Kamu kurum ve kuruluşlarınca açılacak çocuk bakım evleri hakkında ki mevzuatlarda;
23.07.1965 tarih ve 12056 sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun"Memurların Sosyal Tesis İhtiyaçları" başlıklı 191. maddesinde; "Devlet Memurları için lüzum ve ihtiyaç görülen yerlerde çocuk bakımevi ve sosyal tesisler kurulabilir.
Bunların kuruluş ve işletme esas ve usulleri Devlet Personel Başkanlığı ile Maliye ve Gümrük Bakanlığınca birlikte hazırlanacak genel yönetmelikle belirlenir." hükümleri,
08.12.1987 tarih ve 19658 sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanan Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca Açılacak Çocuk Bakım Evleri Hakkında Yönetmeliğin "Kuruluş" başlıklı 2. maddesinde; "Bakımevleri kurumun bağlı veya ilgili olduğu bakanın onayı alınmak suretiyle kurumca istihdam edilen memurların 0-6 yaş grubuna giren enaz 50 çocuğu için kurumun idari ve mali işlerle ilgili birimine bağlı olarak açılabilir.
Kurumlar açtıkları çocuk bakımevi ile ilgili bilgi ve belgeleri açtıkları tarihten itibaren en geç 30 gün içinde bir rapor halinde Milli Eğitim Bakanlığı ile Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Genel Müdürlüğüne gönderirler.
Bu raporda;
a) Bağlı bulunduğu kurumun adı ve açık adresi,
b) Kurumda çalıştırılan toplam personel sayısı,
c) Kuruma alınan kız-erkek çocuk sayısı belirtilir." hükümleri,
10.6.2003 tarih ve 25134 sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanan 4857 sayılı İş Kanunun "Tanımlar" başlıklı 2. maddesi 2. fıkrasında; "İşverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen yerler (işyerine bağlı yerler) ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçlar da işyerinden sayılır." hükümleri,
30.06.2012 tarih ve 28339 sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunun "İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çeşitli yönetmelikler" başlıklı 30. Maddesi 1/a fıkrasında; "(1) Aşağıdaki konular ile bunlara ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir:
a) İlgili bakanlıkların görüşü alınarak, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, sürdürülmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi amacıyla; işyeri bina ve eklentileri, iş ekipmanı, işin her safhasında kullanılan ve ortaya çıkan maddeler, çalışma ortam ve şartları, özel risk taşıyan iş ekipmanı ve işler ile işyerleri, özel politika gerektiren grupların çalıştırılması, işin özelliğine göre gece çalışmaları ve postalar halinde çalışmalar, sağlık kuralları bakımından daha az çalışılması gereken işler, gebe ve emziren kadınların çalışma şartları, emzirme odaları ve çocuk bakım yurtlarının kurulması veya dışarıdan hizmet alınması ve benzeri özel düzenleme gerektirebilecek konular ve bunlara bağlı bildirim ve izinler ile bu Kanunun uygulanmasına yönelik diğer hususlar." hükümleri,
16.08.2013 tarih ve 28737 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmeliğin "Oda ve yurt açma yükümlülüğü" başlıklı 13. maddesinde; "(1) Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 100-150 kadın çalışanı olan işyerlerinde, emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine en çok 250 metre uzaklıkta EK-IV'te belirtilen şartları taşıyan bir emzirme odasının kurulması zorunludur.
(2) Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 150'den çok kadın çalışanı olan işyerlerinde, 0-6 yaşındaki çocukların bırakılması, bakımı ve emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve işyerine yakın EK-IV'te belirtilen şartları taşıyan bir yurdun kurulması zorunludur. Yurt, işyerine 250 metreden daha uzaksa işveren taşıt sağlamakla yükümlüdür.
(3) İşverenler, ortaklaşa oda ve yurt kurabilecekleri gibi, oda ve yurt açma yükümlülüğünü, kamu kurumlarınca yetkilendirilmiş yurtlarla yapacakları anlaşmalarla da yerine getirebilirler.
(4) Oda ve yurt açma yükümlülüğünün belirlenmesinde, işverenin belediye ve mücavir alan sınırları içinde bulunan tüm işyerlerindeki kadın çalışanların toplam sayısı dikkate alınır.
(5) Emzirme odası ve/veya yurt kurulması için gereken kadın çalışan sayısının hesabına erkek çalışanlar arasından çocuğunun annesi ölmüş veya velayeti babaya verilmiş olanlar da dahil edilir." hükümleri,
06.11.1981 tarih ve 17506 sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanan 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunun "Sosyal hizmetler" başlıklı 47. maddesinde; "Faaliyetlerin Düzenlenmesi:
a. Yükseköğretim kurumları, Yükseköğretim Kurulunun yapacağı plan ve programlar uyarınca, öğrencilerin beden ve ruh sağlığının korunması, barınma, beslenme, çalışma, dinlenme ve boş zamanlarını değerlendirme gibi sosyal ihtiyaçlarını karşılamak ve bu amaçla bütçe imkanları nispetinde okuma salonları, yataklı sağlık merkezleri, mediko - sosyal merkezleri, öğrenci kantin ve lokantaları açmak, toplantı, sinema ve tiyatro salonları, spor salon ve sahaları, kamp yerleri sağlamakla ve bunlardan öğrencilerin en iyi şekilde yararlanmaları için gerekli önlemleri almakla görevlidirler." Hükümleri ile
03.02.1984 tarih ve 18301 sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanan Mediko-Sosyal, Sağlık Kültür ve Spor Dairesi Uygulama Yönetmeliğin "Sosyal Hizmetler" başlıklı 15. Maddesi (e) bendinde; "e) Üniversitede çalışanların okul öncesi çağdaki ve okul çağındaki çocuklarının çalışma saatleri içinde bakımları ve eğitimlerine yardımcı olmak üzere, kreş, yuva ve benzeri birimler kurmak ve bu konuda ilgili kuruluşlarla işbirliği yaparak hizmetin en iyi şekilde görülmesini sağlamak." hükümleri bulunmaktadır.
Bu nedenle, üniversiteler ve il ve ilçe milli eğitim müdürlükleri ve bu müdürlüklere bağlı tüm okular birlikte değerlendirildiğinde çalışan personelinin, 0-6 yaş okul öncesi çağdaki çocukları ile, 7-12 yaş dönemindeki ilk öğrenimine devam eden çocuklarının güvenilir bir ortam içinde, bilimsel gelişmelere uygun olarak eğitilmeleri, sosyal, psiko-motor, duygusal, dil ve bilişsel açıdan gelişmelerine yardımcı olmak amacıyla Kreş Ve Gündüz Bakımevi açmaları gerekmektedir.
Ahmet KANDEMİR