyor. Denetimi de yapılıyor. Ancak soba, kat kaloriferi ve kombi ile ferdi ısıtılan binalarda ise 'isteğe bağlı' olarak yakılıyor.
Doğalgaz faturaların cep yakmaya başladığı bu soğuk günlerde komşusunun kombisini yakmadığından şikayet eden okurlarımın telefon ve e-posta bombardımanına tutuldum. Önce okurum Ş.A.'nın bu konuyu özetleyen örnek sorusu:
"Binamız bireysel kombi ile ısınmaktadır. Benim doğalgaz faturam şubat ayı için 692 TL geldi. Alt kat komşum kombiyi yakmıyor. Birçok odanın peteklerini kapatıyor. Kendisine en fazla 150 civarı fatura geliyor. Onun alt katı da çok yakıyor. Haliyle ben de üstten yakınca kendisinin yakmasına gerek kalmıyor. Ben bu kadar faturaya rağmen evi ısıtmada güçlük yaşıyorum. Bu durumla ilgili cezai bir yaptırımı var mı? Bir yere başvurabilir miyim?"
KOMŞULUK HUKUKUNA AYKIRI
Tüketici hukuku konusunda uzman avukat Buğcan Çankaya'ya sordum. Avukat Çankaya'nın hukuki çerçeveyi de özetleyen yanıtı bakın şöyle: "Okurumuzun sorusu, ikamet ettiği binadaki komşularının mevsimsel gereklilik olmasına rağmen ekonomik düşüncelerle bireysel ısıtma sistemini yeterli veya hiç kullanmaması nedeniyle, kendisi üzerine düşen ısıtma maliyetinin artmasına ilişkindir. Yargıtay içtihatlarına göre, bir kişinin mülkünü kullanmasının etki alanı içinde bulunan kimseler komşu sayılır. Komşu taşınmaz kullanıcısının, komşuluk hukukuna aykırı ve katlanma sınırlarını aşan eylemlerden kaçınması gerekmektedir. Bu nedenle okurumuzun yaşadığı sorun komşuluk hukuku kapsamında çözümlenebilecek niteliktedir.
KANUNİ YÜKÜMLÜLÜK
Diğer yandan genel düzenleyici işlemlerini de irdelemek faydalı olacaktır. Yürürlükte bulunan 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun 18. maddesinde, 'Kat malikleri, gerek bağımsız bölümlerini, gerek eklentileri ve ortak yerleri kullanırken doğruluk kaidelerine uymak, özellikle birbirini rahatsız etmemek, birbirinin haklarını çiğnememek ve yönetim planı hükümlerine uymakla, karşılıklı olarak yükümlüdürler' düzenlemesi bulunmaktadır.
HAKİMİN MÜDAHALESİ İSTENEBİLİR
Eğer aynı binayı paylaşan malik veya kiracılar, mevsimsel zorunluluk olmasına rağmen bireysel ısıtma sistemlerini hiç veya yeterli oranda çalıştırmıyor ise bu eylemden zarar gören komşular, haklarının çiğnendiğinden bahisle uğradıkları maddi zararı talep edebilecekleri gibi, zikredilen kanunun 33. maddesi kapsamında, ana gayrimenkulün bulunduğu yerdeki sulh hukuk mahkemesinden hakimin müdahalesini isteyebileceklerdir. Mahkeme tarafından yapılacak inceleme neticesinde, komşunun mevsimsel şartlara uygun bir şekilde kullanmakta olduğu konutu hiç veya yeterli oranda ısıtmadığı tespit edildiği takdirde, hakim bu eylemin sonlandırılmasına karar verebilecektir. Ayrıca eylem nedeniyle diğer komşunun uğradığı maddi bir zarar var ise bunun sorumlusundan tahsili yönünde de karar verilebilir.