703 sayılı KHK öncesi atanan daire başkanları görevden alınınca hangi kadroya atanacak?
703 sayılı KHK'nin geçiş hükümlerini düzenleyen geçici 1'inci maddesinde teşkilatları kaldırılan veya teşkilatlarında değişiklik yapıldığı için görevleri sona erenler hakkında nasıl bir işlem yapılacağı hükme bağlanmıştır. Yine bu maddede teşkilatları kapanmadığı halde daha sonra görevden alınanlar hakkında nasıl bir işlem yapılacağı da düzenlenmiştir.
Madde metninde yer alan; "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte bakanlık veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarında yönetici kadro ve pozisyonlarında bulunup 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin mülga ek 18'inci maddesi hükümleri kapsamında olanlardan yukarıdaki fıkrada yer almayanlar, görevden alındıkları takdirde anılan madde hükümlerine göre işleme tabi tutulur" hükmü ile görevde bulunanlar hakkında nasıl bir işlem yapılacağı da hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, 375 sayılı KHK'nin ek 18'inci maddesinde yer alan hükümlere göre sadece müfettiş ve uzman kadrolarının Devlet Memurları Kanunu'nun 36A/-11 maddesinde sayılan unvanlardan olması nedeniyle toplamda üç yıl ve üzeri daire başkanı kadrosunda görev yapanların öncelikle boş bulunan müfettiş kadrolarına, boş müfettişlik kadrosu bulunmaması halinde ek 18'inci maddeye göre ihdas edilmiş sayılan müfettiş veya uzman kadrolarına, üç yıldan az görev yapanların ise mezkur hükme göre ihdas edilmiş sayılan araştırmacı pozisyonlarına atanması gerekmektedir. Aynı şekilde kapsamdaki diğer unvanlarda da benzer uygulamalar yapılacaktır.
Bundan sonra şahsa bağlı bakanlık müşaviri kadrosu olacak mı?
Görevden alınan yönetici personelin, boş bakanlık müşaviri kadrosu bulunması durumunda 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin ek 18'inci maddesi hükmü gereği şahsa bağlı bakanlık müşaviri kadroları ihdas edilerek atanması mümkün müdür?
Her ne kadar 375 sayılı KHK'nin ek 18'inci maddesi 703 sayılı KHK ile yürürlükten kaldırılmış olsa da 703 sayılı KHK öncesi KHK kapsamındaki kadrolara atanmış olanların görevden alınmalarında uygulama aynen devam edecektir. Buna göre 375 sayılı KHK'nin ek 18'inci maddesinde yer alan hükümlere göre görevden alınan yönetici personelin, boş bakanlık müşaviri kadrosu bulunması durumunda öncelikle bu kadroya atanması gerektiği, boş kadroların tükenmesi durumunda ise anılan hüküm gereği şahsa bağlı bakanlık müşaviri kadroları ihdas edilmiş sayılacağı, uygun boş kadro bulunurken şahsa bağlı kadronun ihdas edilmiş sayılması mümkün değildir.
703 sayılı KHK öncesinde 375 sayılı KHK kapsamında olanlardan bakanlık müşaviri kadrosuna atanması gerekenlerin şu anda görevden alınmalarında Bakanlık Müşaviri kadrosuna atanmasına hiçbir engel bulunmamaktadır. Çünkü, 703 sayılı KHK'nın geçici 23'üncü maddesinde; "Bu maddenin yayımı tarihine kadar, bakanlık müşaviri kadrolarına atanmış veya çeşitli kanun, kanun hükmünde kararname veya diğer mevzuat hükümlerine göre bakanlık müşaviri veya müşavir kadrolarına ya da diğer şahsa bağlı yönetici veya müşavir/danışman kadro veya pozisyonlarına atanmış sayılıp da bu maddenin yayımı tarihinde anılan kadro veya pozisyonlarda bulunmakta olanların görevleri bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte sona erer" hükmüne yer verilmiştir. Bu maddeye göre maddenin yürürlüğe girdiği tarihteki bakanlık müşaviri veya müşavir kadrolarında bulunanların görevleri sona erdiğinden bu maddenin yürürlüğe girmesinden sonraki durumları kapsamadığı aşikardır.
Dolayısıyla 375 sayılı KHK kapsamında olanların görevden alınmalarında bakanlık müşaviri veya şahsa bağlı bakanlık müşaviri kadrosuna atanmaları mümkündür.
Örnek: 2015 yılının Nisan ayında bir bakanlığa genel müdür yardımcısı olarak atanmış olan ve halen görevde bulunan bir kişinin görevden alınması halinde; Öncelikle ilgilinin daha önce kariyer mesleklerde bulunup bulunmadığına bakılır, şayet kariyer mesleklerde bulunmamışsa bu kişinin bakanlık müşaviri olarak atanması gerekmektedir.
703 sayılı KHK sonrası üst düzey kadrolara atananların durumu ne olacak?
375 sayılı KHK'nin ek 35'inci maddesinde görevden alınan üst kademe kamu yöneticileri hakkında nasıl bir işlem yapılacağı açıkça belirtilmiştir. Ayrıca, Üst Kademe Kamu Yöneticileri İle Kamu Kurum Ve Kuruluşlarında Atama Usüllerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nde de geniş bilgilere yer verilmiştir.
Buna göre, kamu görevlisi olmayanlar arasından üst kademe kamu yöneticisi kadro, pozisyon ve görevlerine atananlardan görevleri sona eren veya görevden alınanlara tazminat ödenip ödenmemesi ve tazminat miktarı ile buna ilişkin diğer hususlar Cumhurbaşkanı'nca belirlenecektir. Yurtdışı kadrolarda bulunmakta iken görev süresi sona eren veya görevden alınanlar için ödenecek tazminat miktarı ise yurtiçindeki emsali personelin fiili çalışmaya bağlı ödemeler hariç, ödeme unsurları üzerinden hesaplanacaktır.
Kamu görevlileri arasından, üst kademe kamu yöneticisi kadro, pozisyon ve görevlerine atananlardan görev süresi sona erenler veya görevden alınanlar Cumhurbaşkanı'nca;
a) Daha önce bulundukları veya öğrenim durumları itibarıyla ihraz etmiş oldukları unvanlara ilişkin kadro veya pozisyonlara,
b) 657 sayılı Kanun'un 36'ncı maddesinin "Ortak Hükümler" bölümünün (A) fıkrasının (11) numaralı bendinde sayılan denetim elemanı ya da uzman kadrolarına veya bunlara denk pozisyonlara,
c) Araştırmacı veya uygun görülecek diğer kadro ve pozisyonlara, atanırlar.
Madde metnine göre görevden alınanlar (a), (b) ve (c) seçeneklerinden herhangi birine atanabilirler. Çünkü, mülga olan 375 sayılı KHK'nin ek 18'inci maddesinde görevden alınanlarla ilgili oldukça kesin ifadelere yer verilmiş ve kimlerin hangi görevlere atanacağı açıkça belirlenmişti. Yeni düzenlemeye göre görevden alınan bir genel müdür kariyer uzmanlılara, denetim elamanı kadrosuna ya da araştırmacı kadrosuna atanabilir. Özetle madde metninde idareye geniş bir yetki verilmiştir.
Maalesef gelinen noktada 703 sayılı KHK öncesinde veya sonrasında atananlar diye ikili bir yapı oluşmuştur.
Ahmet Ünlü - YeniŞafak