2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 39 uncu maddesinin 1 inci fıkrasında; "Öğretim elemanlarının kurumlarından yolluk almaksızın yurt içinde ve dışında kongre, konferans, seminer ve benzeri bilimsel toplantılarla, bilim ve meslekleri ile ilgili diğer toplantılara katılmalarına, araştırma ve inceleme gezileri yapmalarına, araştırma ve incelemenin gerektirdiği yerde bulunmalarına, bir haftaya kadar dekan, enstitü ve yüksekokul müdürleri, onbeş güne kadar rektörler izin verebilirler. Bu şekilde onbeş günü aşan veya yolluk verilmesini gerektiren veya araştırma ve incelemenin gerektirdiği masrafların üniversite ile buna bağlı birimlerin bütçesinden veya döner sermaye gelirlerinden ödenmesi icabeden durumlarda, ilgili yönetim kurulunun kararı ve rektörün onayı gereklidir." hükmü yer almaktadır.
Bu kanun maddesi kapsamında, üniversitelerde görevli öğretim elemanları yurtiçinde veya yurtdışında düzenlenen bilimsel etkinliklere yolluk, günlük yevmiye ve etkinlik katılım ücreti giderinin bağlı olduğu birimler bütçesinden karşılanmasını talep ederek görevlendirme isteğinde bulunabiliyor.
Bu görevlendirme talepleri, ilgili yasa hükmünde herhangi bir düzenleyici veya kısıtlayıcı bir hüküm bulunmadığından, üniversitelerin kendi iç mevzuatlarında belirlediği koşullara göre değerlendirilmektedir.
Örneğin, bazı üniversitelerde öğretim elemanları bir yılda en fazla bir defa yurtdışı görevlendirme talebinde bulunabilirken, başka bir üniversitede bütçe imkanlarına göre akademisyenler daha fazla sayıda yurtiçi/yurtdışı görevlendirme desteğinden yararlanabilmektedir. Ayrıca, maddi destekte belirli bir üst sınır, bilimsel etkinliğin akademisyenin alanına uyumu veya sunulacak bildirinin sözlü bildiri/poster bildiri olması gibi birçok kriter üniversiteler tarafından getirilmektedir.
AKADEMİK TEŞVİK UYGULAMASI BİLİMSEL ETKİNLİKLERİN KALİTESİNİ DÜŞÜRDÜ MÜ ?
Bilindiği üzere, 18 Aralık 2015 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan "Akademik Teşvik Ödeneği Yönetmeliği" ile öğretim elemanlarına 2015 yılında yapmış oldukları bilimsel faaliyetlere göre belirlenen puan üzerinden 2016 yılında her ay ödeme yapılmaktadır.
Akademik teşvik ödeneği hesaplamasında sözlü olarak sunulan veya poster olarak sergilenen tebliğlerin puan getirmesi sebebiyle, yurtiçinde veya yurtdışında düzenlenen kongre, konferans, sempozyum gibi bilimsel etkinliklere akademisyenlerin katılımında ciddi düzeyde bir artış olmuştur.
Ancak, özellikle Avrupa'nın çeşitli turistik şehirlerinde düzenlenen ve birçok bilim alanını bir araya getiren (Fen Bilimleri, Sosyal Bilimler, Güzel Sanatlar, Mühendislik, Spor, Teknoloji, Eğitim Bilimleri vb.) bu etkinlikler bilimsel faaliyetlerin kalitesinin azalmasına da sebebiyet vermektedir.
- Bu etkinliklere akademisyenler tarafından gönderilen bildiriler hakemler tarafından düzgün bir değerlendirme sürecine tabi tutulmadan sunuma kabul edilmektedir.
- Bilimsel organizasyonda konu başlıklarının geniş tutulması ve farklı alanlardan birçok bilim insanının aynı etkinlikte toplanması nedeniyle, yapılan sunumlar bütün katılımcıların ilgisini çekmemektedir.
- Bilimsel etkinlikleri düzenleyen organizatörler kendilerine gönderilen bilimsel çalışmaları bilim kuruluna tabi tutmadan sadece editör onayı ile kabul ederek ticari kaygı gözetmektedir.
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ :
- Organizasyon firmaları tarafından düzenlenen bilimsel etkinliklerin YÖK tarafından belirlenecek bir üst kurul tarafından değerlendirilmesi ve denetlenmesinin yararlı olacağı değerlendirilmektedir.
- 2547 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinin birinci fıkrasında yasal düzenleme yapılarak öğretim elemanlarının bilimsel etkinliklere yılda kaç kez katılabileceği ve diğer başvuru kriterlerinin günümüz şartlarına göre yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.
- 2547 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre görevlendirme talebinde bulunan öğretim elemanlarının, üniversite senatolarınca belirlenecek bir komisyon tarafından tarafsız ve adil bir şekilde ön incelemeden geçmesi ve uygun görüldüğü takdirde görevlendirme işlemi yapılması faydalı olacaktır.
Sonuç olarak değerlendirdiğimizde, kamu kaynağının etkin, ekonomik ve israfa yol açmadan kullanılması, ayrıca bu tip etkinliklerin bilimsel kalitesinin yükseltilmesi açısından yapmış olduğumuz tespit ve önerilerin yararlı olacağını düşünüyoruz.
www.memurlar.net