Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kahramanmaraş depreminin ardından dikkatlerin çevrildiği İstanbul ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Beklenen büyük İstanbul depremi olmadan megakentin dönüşümü için geliştirdikleri dönüşüm projesinin detaylarını anlatan Kurum, 5 yılda 1,5 milyon konutu dönüştürmeyi planladıklarını belirtti.
Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde düzenlenen Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli Değerlendirme Toplantısı öncesinde basın mensupları buluşmasında soruları cevaplandıran Murat Kurum, "İstanbul'da acilen dönüşmesi gereken 1.5 milyon riskli konut var. Sıvılaşma riski, heyelan riski olan mühendislik hizmeti almamış bu konutların bir an önce dönüşmesi lazım. Bu 1.5 milyon konutu öyle ya da böyle yıkıp yeniden yapmamız lazım. Bu sorunu oluşturacağımız rezerv alanında veya yerinde yoğunluğu da dağıtarak çözmek zorundayız" dedi.
50'ŞER BİNLİ 100'ER BİNLİ UYDU KENTLER
İstanbul'daki yeni rezerv alanlarına ilişkin bilgi veren Kurum, "İlave nüfus getirmeden yani nüfusu artırmadan İstanbul'da 2 yeni uydu kent projemiz var. Bunlar birbirine yakın da olabilir. Avrupa Yakası'na baktığımızda Başakşehir, Arnavutköy, Esenler boş konut üretebileceğimiz Hasdal gibi alanlar var. Rezerv konurların 500 bini Avrupa Yakası'nda olacak. Bunlar 50'şer binli, 100'er binli uydu kentler olabilir. 500 bini de Anadolu Yakası olarak Tuzla'da, Maltepe'de belki kısmen Pendik'te" bilgisini verdi.
DEPREM BÖLGESİNDEN SONRA BÜTÜN MOTİVASYONUMUZU İSTANBUL'A VERECEĞİZ
Deprem bölgesinde 650 bin konutun yapımna başlama sürecinin devam ettiğine dikkat çeken Kurum, şöyle devam etti: "319 binin 100 binini 67 günde yapmış olacağız. Mayıs sonunda 319 binin ihalesini, sözleşmesini yapıp inşaatına başlayacağız. Etap etap olarak 650'ye çıkaracağız. İstanbul'da riskli olarak tespit ettiğimiz 1.5 milyon konutla ilgili şöyle bir hedefimiz var; deprem bölgesini yoluna koyduktan sonra bütün motivasyonumuzu buraya vereceğiz, vermek zorundayız."
90 BİN KONUTUN DÖNÜŞÜMÜ SÜRÜYOR
Şu anda İstanbul'un 39 ilçesinde 90 bin konutun dönüşümünün sürdüğünü belirten Kurum, "Yani hiçbir şey yapmıyor değiliz. Sosyal konutları da saymıyorum. Yani yeni yaptığımız 50 bin sosyal konut, daha öncekiler şu ana kadar yaptıklarımız, Emlak Konut onları da koymuyorum. Şu an 90 bin yeni konut kentsel dönüşüm kapsamında yapılıyor" diye konuştu.
İLAVE NÜFUS OLUŞTURMAYIZ
İstanbul'daki dönüşümün deprem olmadan başlamasının önemi vurgulayan Bakan Kurum, "Deprem olmadan başlayalım. Konut benim, kime verirsem o gelecek. Şart koyarsak ilave nüfus oluşmaz. Ben istediğime satmadıktan sonra ilave nüfus gelmez. Dolayısıyla 2 rezerv alanda bu şehirleri yapmak zorundayız. 1.5 milyonluk yoğunluğu 500 bine düşürmek zorundayız ki yollar açılsın, yeni yeşil alanlar açılsın. Bu konutların tamamını aynı yere yapıyor olduktan sonra bu keşmekeşten yine çıkamayız. Trafik keşmekeşi, otopark sorunu, inşa sorunu bunları aşamayız. Oradaki okul eksiğini yapamayız. Kamulaştırmayı kimseyi mağdur etmeyecek şekilde yaparız" dedi.
