İSTANBUL Dolmabahçe'de yapılan Rusya ve Ukrayna müzakere heyetlerinin görüşmesi yaklaşık 3 saat sürdü. Görüşme sonrası açıklama yapan Ukrayna heyeti Türkiye dahil 9 ülkenin garantör olmasını istedi. Garantör olmasını istedikleri ülkeler şöyle: Türkiye, İsrail, Almanya, Kanada ve BM daimi üyeleri olan: Polonya, ABD, Rusya, Çin ve Fransa...
"NATO'ya girmeyeceğiz" ama...
Güvenlik garantilerinde Rus tarafıyla anlaşamadıklarını belirten Ukrayna heyeti, "NATO'ya girmeyeceğiz ama Avrupa Birliği'ne girmemiz engellenemez" ifadelerini kullandı.
3 yerde savaş duracak
Rusya Savunma Bakanlığı, "Diyalog için Kiev ve Çernihiv çevresinde operasyon duracak" açıklamasını yaptı.
MÜZAKEREDEN SONRA İLK AÇIKLAMA
Görüşmelerin ardından Ukrayna heyeti tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi;
"Ne olursa olsun istişareler 3 gün içinde yapılabilir, sonrasında imzayı atan kişiler bizim için güvenliğimizi sağlayabilir. Garantör olarak kimi istiyoruz; BMGK üyeleri, ABD, Fransa, Almanya, Türkiye, İsrail.
Sadece resmi bir onay bekliyoruz. bu sistem kapsamında Ukrayna'nın gelecekteki güvenliği garanti altına alınsın istiyoruz. Bizim temel talebimiz bunların çok net yasal açıdan güvenlik bağlayıcı garantileri olması gerekir. Saldırı olursa 3 gün içinde istişarelerin gerçekleştirilmesi gerekir, garantör ülkelerin bize destek sunması gerekir böyle bir senaryoda. Temel talebimiz bu şekildedir. Ukrayna bu anlaşmayı kabul edecek bir duruma gelecektir o zaman tarafsızlık statüsü kabul edilecektir.
NATO Sözleşmesi'nin 5. maddesindeki garantiler sağlanırsa, böyle bir senaryoda bizim de herhangi bir askeri ya da siyasi topluluğa katılmamız söz konusu olmayacaktır.
Güvenlik garantisi üzerinde henüz anlaşma sağlayamadık. Kırım gibi konular anlaşmada ayrı bir kapsamda ele alınmalıdır, görüşmeler kapsamında bu bölgelerin geleceğine karar verilmelidir. Kırım konusunda askeri güç kullanılmayacağı konusunda güvence verilmesi gerekir.
Diğer konular biraz çözüme ulaştırılmış oldu. OHAL altında uygulamaya konulması gerekecek, sosyal medyada özellikle dezenformasyon yayıldığına dikkat çekmek istiyorum. Bahsettiğim referandum, OHAL bittiğinde gerçekleşebilir. Ukrayna topraklarında hiçbir askeri baskının olmaması gerekir, bu konuda tutumuz sabittir. Önümüzdeki 2 hafta içinde Rusya ile istişarelerimiz devam edecek, önümüzdeki iki hafta içinde garantör ülkeleri de çok taraflı görüşmeye devam etmeye davet ediyoruz. Bu zamana kadar aramızdaki en büyük farklılıkları da ortadan kaldırabileceğimizi umut ediyoruz. Çok taraflı, uluslararası, bir anlaşma o zaman atılabilir.
Demokratik haklar bizim vatandaşlarımıza sağlanmalı, Kırım'ın işgalden kurtarılması çok daha sağlıklı olur. Müzakerelerden geri adım atmayacağız, bu anlaşmaya sadece çatışmalar durursa imza atacağız.
Bu görüşme sonucunda hem Rusya hem Ukrayna hem de garantör ülkelerin kabul edebileceği maddeleri ele aldık. İnsani ateşkes formatı ele alınmaktadır, insani koridorların ele alınacağı bir sürü yerler var. Teklif ettiğimiz formatta birliklerin yerlerini değiştirmesi manevrası yasaklanacak.
