Milli Gazete olarak Ramazan öncesinde 2021, 2022 ve 2023 yıllarında temel tüketim ürünlerinin fiyatlarını karşılaştırdık. Ortaya çıkan durum, en ucuz ürünlere mahküm olan vatandaşın market sepetini 2021'e göre iki katından fazla bir rakama doldurabildiğini gösteriyor. "En uygun" ürünlerle 2021'de 343 TL'ye dolan market sepeti, 2022'de 490 TL'ye, 2023'te ise 738 TL'ye doluyor.
Yanlış ekonomi politikalarının bir eseri olan fahiş fiyatlar yaklaşık 5 yıldır Türkiye'nin sürekli gündemi haline geldi. İktidarın fahiş fiyatlarla karşı verdiği vaatler ve sözler akıllardayken Ramazan ayı öncesi market raflarındaki enflasyon alım gücünü düşürmeye devam ediyor. Milli Gazete olarak yıllardır yaptığımız enflasyon sepeti haberleriyle belli süre aralığında fiyatları karşılaştırmış ve özellikle de temel tüketim ürünlerine gelen zamları derlemiştik. Yeniden market raflarındaki zamları incelediğimiz haberimizde 2021, 2022 ve 2023 yıllarında 13 temel tüketim ürünün fiyatlarını karşılaştırdık. "En uygun" ürünlerle yaptığımız hesaplara göre 2021'de 343 TL dolan bir market sepeti 2022'de 490 TL'ye dolarken, 2023'te ise 738 TL'ye doluyor. Hükümet yetkililerinin enflasyona karşı yıllardır devam eden düşüreceğiz vaadi ortadayken asgari şartlarda, en ucuz ürünlere mahküm olan vatandaş, bu yıl da fahiş fiyat kısacından kurtulamadı.
TAVUK ETİ ARTIK LÜKS
Geçtiğimiz yılların zam şampiyonu sıvı yağ fiyatlarındaki artış 2023 yılında da devam etti. 2021 yılında 100 TL'den satılan 5 litrelik sıvı ayçiçeği yağı 2022 yılında 145 TL'ye kadar yükselmiş ve 2023 yılına geldiğimizde de indirimli fiyatıyla 147 TL'ye çıkmış durumda. İki yıl önce 1 litresi 34,50 TL olan zeytinyağının litresi geçtiğimiz yıl 57,50 TL'ye kadar yükselmişti ve bu sene ise litresi 90 TL'ye dayanmış durumda. Dar gelirli için lüks haline gelen tavuk etinde de yükseliş 2 yıl boyunca devam etti. 2021 yılında kilosu 21 TL olan tavuk eti, bir sonraki yıl neredeyse iki kat zamlanarak 39,50 TL'ye kadar yükselmişti. 2023 yılına geldiğimizde tavuk etinin kilosu 44 TL'yi aşmış durumda.
UN, ŞEKER VE SÜT FİYATLARINDAKİ ARTIŞ DEVAM EDİYOR
Şeker fiyatlarındaki düzenli artış 2023 yılında da devam ediyor. 2021 yılında 5 kilosu 37,50 TL olan şekerin 2 kilosu 2022 yılında 42,75 TL'ye yükselmişti ve şimdi de 2 kiloluk toz şeker 47 TL'den satılıyor. Yıllardır devam eden zamlardan nasibini alan unun 5 kilosu 2021 yılında 38 TL'ye satılırken geçtiğimiz sene 41 TL'ye yükselmişti ve şimdi de 57 TL'ye ulaşmış durumda. Litresi 2 yıl önce 13,50 TL olan sütün litre fiyatı geçtiğimiz yıl 19,50 TL'ye yükselmişti. Şimdi ise 1 litre süt 22,50 TL'ye ulaşmış durumda. Süt fiyatlarına bağlı olarak her yıl yükselen yoğurdun tüketimi de artık lüks hale geldi. 2021 yılında 2,5 kiloluk kova yoğurt 18 TL'den satılırken 2022'de 23,70 TL'den satılıyordu. 2023 yılında geldiğimizde 3 kiloluk kova yoğurdun fiyatı 67 TL'ye kadar çıkmış durumda.
BAKLİYAT FİYATLARI 3 YILDA KATLANDI
Dar gelirlilerin sofrasının vazgeçilmezi olan bakliyat fiyatları geçen 3 yılda katlandı. 2021 yılında kilosu 12,75 TL'den satılan kırmızı mercimek geçtiğimiz sene 18,10 TL'ye, bu sene de 24 TL'ye yükselmiş durumda. 1 kilo kuru fasulye 2021 yılında 13,75 TL'ye satılırken 2022 yılında 16,50 TL'ye yükselmişti ve şimdi de aynı kuru fasulyenin kilosu 35,50 TL'ye satılıyor. Kilosu 2022 yılında 15,25 TL olan pirinç 2023 yılında ise iki kat zamlanarak artık 31 TL'den satılıyor. Ucuzluğuyla bilinen makarnanın paketi 2021 yılında 3,75 TL'den satılırken aradan geçen iki yılın ardından 12,75 TL'den satılıyor.
ÇAY VE YUMURTA FİYATLARI SAHUR SOFRALARININ MALİYETİNİ ARTIRDI
Ramazan ayının gelmesiyle birlikte genelde kahvaltılıkların tüketildiği sahur sofralarının maliyeti de geçen üç yılda kat kat zamlandı. Fiyatıyla yıllardır tartışma konusu olan yumurtanın 30'lu kolisi 2021 yılında 36 TL'den satılırken 2022 yılında düşerek 31 TL'ye kadar gerilemişti. Ancak aradan geçen 1 yılda 30 yumurta kolisi yüzde 100'den fazla zamlanarak 76,50 TL'ye yükseldi. Çay fiyatları da yıllara göre yükseliş trendini sürdürdü. 2021 yılında kilosu 37,50'den satılan çay, 2022 yılında 50 TL'ye satılıyordu. 2023 yılına geldiğimizde çayın kilosu 84 liraya kadar yükselmiş durumda. Peynir, zeytin ve şarküteri ürünlerinde yaşanan yüksek artışları takip etmediğimiz için bu yıl hazırladığımız haber dahil etmedik. Sadece çay ve yumurta fiyatlarında zamlar sahur sofralarının maliyetinin ne kadar arttığını ortaya koyar mahiyette.
Onur Şehmus Şahin