SEÇİM BEYANNAMEMİZDE BU PROJE OLACAK
İstanbul'daki 1,5 milyon konutluk dönüşümüne ilişkin iradeyi ortaya koymaya kararlı olduklarının altını çizen Bakan Kurum, şu bilgileri verdi: "Bu hedefimiz Seçim Beyannamemizde de yer alacak. 5 yıl içerisinde İstanbul'un dönüşümüne ilişkin, en azından bu acil dönüşüme ilişkin bu iradeyi ortaya koyup yapmaktır. 1 milyon 180 bin konutu yapan irade bugün de bakın 66 günde isterse 100 bin konutun sözleşmesini yapıp başlayabiliyor. Bu istenirse olabilir."
Yeni evler böyle teslim edilecek
Kahramanmaraş depreminin vurduğu 11 ilde inşa ettikleri 361 bin konutu 1 yıl içerisinde bitireceklerini belirten Kurum, "Toplamda 650 bin hedefliyoruz. 650 bini de etap etap bitiririz. Ne kadar önce girebilirsek o kadar erken teslim ederiz. Biz 6'ncı, 7'nci ay itibarıyla teslimlere de başlayacağız. Teslimatları kurayla yapacağız. Yeni konutların yapıldığı alana yakın mahallelerdeki vatandaşlar arasında kura çekeceğiz. Hak sahipleriyle ilgili süreci AFAD yürütüyor. Eğer AFAD'dan alınamıyorsa Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğü'müz bünyesinde yapıyoruz" dedi.
Maliyetin %60'ını devlet karşılayacak
Deprem konutlarında maliyetin yüzde 60'ının devlet tarafından karşılandığına dikkat çeken Bakan Kurum, ödeme şartlarıyla ilgili şu bilgileri verdi: "1 milyon TL'lik bir evin maliyetinin yüzde 60'ını sübvanse ediyoruz, altyapıyla birlikte geriye 400 bin lira kaldı. Bu 400 bin lirayı da 2 yıl ödemesiz, 18 yıl faizsiz öde diyoruz. Faiz yok. Bu 400 bin lirayı aslında, 18 yıl 0 faizle parayı güncelleyip bugüne göre çektiğinizde enflasyon güncellemesiyle birlikte 40-50 bin liraya gelir. Örneğin, İzmir'de depremin ardından yaptığımız 2+1 evleri 160-180 bin liraya, 3+1 evleri ise 220-260 bin liraya verdik."
Kira artış sınırlaması devam edecek mi?
Kira artışlarıyla ilgili konulan yüzde 25 artış sınırının Temmuz'dan sonra devem edip etmeyeceği sorusuna Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, şu cevabı verdi: "31 Temmuz'da dolacak. O zaman bir daha bakacağız. Olağanüstü bir durum söz konusuysa yine bir sınırlama ile devam edeceğiz. Haziran-temmuz gibi olağan akışa ulaşırız. Olağan enflasyon seviyelerine ulaşırız. O kabul edilebilir seviyeler olduğu sürece bizim buna bir sınırlama getirmemize gerek kalmaz. Biz onu görmediğimiz sürece bu düzenlemenin devam etmesi lazım."
100 bin konutun sözleşmesi perşembe günü
İstanbul'daki dönüşümün küçük örneklerini şimdi deprem bölgesinde hayata geçirdiklerini anlatan Bakan Murat Kurum, 11 ildeki yapı stoku dönüşümünü rakamlarla anlattı: "Başladığımız 319 bin konutun inşaatına mayıs sonuna kadar başlatıyoruz. Şu an itibarıyla 78 bininin sözleşmesini yaptık, sürece başladık. 42 bininin de temelini attık. 13 Nisan'da 100 bin rakamına geleceğiz. Malatya'da Cumhurbaşkanımız da teşrif edecek. 11 ilde 100 bin konutun sözleşmesini yapmış olacağız. Yakinen de inşaat süreci başlamış olacak. Bugün itibarıyla depremin üzerinden 2 ay geçti. 66 gün içerisinde 100 bin konutu başlatmış olacağız."
Hüseyin Likoğlu - Yeni Şafak