ÖNDER YILMAZ Ankara
Çocuk cinayetleri ve çocuğa yönelik cinsel istismar olayları gündemdeki sıcaklığını korurken, TBMM Başkanlığı, Türkiye'nin çocuk haritasını çıkardı. TBMM Başkanlığı'nın yaptığı araştırmada, cezaevine giren çocuk sayısının her geçen gün arttığı, çocukların 'aile işçisi' olarak çalıştırıldığı belirtildi.
Araştırmaya göre, çocuk nüfusu azalan Türkiye, okul öncesi eğitimde Batı'da son sırada yer alıyor.
TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı; Türkiye İstatistik Kurumu, UNICEF, AB gibi uluslararası kuruluşların veri tabanlarından yararlanarak gerçekleştirilen araştırmanın raporunda şu tespitler yer aldı:
- 2013 sonu itibarıyle Türkiye nüfusu 76 milyon 667 bin 864, çocuk nüfusu 22 milyon 761 bin 702'dir. 2008'de binde 8.8 olan çocuk nüfus artış hızı 2012'de binde -0,8'e düşmüştür. 2013'e göre çocuk nüfus oranı yüzde 29.7'dir. Çocuk nüfusunun 2023'te yüzde 25.7, 2050'de yüzde 19.1 ve 2075'te yüzde 17.6'ya düşeceği tahmin edilmektedir. Çocuk nüfusundaki azalma, nüfusun giderek yaşlanmakta olduğunu gösteriyor.
- En yüksek çocuk nüfus oranına sahip ilk 3 il; Şırnak (yüzde 49), Şanlıurfa (yüzde 48.3) ve Ağrı (yüzde 46.7). En düşük son 3 il ise Tunceli (yüzde 18), Edirne (yüzde 20) ve Çanakkale (yüzde 19.2) olarak sıralandı.
- Avrupa'da en yüksek çocuk nüfus oranına yüzde 29.7 ile Türkiye, en düşük çocuk nüfus oranına ise yüzde 16 ile Almanya sahip.
AB doğurganlıkta önde
- Türkiye'de 2009'da binde 13.8 olan bebek ölüm oranı binde 8.6'ya düştü. En yüksek bebek ölüm hızı binde 15.7 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde, en düşük bebek ölüm hızı ise binde 8.6 ile İstanbul'da görüldü.
- İngiltere, Slovakya, Romanya, Portekiz, Macaristan, Yunanistan ve AB geneli, 15 yaşındaki doğurganlık oranı ile Türkiye'nin üzerinde. Romanya 7 kat, Slovakya ve Macaristan ise 3 kat Türkiye'den doğurganlık hızında daha yüksek. AB ülkelerinde 0.00224 olan doğurlanlık oranı, Türkiye'de 0.00216 oldu. Türkiye'deki doğurganlık hızı 2001'de 2.38 çocuk iken, 2013'te 2.07 çocuk olarak gerçekleşti.
'Aile işçisi' olarak
- Cezaevine giren toplam hükümler arasındaki, çocuk hükümlülerin sayısı yıldan yıla artış gösterdi. İstatistiklere göre bu oran yüzde 1.5'ten yüzde 2.1'e çıktı.
- Türkiye genelinde 6-17 yaş grubunda istihdam edilen çocukların yüzde 44.8'i kentsel (400 bin kişi), yüzde 55.2'si kırsal yerlerde (493 bin kişi) yaşamaktadır. İstihdam edilen çocukların yüzde 68.8'i erkek, yüzde 31.2'si kız çocuklarından oluşmakta.
- Okula devam eden 13 milyon 950 bin çocuğun yüzde 3.2'si ekonomik işlerde, yüzde 50.2'si ev işlerinde faaliyet gösterirken, yüzde 46.6'sı ise çalışmıyor. Okula devam etmeyen 1 milyon 297 bin çocuğun yüzde 34.5'i ekonomik işlerde, yüzde 38.87'si ev işlerinde faaliyet gösterirken, yüzde 26.7'si ise çalışmıyor. Çalışan çocukların yüzde 44.7'si (399 bin kişi) tarım, yüzde 24.3'ü (217 bin kişi) sanayi ve yüzde 31'i (277 bin kişi) hizmet sektöründe faaliyet gösteriyor.
Eğitimde sonunculuk
- Batı'da, okul öncesi eğitime katılmada en yüksek oran Fransa, Malta, İspanya ve Hollanda'ya aitken, en düşük katılım Hırvatistan, Yunanistan ve Türkiye'de oldu. Fransa'da okul öncesi eğitime katılım yüzde 93.2 olarak gerçekleşirken, Türkiye, yüzde 43.1 oranla sonuncu sırada yer aldı.
- 1997'deki yüzde 84.7'lik ilk öğretimdeki okullaşma oranı 2013/2014 öğretim yılında ilkokulda yüzde 99.57'ye, ortaokulda yüzde 94.52'ye yükseldi. Yüzde 37.87 olan ortaöğretimdeki okullaşma oranı ise yüzde 76.65'e çıktı.
-- AB üyesi ve aday ülkelerde ilköğretimde en düşük öğretmen/öğrenci oranı 9.2 öğrenci ile Lüksemburg'da, en yüksek öğretmen/öğrenci oranı ise Birleşik Krallık'ta. Türkiye ise yüzde 21 öğrenci/öğretmen oranı ile Birleşik Krallık'tan sonra sondan ikinci sırada yer aldı.