Son 10 yıldır iktidarda olan AKP Hükümetlerinin en büyük iddialarından biri de, 2002 yılından bu yana, eğitime, bütçeden ayrılan payın yıllar itibarıyla artıyor olmasıdır.
Bu iddianın doğru mu, yanlış mı olduğunu test edebilmek için elimizde üç verinin olması gerekir.
Bu verilerden biri, MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) bütçesinin, merkezi bütçeye oranı; diğeri MEB bütçesinin, milli gelire oranı, bir diğeri de MEB yatırımlarının, MEB bütçesi içindeki oranıdır.
Her üç oran aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Yıllar | MEB Bütçesinin Merkezi Bütçeye Oranı (%) | MEB Bütçesinin Milli Gelire Oranı (%) | MEB Bütçesi Yatırım Payı (%) |
2002 | 7,61 | 2,66 | 17,18 |
2003 | 6,92 | 2,85 | 14,53 |
2004 | 8,53 | 3,00 | 9,68 |
2005 | 9,53 | 3,07 | 8,27 |
2006 | 9,50 | 2,95 | 7,49 |
2007 | 10,42 | 3,40 | 6,98 |
2008 | 10,52 | 3,13 | 5,66 |
2009 | 10,64 | 2,53 | 4,57 |
2010 | 9,80 | 2,74 | 6,32 |
2011 | 10,92 | 2,81 | 5,85 |
2012 | 11,16 | 2,75 | 6,64 |
Kaynak: MEB Örgün Eğitim İstatistikleri.
MEB bütçesinin, merkezi bütçeye oranı, yıllar itibarıyla merkezi bütçeden, MEB bütçesine ne kadar kaynak ayrıldığını oransal olarak göstermesi açısından önemlidir.
Tablonun 1.sütununa bakıldığında, 2002 yılında % 7,61 olan bu oranın, 2012 yılında % 11,16 gibi bir rakama ulaşarak, sürekli artan bir trend izlediği görülecektir.
Ancak bu oran kadar önemli olan hatta Hükümetlerin eğitime bakışını göstermesi açısından daha önemli bir gösterge olan MEB bütçesinin milli gelire oranı, yıllar itibarıyla hemen hemen hiç değişmemiştir.
Tablonun 2.sütununa bakıldığında, son 10 yıldaki milli gelir artışının, yüksek oranlarda olması ve eğitime ayrılan payın, milli gelir artış oranından düşük olması nedeniyle de, MEB bütçesinin milli gelire oranında ciddi bir artışın olmadığı görülecektir.
2002 yılında 2,66 olan bu oranın, 2012 yılında 2,75 olması AKP Hükümetlerinin de, milli eğitim konusunda diğer Hükümetlerden farkı olmadığını göstermektedir.
Tablonun 3.sütununa bakıldığında ise asıl kötü durum ortaya çıkmaktadır. Çünkü 2002 yılında MEB bütçesinden eğitim yatırımlarına ayrılan pay % 17,18 iken, bu oran 2012 yılında % 6,64’e düşmektedir.
Eğitim bütçesinden, yatırımlara ayrılan payın düşmesi demek devletin, eğitimden çekilerek, yerini özel sektörün doldurması ve vatandaşların eğitime daha fazla kaynak ayırması anlamına gelmektedir.
AKP Hükümetlerinin, en başarılı olduğunu iddia ettiği alanlardan biri olan Milli Eğitim alanındaki atılan adımların ve milli eğitime, Savunma Bakanlığı bütçesinden fazla kaynak ayrıldığı iddiasının, bu tablolar dikkate alındığında, çok da doğru olmadığı, eğitime ayrılan kaynak konusunda AKP Hükümetlerinin başarılı olmadığı, eğitime bütçeden ayrılan pay artıyor olmasına rağmen, milli gelirden ayrılan payın artmadığı ve asıl önemlisi, Milli Eğitim bütçesinden, eğitim yatırımlarına ayrılan payın dramatik bir şekilde azaldığı, bu rakamlarla ayan-beyan ortadadır.
Bu aşamadan sonra bu rakamların siyasete tahvili, siyasi partiler ve sendikaların görevidir.