10.05.2008 tarihli ve 26872 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 18.04.2008 tarihli ve 2008/13567 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici ve Öğretmenlerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar'ın 1 'inci maddesinin 2'nci fıkrasında yer alan "Aynı Kararın 16'ncı maddesinin (b) bendinde yer alan 've bir ayda dört günü geçmemek üzere ayakta görülen tedavi nedeniyle' ibaresi madde metninden çıkarılmıştır" hükmünün iptali ve yürütülmesinin durdurulması istemiyle dava açılmıştı.
Söz konusu davada; önce Danıştay İkinci Dairesinin 03.11.2008 tarihli ve Esas No 2008/4867 sayılı kararı ile yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verilmiş; bu karara itiraz üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca verilen 18.06.2009 tarihli ve YD. İtiraz No:2009/121 sayılı kararla anılan değişikliğin yürütülmesi durdurulmuştu.
Önce Danıştay İkinci Dairesinin 03.11.2008 tarihli ve Esas No 2008/4867 sayılı kararı ile yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verildiğinde Millî Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü 09.10.2009 tarih 82018 sayılı yazısıyla, sevkli günlere ek ders ödemesinin başlangıç tarihini, yargı kararının tarihi olan 15.06.2009 tarihi olarak belirlemiş olmasına rağmen bu tarihten vazgeçerek 18.04.2008 tarihli ve 2008/13567 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yapılan Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici Ve Öğretmenlerinin Ders Ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Kararın 1.maddesi 2.fıkrası; “(2) Aynı Kararın 16 ncı maddesinin (b) bendinde yer alan “ve bir ayda dört günü geçmemek üzere ayakta görülen tedavi nedeniyle” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.” Hükümlerinin Ders Ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karara 10.05.2008 tarihli ve 26872 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak işlendiği tarih olan 10.05.2008 tarihine çekmiş bu günden itibaren öğretmenlere ayakta tedavi gördüğü günlere geriye dönük ek ders ödemesinde bulunmuştu.
Şimdi ise aynı davada Danıştay İkinci Dairesince verilen ve bir örneği ekte gönderilen 30.11.2011 tarihli ve Esas No: 2008/4867, Karar No: 2011/5943 sayılı kararla davanın reddine hükmedildiğinden Millî Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü 15.06.2012 tarih 26968 sayılı yazısıyla ayakta tedavi nedeniyle ders ve ek ders görevinin yapılmış sayılması uygulamasına gidilmeyeceğini ve diğer taraftan, bu kapsamda daha önce yapılmış bulunan ek ders ücreti ödemelerinin hangi tarihten itibaren geri alınacağı konusunda Maliye Bakanlığından görüş istendiğini açıklamıştır.
Peki, Sevklerde Geriye Dönük Ek Ders Ücretleri Hangi Tarihten İtibaren İstenebilecektir?
İptal kararı idari işlemi ortadan kaldırır, meydana getirdiği sonuçların silinmesi gerekir. İptal kararının hukuki sonucu, idari işlemin ortadan kalkması, varlığını sona erdirmesidir.
İptal kararının gereğinin yerine getirilmesi konusunda idarenin görevi, iptal edilen işlem dolayısıyla hukuk düzeninde meydana gelen sonuçları gidermek; hukuka aykırı durumdan, hukuka uygun duruma dönülmesini sağlamaktır.
İptal kararları geçmişe etkilidir. Başka bir anlatımla, mahkeme, idari yargı kararı ile işlemdeki sakatlığı saptadığında, bu saptama sakatlığın doğumu anından itibaren geçerli olur. Bundan ötürü, iptal davalarında, işlemin yapıldığı andaki duruma göre yargılama yapılır.
İptal kararı ile hukuka aykırı işlem ortadan kaldırılınca, hukuka aykırı olmayan, yani sakat işlemin yapılmasından önceki duruma dönülür. İdareler iptal kararı ile ortadan kalkmış olan idari işlemin yapılmasından önceki durumu aynen ve tamamen ve eski durumun sağlanması için idari tasarrufları tesis ve idari eylemleri ifa etmekle yükümlüdürler. Ancak, iptal kararından sonra, idare, yeni işlem ve eylemler yapmak durumunda ise, bunları iptal kararı doğrultusunda ve ona uygun olarak yapmak zorundadır.
İptal kararı, geriye yürür biçimde idari işlemin hukuki varlığına son verir. İptal kararının uygulanması içim idarenin işlem ve eylemlerde bulunması gerekmektedir. İptal kararının konusu olan işlem, bir istemin reddine ilişkin olumsuz bir idari işlem ise, iptal kararı ile işlem kendiliğinden hükümsüz sayılır. Olumsuz bir işlemin iptal hükmü, idari işlem yerine geçerek olumlu bir durum da oluşturmaz. İptal kararı, idari işlemin yerine geçmemesine rağmen, iptal kararı gereği idare uygun işlem ve eylemde bulunmaya mecburdur.
Olumsuz bir idari işlem iptal edilince, idare işlemi bu defa olumlu olarak yapmak zorundadır. Olumsuz işlemin iptali üzerine, idare olumlu bir karar almak zorundadır. Aksi takdirde, idarenin sorumluluğu söz konusu olur.
İptal kararı, iptal olan işlemi ve ona bağlı işlemleri yapıldıkları tarihten itibaren yürürlükten kaldırır. İdare, iptal kararlarına uymak ve gereklerini yerine getirmek zorundadır. İdare, iptal kararının içeriğine ve amacına uygun eylemde bulunmak zorundadır.
İdarelerin, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyecekleri ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyecekleri Anayasa’nın 138. maddesinde de açıkça ifade edilmiş bir kural olmakla birlikte, mahkeme kararlarının yerine getirilmesi sırasında idarelerin karar gerekçelerini de göz önünde bulundurarak ve gerekçelerle de saptanan hukuka aykırılıkların giderilmesi amacıyla işlem tesis etmeleri gerektiği kuşkusuzdur.
Buna göre; Ders Ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Kararın 1. maddesi 2. fıkrası; “(2) Aynı Kararın 16 ncı maddesinin (b) bendinde yer alan “ve bir ayda dört günü geçmemek üzere ayakta görülen tedavi nedeniyle” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.” Hükümlerinin Ders Ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Karara 10.05.2008 tarihli ve 26872 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak işlendiği tarih olan 10.05.2008 tarihinden itibaren öğretmenlerin ayakta tedavi gördüğü günlerde ödenen ek ders ücretleri geriye dönük olarak tahsil edilmelidir.
Ahmet Kandemir
Memurlar.net Öğretmenler Bölüm Sorumlusu