6111 sayılı yasayla Devlet memurları kanununda önemli değişiklikler yapılmıştır. Bunlardan birisi de ödüllendirmeye ilişkindir. 657 sayılı yasanın aylıkla ödüllendirmeyi içeren “ödül” başlıklı 123. maddesinin yürürlükten kaldırılması sonucunda aylıkla ödüllendirmenin kaldırıldığına ilişkin birçok haber yapılmıştır. Bu haberler nedeniyle kamu çalışanları tarafından “aylıkla ödüllendirmenin uygulamadan kalktığı” şeklinde yanlış bir kanaat oluşmuştur.
Bu haberler yanlıştır. 657 sayılı yasanın her ne kadar ödülü içeren 123. maddesi yürürlükten kaldırılsa da bu madde kapsamındaki aylıkla ödüllendirme hususu 122. maddeye taşınmıştır. Yani aylıkla ödül kaldırılmamıştır. Halen yasada 122. maddenin iki ve üçüncü bendlerinde yer almaktadır.
Aylıkla ödülü de kapsayacak şekilde düzenlenen sözkonusu 122. Maddenin başlığı ve içeriği şu şekildedir.
“Başarı, üstün başarı değerlendirmesi ve ödül”
Görevli oldukları kurumlarda olağanüstü gayret ve çalışmaları ile emsallerine göre başarılı görev yapmak suretiyle; kamu kaynağında önemli ölçüde tasarruf sağlanmasında, kamu zararının oluşmasının önlenmesinde ve önlenemez kamu zararlarının önemli ölçüde azaltılmasında, kamusal fayda ve gelirlerin beklenenin üzerinde artırılmasında veya sunulan hizmetlerin etkinlik ve kalitesinin yükseltilmesinde somut olaylara ve verilere dayalı olarak katkı sağladıkları tespit edilen memurlara, merkezde bağlı veya ilgili bakan, illerde valiler, ilçelerde kaymakamlar tarafından başarı belgesi verilebilir. Üç defa başarı belgesi alanlara üstün başarı belgesi verilir.
Üstün başarı belgesi verilenlere, merkezde bağlı veya ilgili bakan ve illerde valiler tarafından uygun görülmesi hâlinde en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge dâhil) % 200’üne kadar ödül verilebilir.
Bu maddeye göre bir malî yıl içinde ödüllendirileceklerin sayısı, kurumun yılbaşındaki dolu kadro mevcudunun binde onundan, Gümrük Müsteşarlığı, Millî Eğitim Bakanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü kadroları için binde yirmisinden fazla olamaz. Yıl içinde ödüllendirilen personel sayısı kurumlarınca izleyen yılın Ocak ayı sonuna kadar Devlet Personel Başkanlığına bildirilir.
Aylıkla ödüllendirmeye ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı açısından üç değişiklik vardır.
Birincisi, ödüllendirilecek personelin oranındadır. Daha önce eğitim öğretim hizmetleri sınıfında olmayan personelin oranı binde on, eğitim-öğretim hizmetleri sınıfı personelinin binde 20 iken şimdi bu ayrım kaldırılarak “Milli Eğitim Bakanlığı kadroları için binde yirmi” ifadesi getirilmiş yani ayrım ortadan kaldırılmıştır.
İkinci değişiklik , aylıkla ödülün tutarıdır. Önceden milli eğitim personeli kendi aylığı esas alınarak bir aylıkla ödüllendirilirken şimdi bu oran en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) iki katına kadar çıkarılmıştır.
Üçüncü değişiklik ise ödülü alma şeklidir. Daha önceden sicil amirleri ödüllendirilecek personele ilişkin direkt tekliflerde bulunup değerlendirme komisyonlarında seçim yapılırken şimdi sadece üstün başarı belgesi alanlar arasından bu seçim yapılabilecektir.
MEB’İN AYLIKLA ÖDÜL YÖNERGESİNİ KALDIRMASI HATADIR
Milli Eğitim Bakanlığı Personelinin Aylıkla Ödüllendirilmesi Hakkında Yönerge yürürlükten kaldırılmıştır. 14/03/2011 tarihli yazıda; 611 sayılı yasayla aylıkla ödüllendirmenin yasal dayanağı olan 657 sayılı yasanın 123. Maddesinin yürürlükten kaldırıldığı, bu nedenle yönergenin uygulama imkanı kalmadığı gerekçe gösterilmiştir. Yukarıda açıkladığımız üzere 657 sayılı yasada aylıkla ödüllendirme halen devam etmektedir. Sadece 122. Maddeye alınmış ve bazı değişiklikler yapılmıştır. Bakanlığın bu değişiklikleri dikkate alarak yönergede değişikliğe gitmesi gerekirken aylıkla ödüllendirmenin kaldırıldığını düşünerek yönergeyi yürürlükten kaldırması bir hatadır.
DERHAL YENİ BİR YÖNERGE YAYINLANMALIDIR
Üç kez başarı belgesi alanlara üstün başarı belgesi verileceği ve üstün başarı belgesi alanların en fazla binde yirmisine aylıkla ödül verileceği dikkate alınarak; Milli Eğitim Bakanlığı personeline verilecek başarı belgesinin verilme usulü ile üstün başarı belgesi alanlardan aylıkla ödüllendirilecek personelin seçimine ilişkin usulleri içeren bir yönerge ivedilikle hazırlanıp yayınlanmalıdır.
Yeni yönerge hak edenin başarı belgesi ve ödül aldığı, objektif kriterler ortaya koymalıdır. Bu yönerge hazırlanırken eski yönergenin hatalarından ders alınmalıdır. Çünkü MEB Personelinin Aylıkla Ödüllendirilmesi Hakkında Yönerge bütün eğitim çalışanlarının eleştirdiği, ödüllerin ulufe olarak dağıtıldığı kanaatinin yaygın olduğu bir yönerge idi.
Bu ucube yönergeye göre İl ve İlçe komisyonlarında değerlendirme yapılırken komisyon üyelerince kişilere ilişkin;
Genel nitelikler açısından; Öğretmen ve yöneticilerle ilişkileri, görevini yapmadaki hevesi ve kendini yetiştirme gayreti, müstakilen iş görme kabiliyeti, teşebbüs fikri, ciddilik dürüstlük ve güvenilirlik, tutarlı ve dengeli bir kişiliğe sahip olma, meslek şeref ve haysiyetini zedeleyici kötü alışkanlıklara düşkün olmama,
Eğitim öğretim açısından; Mevzuat bilgisi, bağlılığı ve uygulama özelliği, ders öğretiminde araç-gereçlerden yararlanması, alanıyla ilgili mesleki, sosyal ve kültürel faaliyetlerdeki başarısı, okulun çevreyle ilişkilerini geliştirmesi, eğitici kol çalışmalarına katılma derecesi gibi kriterlere not verilmekteydi.
Bu komisyonlarda yer alanların, ömürleri boyunca hiç görmedikleri insanların kişilik özelliklerine ve mesleki başarılarına ilişkin not vermesi ve buna göre ödül alacakların tespiti son derece mantıksız bir uygulama idi.
Bakanlık, yönergeyi kaldırarak yaptığı hatayı fırsata dönüştürüp, bütün personelince kabul görecek bir yönerge hazırlamalıdır.
Doğan CEYLAN
Müfettişler Derneği Başkanı
memurlar.biz