RUS HEYETİNDEN AÇIKLAMA
Rus heyetinden açıklama yapan yetkili, "Dışişleri bakanları anlaşırsa liderler görüşebilir dışişleri bakanları onaylanabilir. Ukrayna heyetinin taleplerini Putin'e ileteceğiz " dedi.
Rusya Savunma Bakanlığı, "Kiev ve Çernihiv'de operasyon duracak" açıklamasında bulundu.
"SÜREÇ BARIŞA DAİR ÜMİTLERİ YEŞERTMİŞTİR"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan toplantının açılışında konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkanlar;
"Krizin başladığı ilk günden itibaren tırmanmanın önüne geçilmesi amacıyla her düzeyde samimi gayret sarf ettik. Aramızdaki komşuluk, dostluk, insani yakınlık, özellikle bu hukukun gereğini yerine getirmeye çalıştık. Şahsen, kıymetli Devlet Başkanlarınız başta olmak üzere pek çok mevkidaşım nezdinde yoğun diplomasi mesaisi yürüttüm. Dışişleri Bakanım, Milli Savunma Bakanım, Başdanışmanım İbrahim Bey de muhataplarıyla sürekli temas halinde oldular. Söz sahibi olduğumuz tüm uluslararası platformlarda her iki tarafın da hakkını, hukukunu, hassasiyetlerini koruyan, kollayan, gözeten, adilane bir yaklaşım sergiledik. Bölgesinde pek çok acıya şahitlik etmiş bir ülke olarak Karadeniz'in kuzeyinde benzer bir tablonun ortaya çıkmaması için çalıştık, çabaladık.
Türkiye olarak barış ve istikrar için bölgede ve ötesinde sorumluluk üstlenmekten hiçbir zaman kaçınmadık, kaçınmayız. Adil bir barışın kaybedeni olmayacağına inanıyoruz. Çatışmanın uzaması hiç kimsenin yararına değildir. Ölen her insan, yıkılan her bina, refah yolunda harcanması gerekirken havaya savrulan, toprağa gömülen her kaynak, ortak geleceğimizden kopartılan bir değerdir.
"BİR AN ÖNCE ATEŞKESİN SAĞLANMASI HERKESİN FAYDASINA"
Bir an önce ateşkesin ve barışın sağlanması herkesin faydasına olacaktır. Artık görüşmelerden somut sonuçların alınması gereken bir döneme girdiğimizi düşünüyoruz. Gelinen aşama itibarıyla heyet üyeleri olarak sizler tarihi bir sorumluluk üstlendiniz. Tüm dünya sizlerden gelecek hayırlı ve müjdeli haberleri bekliyor. Liderlerinizin yönlendirmesiyle barışın temelini atıyorsunuz. İşinizi kolaylaştıracak her türlü katkıya biz hazırız." görüşünü paylaştı.
Ancak sizler talep ettiğiniz müddetçe, ihtiyaç duyduğunuz sürece kolaylaştırıcı imkanları sağlamaya devam edeceğiz. Görüşmelerde zor ve çetrefilli konuları ele aldığınızın elbette farkındayız. Bununla birlikte masadaki önerilerin ve varılacak uzlaşmanın ileride sağlanacak nihai barışın temelini oluşturacağı da muhakkaktır. Sorumluluk duygusu, özveri ve yapıcı bir anlayışla, kalıcı, hakkaniyete dayalı sürdürülebilir bir çözüme ulaşabileceğinize eminim. Sizlerin müzakerelerde sağlayacağınız ilerleme bir sonraki aşama olan liderler düzeyindeki teması da mümkün hale getirecektir. Böyle bir görüşmeye de ev sahipliği yapmaya hazırız. Sizlerin burada bir araya gelmesi bile dünyada ve ülkelerinizde başlı başına bir umut sebebidir. Barışa giden yoldaki gayretlerinizin hayırlı neticelere dönüşmesini temenni ediyorum. Her biri değerli birer dostum olan devlet başkanlarınıza en kalbi selamlarımı iletmenizi sizlerden istirham ediyorum. Yürüteceğiniz müzakerelerde hepinize başarılar diliyorum."
Yarın devam edecek
Daha önce görüşmelerin iki gün süreceği açıklanmıştı. Toplantıya yarın devam edilmesi bekleniyor. Görüşmelere zehirlendiği iddia edilen Rus milyarder Roman Abramovich de katıldı.