Gerekçeli karar yayımlanmadan önce yaptığımız değerlendirmede;
Dün yayımlanan AYM kararına baktığımızda
1- Öncelikle belirtelim ki AYM tarafından gerekçeli kararı görmeden yorum yapmanın yanılgıları olabilir
2-AYM'nin öğretmenlik meslek kanunu ile ilgili kararı incelendiğinde objektif olmayan ve yasa ile yapılması gereken bazı düzenlemelerin yönetmeliklere bırakılması doğru değil diyor AYM. Örneğin aday öğretmenin asil öğretmen olması süreçleri. Örneğin kariyer basamakları için mesleki çalışma içerik ve işleyişi.
3- Bu karar resmi gazetede yayımlamanınca geçerlilik kazanır fakat AYM verdiği iptal kararlarının uygulaması için belli bir süre verebiliyor.
Örneğin ". KARARIN RESMİ GAZETEDE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK DOKUZ AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE"
4-Bu durumda karar 9 ay sonra geçerli olur.
5-AYM kararları geçmişe doğru uygulanamadığı için böyle bir karar süreci 9 ay ötelemiş olur ve 2023 yılı kariyer basamakları süreci devam eder.
6-Eğer karar bugünlerde resmi gazetede yayımlanırsa ve bahsettiğimiz süreyi vermezse 2023 kariyer basamakları süreci kanunsuz kalır. Uygulama imkansız hale gelir. Bu durumda bu yıl başvuru yapan yaklaşık 80-90 bin öğretmenin mağduriyeti söz konusu olacaktır.
7- AYM kararları geriye yürümediğinden ünvanı alanlar buna bağlı olarak ek ödeme almakta olanların bu hakları devam eder.
8-AYM sınav, ünvanlara ayrılma ya da ek ödemeyi iptal etmemiştir. Sadece işleyiş ile ilgili bazı maddeleri iptal etmiştir.
9- Süre konusunda da (10 yıl vs) iptal söz konusu değildir.
10- ünvan, süre gibi konular daha önce de ifade ettiğimiz gibi siyasi kararlar(yaklaşımlar) olup bu noktada yetkili olan siyaset ve TBMM'dir.
11- Seçim öncesinde önceki bakan Sayın Özer " Uzman öğretmenlik unvanı için "10 yıl görev şartını 5 yıla düşüreceğiz", Başöğretmenlik unvanı için "uzman öğretmenlikte 10 yıl bekleme şartını kaldırıyoruz. Çalışmalarımızı tamamladık ve TBMM'ye göndereceğiz. Tüm öğretmenlerimize hayırlı olsun" demişti."
12- Bakan Tekin de bu sözler için " Sayın Tekin: ''Sayın Mahmut Bey'in uzman öğretmenlikle ve Başöğretmenlikle ilgili söylemi bizim için bir taahhüttür. Meclis kapalı olduğu için yasalaşmadı ve önümüzde devam eden bununla ilgili bir mahkeme olduğunu için mahkemenin kararını bekliyoruz.'' ifadelerini kullanmıştı"
13-AYM kararı da görüldüğüne göre bu konuda hem sayın Özer'in hem de sayın Tekin'in adım atması gerekiyor.
14- Yani nihayetinde sorunu çözecek olan TBMM'dir. Fakat TBMM'ye konunun getirilmesi siyasetin/siyasetçilerin görevidir.
15- İlk etapta bu yıl başvuran 80-90 bin öğretmenin mağdur olabileceğini yukarıda belirtmiştik. Bu mağduriyet ve mağdur sayısı konunun TBMM nezdinde çözülme süresine bağlı olarak değişecektir.
16- Geçmişte de ifade ettiğimiz gibi öğretmenler unvanlarla ayrılmaya sıcak bakmadıkları gibi 17 yıldır var olan uzman öğretmenlik uygulamasının eğitim- öğretim sürecinde bir yeri yoktur. Yani uzman olan ile olmayan arasında mali katkı dışında bir farklılık yoktur. Çünkü uzman/baş öğretmenlik kariyer olamaz. Kariyer sistemi için görev, yetki ve sorumluluk farklılığı olması gerekir. Öğretmenlikte bunun mümkün olmadığı aşikardır.
17- Konu bu yönüyle de değerlendirilerek ele alınmalı ve kısa sürede çözüme kavuşturulmalıdır. Tekrar ifade edelim ki bu değerlendirmeler genel değerlendirme olup gerekçeli karar resmi gazetede yayımlandığında daha sağlıklı ve net değerlendirme yapılabilir. " Şeklinde süreci ve sonuçlarını ele almıştık.
Bugün yayımlanan gerekçeli kararı incelediğimizde ilk etapta göze çarpan Temmuz ayındaki değerlendirmemizin 3.maddesinde yer alan;
"3- Bu karar resmi gazetede yayımlamanınca geçerlilik kazanır fakat AYM verdiği iptal kararlarının uygulaması için belli bir süre verebiliyor.
Örneğin ". KARARIN RESMİ GAZETEDE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK DOKUZ AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE" maddeye rastlıyoruz.
Yani iptal edilen maddelerle ilgili süreç tamamen TBMM'nin elinde.
Hızlı bir uygulama sürecine girilmemesi halinde bu yıl (2023)'de yapılacak kariyer sınavı ve süreci etkilenmeyecek ve aynen işleyecek.
9 ay içerisinde TBMM yeni bir karar alırsa bu karara (kanun değişikliğine) göre hareket edilecek.
9 ay içinde TBMM yeni bir düzenleme yapmazsa düzenleme yapılana kadar kariyer basamakları süreci 2008'de olduğu gibi askıda kalacak.
Bakan Tekin gerekçeli kararı beklediklerini bir çok kez ifade etmişti. Bakan Tekin'in de öğretmenlere ve öğretmenlik mesleğine ekonomik katkı dışında bir katkısı olmayan hatta unvanlar nedeniyle rahatsızlık duyulan süreci kısa sürede yeniden dizayn etmesi bekleniyor. Tabi siyaset kurumu ve yönlendirmesi ile TBMM kararıyla.
Maksut BALMUK
Öğretmen