657 sayılı Devlet Memurları Kanununa göre kural olarak 18 yaşını doldurmuş olanlar memurolabilirler. Ancak belli durumlarda kazai rüşt kararı alınmış olması şartıyla 18 yaşını doldurmamış olanlar da memur olabilmektedir.
Kazai Rüşt kararı nedir?
Medeni Kanunun 12.maddesine göre; "Onbeş yaşını dolduran küçük, kendi isteği ve velisinin rızasıyla mahkemece ergin kılınabilir."
Yukarıda belirtilen işlem kazai rüşt kararıdır.
Bu işlem sayesinde küçükler hukuk düzeninde kendi iradeleriyle karar alabilir, hak ve yükümlülük altınagirebilir konuma gelmektedirler. Aynı şekilde bu karar ile vatandaşlar kamu görevlerine girebilmektedirler.
Kılavuzlarda tam olarak ne yazıyor?
2012 KPSS başvuru kılavuzunun sınava katılma şartları arasında "..... Kazai rüşt kararının girilen sınavtarihinden önce alınmış olması gerekmektedir." ifadesine yer verilmiştir.
2012 KPSS puanları ile yapılan merkezi yerleştirme tercih kılavuzlarında tercih yapma şartları arasında ise "...Kazai rüşt kararının tercih işlemlerinin son günü itibariyle alınmış olması gerekmektedir." denilmiştir.
Buradaki çelişki nedir?
Sınav başvurusunda zaten sınavdan önce kazai rüşt kararı alınmış olmalı diyor. Ancak tercih kılavuzunda ise tercihlerin son günü itibariyle kazai rüşt kararı olması gerekir derken "sınav tarihinde kazai rüşt olmasa da olur, önemli olan tercihlerin son gününde olması yeterli" gibi bir hukuki çelişki ortaya çıkmaktadır.
Adaylar nasıl mağdur oldu?
2012 KPSS puanı ile kurumlara yerleşen adaylardan bazılarının atamaları kurumları tarafından yapılmamıştır. Kurumlar gerekçe olarak ise "başvuru kılavuzuna göre sınava girerken ya 18 yaşı doldurmuş olmanız ya da kazai rüşt kararı almanız gerekliydi" cevabını vermiştir. Buna karşılık olarak adaylar ise "tercih kılavuzuna göre tercihlerin son gününde 18 yaşımı doldurmuş bulunmaktayım ben de buna göre tercih yaptım" ya da "tercihlerin son gününden önce kazai rüşt kararımı aldım, kılavuza göre hareket ettim" diyerek kendisini savunmuştur. Sonuç olarak ise yüksek puan ile yerleşen bazı adayların atamaları yapılmamıştır.
Başvuru kılavuzundaki yaş şartı kaldırılmalıya da değiştirilmeli
Tercih kılavuzunda yer alan ifade kamu yararı açısından en faydalı olan ve adaylar açısından ise en kapsayıcı olan ifade olarak görünmektedir. Ayrıca, sınav öncesi 18 yaşına birkaç günü kalmış olan aday bile mahkemeye başvurarak kazai rüşt kararı almak zorunda kalacak ve zaten sıkıntılı ve yavaş olan yargıya bir külfet daha çıkacaktır. Bu yüzden başvuru kılavuzunda yaş ve kazai rüşt kararına ilişkin madde kaldırılmalı ya da tercihlere atıf yapacak şekilde yeniden düzenlenmelidir.
Kutay Seymen ARIKAN
kutay@memurlar.net
www.memurlar.net