Hülya GÜLER
Bankalar, 'Hem tüketicinin borçluluğunu hem de kendi risk ağırlığımızı dengeliyoruz' diyorlar.
BANKACILIK Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK), iç tüketimi sınırlandırma çabaları kapsamında kredi kullanımını azaltmaya yönelik adımları, bankalarda da yavaş yavaş karşılığını bulmaya başladı. BDDK'nın tüketici kredisi vadelerine, kredi kartına taksit ve limite yönelik önlemlerinin ardından bazı bankalar, kredili mevduat hesaplarından yapılan ödemelere yönelik sınırlamaya gidiyor. Sessiz sedasız başlayan uygulama ile bazı bankalar yaygın kullanımı ile 'ek' hesap ya da 'avans' hesap olarak bilinen kredili mevduat hesaplarından tüketici kredisi ve kredi kartı borcunun ödenmesine son verirken, bazı bankalar ise bu ödemeleri toptan kapsam dışı bırakmak yerine tüketicinin kredibilitesine göre, ek hesaptan yapabileceği ödemelerinde kişiye özel olarak sınırlamaya gidiyor.
RİSK YÖNETİMİ GEREĞİ
Bir anlamda tüketicinin nakit ihtiyacını karşılayan kredili mevduat hesaplarından, tüketici kredise ve kreti kartı ödemesinin yanı sıra nakit çekimi, fatura ödemesi gibi çok sayıda ödeme yapılabiliyor. Yeni uygulama ile tüketiciler artık internet üzerinden ya da otomotik ödeme kapsamında, mevcut hesaplarında yeterli bakiye yok ise, yani eksi bakiyeye düşerek ek hesap kullanımına geçmişlerse artık bu hesaplardan tüketici kredisi ve kredi kartı borç ödemesi yapamayacaklar. İlk etapta büyük bankaların başlattığı yeni uygulamanın amacı, bir yandan tüketicinin ek hesap yoluyla da olsa kredi kullanımını sınırlamak, diğer yandan ise, bankanın tüketici kredilerindeki risk ağırlığını dengelemek. Uygulama konusunda 3 ay önce personeline duyuru gönderen büyük bankalardan birinin yetkilisi, durumu 'Bankanın risk yönetim politikası' gereği şeklinde değerlendirdi.
Çok fazla tüketicinin kredi kartı dahil ödemelerini ek hesap bakiyesinden yapmasının hem tüketici hem de belli açılardan banka için risk oluşturabileceğine dikkat çeken uzmanlar, bankaların, BDDK'nın aldığı önlemlere uyumlu bir şekilde ek hesaptan yapılacak ödemelere sınırlama getirme yoluna başvurabileceklerini belirtti. Türkiye Bankalar Birliği (TBB) yetkilileri ise, birlik olarak bu konuda alınmış herhangi bir prensip kararı olmadığını belirterek, "Bankaların bu hesaplardan yapılan ödemelere ilişkin sınırlamaya gitmeleri BDDK'nın önlemleriyle uyumlu" dedi.
Nakit çekimine bile kapatıyor
UYGULAMAYI başlatan bankalardan bazıları tüketici kredisi veya kredi kartı gibi borçların ek hesaptan ödenmesinde kişinin kredibilitesine göre hareket ediyor. Tüketicinin 'borcunu borçla' ödemesinin önüne geçmek için sınırlamalara gittiklerini kaydeden bankalar, tüketicinin finansal durumundaki bozukluk sürerse ek hesaptan nakit çekimini sonlandırabiliyor.
Habersiz başladı şikayeti geliyor
KREDİLİ mevduat hesabından kredi kartı borcunun ödenmesine yönelik sınırlama son bir ayda sessiz sedasız başladı. Bazı bankalar tüketici ile kredili mevduat hesabı açılırken yaptıkları sözleşme gereği zaten bu tarz tüketici kredisi ve kredi kartı borcunun ödemesini kapsam dışı bırakıyor. Ancak kredili mevduat hesabını ilk açtığı günden bugüne kredisi ve kredi kartı borcu ödeyebilen tüketiciler, bu ödemeleri son bir ayda yapamayınca bankalar önceden bilgilendirmediği için şikayetçi. Banka temsilcileri ise, tüketiciye önceden bilgi verilmiş olması gerektiğini belirtiyor.