AK Parti hukukçu milletvekilleri tarafından hazırlanan, cezaevlerindeki yoğunluğun azaltılmasını sağlayacak ve mahkemelerin iş yükünü hafifletecek olan infaz yasası dün TBMM'ye sunuldu. 70 maddeden oluşan düzenlemeyle 90 bin mahküm, koronavirüs salgını sebebiyle tahliye edilecek. Kanun teklifinde, terör, cinsel, kasten adam öldürme, kadına şiddet ve uyuşturucu imal eden ve satan olmak üzere beş suç, kapsam dışı bırakıldı.
Kanun teklifine göre cezaevlerinde geçirilmesi gereken süre kısalıyor. Şartlı salıverme oranı 2/3'ten 1/2'ye indiriliyor. 30 Mart 2020 öncesinde cezası kesinleşenlerden kapsam dışı bırakılanlar hariç olmak üzere, mesela 10 yıl kesinleşmiş cezası alınırsa bunun infazı beş yıl olacak. Üç yıl da denetimli serbestlikten yararlanacak. Böylece hapiste kalma süreci iki seneyedüşecek. Terör suçları, uyuşturucu ticareti, cinsel istismar, kadına şiddet suçları ve kasten adam öldürme suçları indirim kapsamının dışında tutuldu.
DENETİMLİ SERBESTLİK ÜÇ YIL
Teklife eklenen geçici maddeyle terör suçları, cinsel saldırı suçu, uyuşturucu ticareti, özel hayatın gizliliği ve kasten öldürme suçları haricinde denetimli serbestlik üç sene olarak uygulanacak. 2016'daki düzenlemeyle iki yıllık denetimli serbestlikten yararlananlar ilave olarak bir yıldan da yararlanacak.
70 YAŞ ÜSTÜ İÇİN DÖRT YIL
Yine terör, cinsel saldırı, kasten öldürme ve özel hayatın gizliliğine ilişkin suçlar hariç olmak üzere, denetimli serbestlik süresi 0-6 yaş grubu çocuğu olan kadınlar ve 70 yaşını bitirmiş hükümlüler için dört yıl uygulanacak. Ağır hastalık halinde 65 yaşın üstündeki hükümlüler Adalet Bakanlığının belirlediği tam teşekküllü hastaneler ve Adli Tıp raporuyla cezalarını denetimli serbestlikte geçirebilecek. Düzenlemeyle, belirli bir tarihten önce suç işleyen çocuk hükümlülerin 15 yaşına kadar cezaevinde kaldığı bir gün, üç gün; 18 yaşını dolduruncaya kadar kaldığı bir gün ise iki gün sayılacak.
BİR AY CEZA ALANA DA HAPİS
Denetimli serbestlik uygulamasındaki cezasızlık algısı ortadan kaldırılacak. Tüm hapis cezaları için bir yıllık sabit bir denetimli serbestlik süresi uygulanıyordu. Düzenlemeyle koşullu salıverilme süresine kadar cezaevinde geçirmesi gereken sürenin 5'te 4'ünü dolduranlar denetimli serbestlikten yararlanacak. Böylece bir ay ceza alan bile hapis yatacak ve kısa süreli hapislerde de cezasızlık algısının önüne geçilmiş olacak.
ENGELLİLERE EVDE İNFAZ
Hapis cezalarının hafta sonu ve geceleyin ceza infaz kurumunda kalmak suretiyle infaz edilebilmesine ilişkin 6 aylık sınır, kasıtlı suçlar bakımından bir yıl 6 aya, ölüme neden olma hariç taksirli suçlar bakımından ise üç yıla çıkarılıyor. Teklife göre kadın, çocuk veya 65 yaşını bitirmiş kişiler bir yıl, 70 yaşını bitirenler iki yıl, 75 yaşını bitirenler dört yıla kadar cezalarını konutta çekebilecek. Beş yıl veya daha az hapis cezasına mahküm olan hasta veya engelli hükümlüler cezalarını konutlarında çekebilecek. Yeni doğum yapan ve toplam üç yıl veya daha az süreli hapis cezasına mahküm olan kadın hükümlülerin cezaları da konutunda infaz edebilecek. Diğer yandan, hamile kadınların cezası bir buçuk yıl ertelenebilecek.
ALTI AYDA BİR İYİ HAL
Hükümlülerin tutum ve davranışlarının değerlendirilmesine ilişkin esaslar yeniden belirleniyor. Buna göre, hükümlüler ceza infaz kurumlarında bulunduğu tüm aşamalarda, en geç altı ayda bir değerlendirmeye tabi tutulacak. On yılın üzerinde olan cezalarla, terör ve kasten öldürme gibi önemli suçlardan mahküm olanların tahliyesine Cumhuriyet Savcısı'nın başkanlık edeceği bir kurul karar verecek.
KONUTTA CEZA DÖNEMİ
Yeni tip koronavirüs salgını sebebiyle açık ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler ile denetimli serbestlik tedbiri uygulanan hükümlüler, 31 Mayıs'a kadar izinli sayılacak ve bu kişiler cezalarını konutta çekecek. Bu süre gerektiğinde Adalet Bakanlığınca iki defa uzatılabilecek. Böylece bu hükümlüler en fazla altı aya kadar cezalarını konutta çekebilecek. Kadına yönelik şiddet suçuna ilişkin cezalarda da artırıma gidiliyor.
Ebru Karatosun - Türkiye