Merve ERDİL
ELEKTRİK faturanızda bir gariplik mi var? Örneğin geçtiğimiz ay 100 lirayken, bu ay bir anda 200 liraya mı çıktı? Sebebi, faturalandırma döneminin değişmesi olabilir. Yani dağıtım şirketi, 30 gün yerine, daha uzun bir süreyi kapsayan tüketim dönemini faturalandırmış olabilir. Son olarak Antalya'da vatandaşlara iki ay elektrik faturası göndermeyen elektrik dağıtım şirketi, daha sonra iki aylık yüklü miktarda faturalar göndermeye başlayınca kamuoyunda infiale sebep oldu. Normalin iki katı gelen elektrik faturalarını ödemede sıkıntı yaşayan vatandaşlar imza kampanyası başlattı. Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nde, "Tüketicinin tüketim dönemi, bir aydan az olmamak ve bir yılı geçmemek üzere, görevli tedarik şirketi tarafından belirlenir" deniliyor. Bu da elektrikte faturalandırma döneminin 1 yıla kadar uzayabilmesine imkan tanıyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), dağıtım şirketlerinden uzun fatura dönemleriyle alakalı savunma talep edecek. Son dönemde elektrik faturalarında gün uzatımı ya da kısaltımı nedeniyle, vatandaşlar mağduriyet yaşıyor. Elektrikte bir aylık tüketimin faturalanması gerekirken, bazı dağıtım şirketlerinin okuma tarihlerinde değişiklik yaptığı ve kimi zaman gün kısaltımına giderek 20 günlük tüketimi faturaladığı, kimi zaman da gün uzatımına giderek 70 günlük tüketimi faturaladığı ortaya çıktı. Son olarak Antalya'da, ödeme düzenlemesi yaptığı gerekçesiyle bazı abonelere 2-3 aylık fatura tek seferde yansıyınca, yüksek meblağlarla karşı karşıya kalan vatandaşlar tepki gösterdi. EPDK ise konuyu mercek altına aldı.
Bir EPDK yetkilisi, mevzuatta fatura dönemiyle alakalı "bir aydan az, bir yıldan fazla olmamak üzere" şeklinde hüküm bulunduğuna işaret ederek, "Ayrıca altı aydan fazla olan sayaç okumalarına da taksitlendirme imkanı getirildi. Uzun okuma aralıkları mevzuata aykırı değil ancak abone grupları bazında bir ayrım yapılabilir. Örneğin tarımsal sulama birlikleri, sulama sezonu başlayınca ürün kaldırana kadar fatura gelmesin istiyor. Bu da altı ayı bulabiliyor. Diğer taraftan, uzun faturalandırma süreleri meskenlerde sıkıntıya yol açıyor. Bu sıkıntının olduğunu görmüş olduk. Şirketlerle oturup konuşulması gerekiyor. Bu konuda yükümlülükler getirilebilir" diyor.
DİĞER BEDELLERE DİKKAT!
EMO yetkilileri, süre uzatımları dışında faturalarda zaman zaman kesme bağlama veya sayaç bedeli gibi ekstra yansımalar da olabildiğine, bunlara ayrıca dikkat edilmesi gerektiğine vurgu yapıyor. Faturalandırma süreleri, elektrik faturasındaki ilk okuma tarihi ve son okuma tarihi kalemlerine bakılarak görülebiliyor.
EPDK gerekçesini şirketlere soracak
AYNI yetkili, 2013 yılsonunda da benzer sorunlar yaşandığını ifade ederek, "Şirketlere uyarı yazısı yazdık ve 'Sözleşmeler Hukuku'nun genel ilkelerine uyun' dedik. Yine sıkıntı yaşanan dağıtım bölgelerinden gerekçelerini talep edeceğiz. Sıkıntıların Antalya, Ankara ve İstanbul'un bazı bölgelerinde yaşandığı görülüyor" diyor. İstanbul'da aralık ayında 152 TL, ocakta ise 245 TL elektrik faturası gelen bir tüketicinin, bu faturalarını bizim için inceleyen Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) temsilcileri şunları kaydediyor: "Elektrik sayaçlarının en az 30 günlük periyodlarla okunması gerekiyor. Yılda bir kereye mahsus, okuma periyodunu kaydırmak için bir ay 20 gün, bir sonraki ay 40 gün olabilir. Ancak daha önceki faturalarda da 20 gün çıkıyorsa bu usulsüz bir okumadır. İncelediğimiz faturada aralık ayında 20 günlük periyodu, bir sonrakinde 40 günde çıkarmış..."
Faturada farklılık oluşur mu?
EMO temsilcileri, faturalandırmanın günlük tüketimin yapıldığı aya göre belirlendiğini ifade ederek, "Diyelim ki ilk okuma 16 Aralık, son okuma tarihiniz 16 Ocak. Aralıktaki tüketim o ayın tarifesi, ocaktaki tüketim ocak tarifesi üzerinden alınır. Ki aralık ve ocak tarifesi arasında faturayı etkileyecek büyük fark yok. Ocakta okundu, 2015'in zamlı fiyatlarıyla fatura kesildi' iddiası doğru değil" diyor. EPDK yetkilileri ise "70 günlük tüketim faturalandırıldığında 70'e bölünüyor. 15 Ocak'ta fatura kesildiyse, 15 günü ocak, geriye kalan 55 gün bir önceki dönem tarifesinden faturalandırılır. 70 gün eşit tüketim kabul edilir ve o ayın tarifesine göre faturalandırılır. Yine de Tarife Dairesi inceleyecek" diyor.
CLK: Taksit imkanı verilecek
CLK Akdeniz'den yapılan açıklamada, yüksek faturalar nedeniyle ödeme güçlüğü çeken abonelere taksitlendirme imkanı verileceği belirtildi. Açıklamada, şöyle denildi: "Bu uygulamanın sonucunda sınırlı sayıda abonemize 30 günden daha uzun süreli fatura hesaplanmıştır. Fatura hesaplanmasında bir hata olmamasına rağmen, tüketim gün sayısını 30 günden fazla olması ve tüketimin yüksek olduğu döneme denk gelmesi nedeniyle bazı abonelerimizin tek seferde ödeme güçlüğü yaşadığı tespit edilmiştir. Abonelerimiz müşteri hizmetlerimize müracaat ederek taksitlendirme yapabilir."