Uzun süredir çalışması yürütülen 'İnsan Hakları Eylem Planı' Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından salı günü açıklandı. 11 temel ilkeden oluşan bu eylem planı hayatımızda ne değiştirecek? Yargının kronikleşmiş sorunlarına çözüm olabilecek mi? Yargı Reformu Strateji Planı ve İnsan Hakları Eylem Planı'nın her aşamasında katkıda bulunan Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu ile yapılan çalışmanın detaylarını konuştuk. İşte Feyzioğlu'nun son dakika açıklamaları
Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Metin Feyzioğlu Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın geçtiğimiz hafta açıkladığı ve yeni anayasa sürecine de ışık tutacak olan İnsan Hakları Eylem Planı'nı SABAH'a değerlendirdi. Feyzioğlu Türkiye'nin yeni vizyonunu ortaya koyan çalışma için "Reform değil devrim" dedi. İşte Feyzioğlu'nun son dakika açıklamaları;
2 YILLIK ÇALIŞMA ÜRÜNÜ
Doğrudan vatandaşa dokunacak devrim niteliğinde bir çalışma oldu. Yaklaşık iki sene önce bir yargı reformu strateji belgesi hazırlandı.
O strateji belgesi hazırlanırken çok ciddi bir emek sarf edildi ve önemli bir birikim oluştu. Strateji belgesinin yol haritasında yürünürken "İnsan Hakları Eylem Planı"nın taslağı da şekillenmeye başladı.
HUKUKÇU GÖRÜŞÜ ALDIK
Baştan sona bu çalışmaya katıldık. Tüm meslektaşlarımızın görüşünü aldık. İnsan Hakları Eylem Planı hazırlığı başladığı ilk günden beri vardık. Doğrudan sorunlar ele alındı. Her kesimin görüşü ve çözüm önerileri dinlendi. Adalet Bakanlığı çok katılımcı bir anlayışla yola çıktı. Biz de layıkıyla cevap vermeye çalıştık.
HAKİM TAYİNİ SORUNU
Hakime gittiniz derdinizi anlattınız. Hakim dosyaya vakıf mı değil mi, sizi anlıyor mu bunu hissedersiniz. Bir sonraki celse de karar verilecek. Bir bakıyorsunuz hakim tayin olmuş. Bıktık gerçekten. Bu sorun tespit edildi. Tayin ve terfilerde bu sorun mutlaka göz önünde bulundurulacak ve HSK bunun sistemini getirecek. Hakim ve savcıların bölge sorunlarından doğan mağduriyeti de çözülüyor. Coğrafi teminat sahibi olacaklar.
İDARİ YARGIDA DEVRİM
İdari yargıda devrim sonucu yaratacak düzenlemeler geliyor. Bunlardan birisi pilot dava. Ahmet Bey dava açmış kazanmış. Mehmet Bey'in açtığı dava da Ahmet Bey ile bire bir aynı durumda. Ben Ahmet Bey ile aynı durumdayım, benim sorunumu da çöz dediğinizde git dava aç deniliyor. O zaman çıldırıyorsunuz.
Zaten karar verilmiş, sen niye yeniden insanları mahkemede süründürüyorsun. Eğer bir dava yargıda çözüldüyse benzer bütün davalar için bir hak dayanağı olacak. İdare Ahmet'e verdiği kararın aynısını mahkemesiz Mehmet'e de verecek.
KOĞUŞTAKİ ÇOCUKLAR
Annenin 0-6 yaş aralığında çocuğu varsa, cezasını koğuşta değil "Anne Çocuk Ünitesi"nde çekmesi sağlanacak. Kreş sisteminden daha farklı bu. Anne, çocuğu ile koğuşta kalmak zorunda kalmayacak. Birlikte farklı bir ünitede olacaklar. Bu çok güzel bir uygulama oldu.
MESLEK ÖRGÜTÜ SORUMLU
Bir meslek örgütünden avukatlık ya da eczacılık belgesi aldınız. Bununla ilgili olarak 'şartları yok' denilerek bir dava açıldı. Davayı idare kazandı diyelim. Artık bu davanın davalısı ruhsatı iptal edilen vatandaş değil. Davalı ruhsatı imzalayarak veren meslek örgütü. Sizin ruhsatınız iptal olmuş Barolar Birliği'nin gözünün içine bakıyorsunuz temyize gitsin diye.
Başka yapabileceğiniz hiçbir şey yok. Şimdi bu sorunu ortadan kaldırdık. Dışarıdan çok basit görünebilir ama bu sorunu yaşayan bilir.
BOŞANMIŞ KOCA ŞİDDETİ
Kadına yönelik şiddet ve kadın hakları için dev adımlar atıldı. Süslü cümlelerin ötesinde somut çözüm önerileri var. Boşanmış koca şiddeti de unutulmadı. Boşandığı eşine yönelik gerçekleştirilen şiddette ceza artırımına gidildi. Israrlı takipçilik de açık suç olarak düzenlendi. Bu fevkalade önemli bir adım.
İCRAYA DÜŞEN MALLAR
Bu eylem planını okumanızı isterim. Hayatınızı değiştirecek o kadar çok örnek var ki. Mesela borçlusunuz malınız haczedildi. Mal icraya düştü mü yüzde 40'ına satılır heba olur gider. Borçlu borcunu ödeyemez, alacaklı da alacağını alamaz. Artık icra satışı online yapılacak. Mal değerini bulacak. Türkiye'nin her yerinden insanlar katılabilecek. 3-5 kişi arasında mallar satılmayacak.
SORUN DEĞİL ÇÖZÜM
Bazıları sorunlara çözüm bulur. Bazıları da her çözüme bir sorun üretir. Yapılabilecek bir şey yok. Bizim görevimiz devrim niteliğindeki bu adımları hayata getirmek. Çok büyük laflar etmek yerine hayata dokunan çözüm önerileri değerlendirdik. Ortaya böyle bir metin çıktı. Ülkeye hayırlı olsun.
HAYATIMIZA DOKUNACAK
İnsan Hakları Eylem Planı neden önemli biliyor musunuz? Biz insan haklarını konuşurken genellikle çok büyük sözler söylüyoruz. Adeta yıldızlara yazılar yazıyoruz. Vatandaşımız ise 'Benim hayatıma ne katıyor' diye soruyor.
Günlük hayatın dertleri ve yoğunluğu içerisinde bu söylenenleri kendisi ile ilgili görmüyor. Bu 'Eylem Planı' bütün dünyada konuşulan bu büyük sözleri insana indiriyor, insanın hayatına dokunuyor ve kolaylaştırıyor. Bunu vatandaşlarımız yaşayarak görecek.
UZAYAN MAHKEMELER SORUNU ÇÖZÜLÜYOR
Uzayan mahkemelerin neden uzadığını her aşamadan tüm yargı çevrelerine sorduk. Onlarca şehir planlamacısının çözemediği bir trafik sorununu bazen bir otobüs şoförü çözebilir. Çünkü trafiğin nerede tıkandığını bir otobüs şoförü bilebilir. Çözüm önerileri de çok basit olabilir. Uzayan davaların sorununu çözmek için sahaya indik. Mesela size bir keşif günü verilmiş. 6 aydır bekliyorsunuz.
Keşif günü geliyor 12 saat yol gidiyorsunuz bakıyorsunuz hakim mazeretli. Yeni duruşma tarihi yine 6 ay sonra. Çıldırıyorsunuz. Artık buna son veriliyor. Hakim mazeretliyse öncelikle avukata bilgi verilecek ve öncelikli bir gün verilecek. Bu gibi önlemlerle davalar gereksiz uzamayacak.