24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararıyla müze yapılan Ayasofya'nın yeniden ibadete açılması için gözler, Danıştay'dan yarın çıkacak karara çevrildi. Danıştay 10'uncu Dairesi'nin Ayasofya'nın yeniden cami olarak ibadete açılıp açılmayacağına ilişkin vereceği kararını, yarın ya da onu takip eden diğer günlerde açıklaması bekleniyor.
SON DAVA 2016'DAYDI
"İstanbul'un fethinin sembolü" olan Ayasofya'nın yeniden ibadete açılması için yıllardır hukuk mücadelesi veren Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği, son olarak 2016 yılında Danıştay'a yeni bir dava açmıştı. Danıştay Savcısı görüşünde, Ayasofya'nın müze olarak kullanılmasının idarenin takdir yetkisinde olduğunu ve hukuka aykırılık bulunmadığını ifade etmişti. Ancak savcı görüşünün, karar üzerinde bir bağlayıcılığı bulunmuyor.
1 AY İÇİNDE UYGULANACAK
Danıştay'ın, Ayasofya'yı müzeye dönüştüren 1934 yılına ait Bakanlar Kurulu kararını iptal etmesi durumunda, karar 30 gün içerisinde uygulanacak. Danıştay'dan çıkacak bu karar, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesini de destekleyecek.
B PLANI YAPILDI
Bununla beraber, Danıştay'dan beklenen kararın çıkmaması durumunda AK Parti'nin B planı da hazır. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatının ardından, bu konuyla ilgili yoğun bir şekilde çalışan AK Parti'nin hukukçu milletvekilleri çalışmalarını tamamladı. Erdoğan'a sunulan çalışmaya göre, Danıştay'dan Ayasofya'nın müze olarak kullanılmaya devam etmesi yönünde bir karar çıkması durumunda, Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin hazırlanacağı belirtiliyor.
HUKUKÇULAR NE DEDİ?
TALEBİ REDDEDEBİLİR
Prof. Dr. Ersan Şen: Ayasofya, fethin sembolü, Türk milletinin haklı kazanımıdır. Fetihten önce kilise olabilir ancak 482 yıl cami olarak faaliyet göstermiştir. Ayasofya'nın müzeye dönüştürülmesine dair Bakanlar Kurulu kararının iptali ile ilgili daha önce başka davaların açıldığı ve bunların reddedildiği görülmektedir. Kararlar Ayasofya'nın müze olarak kullanılması hukuka aykırı olmadığı gerekçesine dayanmaktadır. Dolayısıyla yarın duruşmasının icra edilmesi beklenen davanın da aynı gerekçeyle reddine karar verilebilir.
MAHKEME KARIŞAMAZ
Avukat Cüneyt Toroman: "Bu mesele çok büyütüldü. Gençlik yıllarımızdan beri tartışılıyor. Hükümet herhangi bir yeri müzeye çevirmek isteyebilir, çevirir veya vazgeçer. Bu mahkemelerin de müdahale edebileceği bir husus değil. 1453 yılında İstanbul fethedildi ve bu kilise, camiye çevrildi. Aynı dönemde benzeri olaylar da Avrupa'da yaşandı. İspanya'da Kurtuba Camii, kiliseye çevrildi. Mahkeme kimdir? Türk milleti adına karar veren kurum. Ne diyecek 'Hayır yapamazsın mı? Bir defa burası, bir vakıf eseri. Burada kamu ve devlet güvenliğine yönelik bir durum da söz konusu değil. Yunanistan'a 'bize izin verir misiniz?' diye mi soracağız?"
EBRU KARATOSUN - Türkiye