AK Parti çift başlılığın önüne geçmek ve 2017'de başkanlık sistemini hayata geçirmek için yeni anayasa yerine başkanlık sistemini içeren 15-20 maddelik anayasa değişikliğiyle muhalefetin kapısını çalacak. AK Parti'nin önereceği teklifte Başkan 5 yıllığına en fazla 2 dönem seçilebilecek. Pakete geçici madde ile görev süresi 2019'da dolacak olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, o tarihe kadar Başkanlık yapmasının önü açılacak. Başkanlık Sistemi'nde vatandaşın önüne iki sandık konulacak. 5 yılda bir hem Başkanlık hem de milletvekilliği seçimleri aynı anda yapılacak. Bu nedenle anayasada yer alan 4 yılda bir yapılan milletvekilleri seçimleri 5 yıla çıkarılacak.
YÜRÜTMENİN BAŞI
Başkan yürütmenin başı olacak. Devlet Başkanı sıfatıyla Türkiye Cumhuriyetini ve Türk milletinin birliğini temsil edecek. Anayasadaki Cumhurbaşkanı seçilme şartları aynen korunacak. Yani seçilmek için 40 yaşını doldurmuş ve yüksek öğrenim yapma şartı aranacak.
BAKANLAR MECLİS DIŞINDAN
Mevcut Cumhurbaşkanı'nın görev ve yetkileri Başkan'a geçecek. Yani Cumhurbaşkanı gibi kanunları onaylayacak, anayasaya aykırılık iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'ne dava açabilecek. Uluslararası anlaşmaları yayımlayacak. Üst düzey kamu görevlilerini atayacak veya görevden alacak. Sürekli hastalık ve kocama sebebiyle kişilerin cezalarını kaldırabilecek. Bakanları Başkan atayacak, Başkan görevden alacak. Bakanlar, Meclis dışından atanacak. Başkan genel siyasetin yürütülmesinde ihtiyaç duyduğu konularda Başkanlık kararnamesi çıkarabilecek. Milletvekilleri Başkanın çıkardığı kararnamelerin iptali için salt çoğunlukla Anayasa Mahkemesi'ne başvurabilecek. Başkan yönetmelik de çıkarabilecek. Bunun için mevcut anayasada çok fazla değişiklik yerine 'Cumhurbaşkanı' ifadesinin yerine 'Başkan' ifadesinin getirilmesi düşünülüyor.
BAŞBAKAN MUHALEFET LİDERLERİ İLE GÖRÜŞECEK
Başbakan Binali Yıldırım, bu hafta CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ve MHP lideri Devlet Bahçeli ile bir araya gelerek Başkanlık Sistemi ile ilgili düşüncelerini iletecek. Ardından, AK Parti'de istişare mekanizması devreye girecek. AK Parti Anayasa Komisyonu isimlerde yapılacak bazı değişikliklerle aktif hale getirilecek. Başbakan, milletvekilleri, il başkanları ve belediye başkanları başta olmak üzere teşkilatların görüşlerini alacak. Bir-iki sürecek istişarelerin ardından teklif Meclis'e sunulacak.
MECLİS'İN YETKİLERİ DEVAM EDECEK
Mevcut parlamenter sistemdeki Meclis'in yetkileri devam edecek. Meclis yasa çıkaracak, bütçeyi onaylayacak, para basılmasına ve savaş ilanına karar verecek, milletler arası anlaşmaları onaylayacak. Yürütmeyi denetleyecek. Yasalar milletvekillerinin teklifi ile Meclis'e sunulacak.
BAŞKAN, BAKANLAR GİBİ SORUMLU OLACAK
Mevcutsistemde Cumhurbaşkanı'nın hiçbir sorumluluğu bulunmuyor. Cumhurbaşkanları vatana ihanet dışında hiçbir suçtan yargılanamıyor. Ama seçilecek Başkan yaptığı bütün işlerden tıpkı Başbakan ve bakanlar gibi sorumlu olacak. Başkan hakkında yaptıkları işlerden dolayı Meclis'te milletvekillerini üçte ikisinin teklifi ile soruşturma açılabilecek, yine milletvekillerinin dörtte üç çoğunluğu ile yargılanabilecek.
SEÇİM BARAJI KALKIYOR
Başkanlık Sistemi'nin gelmesinin ardından Siyasi Partiler Yasası ve Seçim Kanunu da revize edilecek. Yüzde 10 olan seçim barajı sıfır olacak. Böylece her siyasi görüş Meclis'te temsil edilecek. 85 olan seçim çevresi yerine 550 seçim çevresi olacak. Seçmenle teması iyi kuran vekil seçilecek. Böylece milletvekilleri adaylık olabilmek için siyasi partilerin kapısını aşındırmayacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ve MHP lideri Devlet Bahçeli 15 Temmuz darbe girişimi sonrası Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde bir araya gelmişti.
EDA IŞIK / Sabah