666 sayılı KHK ile 375 sayılı KHK'ya eklenen ek 10'uncu maddeye göre ödenecek ücretin detayları verilmiştir. Buna göre (II) ve (III) sayılı listelerde unvanlar gruplar halinde yer almakta olup, bu unvanların alacakları ücret göstergeleri ve tazminat göstergeleri bulunmaktadır. Ücret göstergeleri ve tazminat göstergelerinin maaş katsayısı ile çarpımından oluşan tutarın toplamı ise personelin alacağı brüt tutarı oluşturmaktadır.
Tazminat göstergesinin maaş katsayısı ile çarpımından oluşacak tutardan sadece damga vergisi kesilmektedir. Ücret göstergesi ile maaş katsayısının çarpımından oluşacak tutardan ise gelir vergisi ve damga vergisi kesilmektedir. Emekli kesenekleri ise daha önce hangi kalemlerden oluşuyorsa yine o kalemler üzerinden kesilmektedir.
Ancak, 5510 sayılı Kanun'a tabi olanların emekli kesintileri ve oranları 5434 sayılı Kanun'a tabi olanlardan biraz farklıdır. Bu anlattıklarımızın karışık olduğunu bildiğimiz için bu durumu örnekle açıklamaya çalışacağız.
Yeni sisteme göre 53 kariyer meslek mensubunun maaş hesabı
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 152'nci maddesinin II- Tazminatlar kısmının A- Özel Hizmet Tazminatı bölümünün (ğ) bendinde yer alanlardan merkez teşkilatına ait uzman yardımcılarından yaklaşık 53 unvanlı uzman yardımcısının ve uzmanın maaş hesabı yapılacaktır.
Bunlar arasında; Başbakanlık Uzmanları, Adalet Uzman Yardımcıları, Afet ve Acil Durum Yönetimi Uzman Yardımcıları, Aile ve Sosyal Politikalar Uzman Yardımcıları, Avrupa Birliği işleri Uzman Yardımcıları, Bakanlık ve Bağlı Kuruluşların Avrupa Birliği Uzman Yardımcıları, Basın ve Enformasyon Uzman Yardımcıları, Devlet Personel Uzman Yardımcıları bulunmaktadır.
Kariyer Uzman Yardımcılarının (9/1) maaş hesabı
Ücret göstergesi: 32.855 x 0,096058 = 3.155,98
Tazminat göstergesi: 16.800 x 0,096058 = 1.613,77
Bu unvanların emekli kesintisini hesaplamak gerekirse;
Aylık: 620 x 0,096058 = 59,55
Taban aylık : 1,503595 x 1000 = 1.503,59
Özel Hizmet Tazminatı ve denetim tazminatı: 9500 x l,12 x 0,096058 = 1.022,05
Emekli kesintisi matrahı: (59,55 + 1.503,59 + 1.022,05) x % 14 = 361,92
Gelir vergisi kesintisi: (3.155,98 - 361,92) x % 15 = 419,10
Damga vergisi : 4.769,75 x % 0,759 = 36,20
Net Ücret: 4.769,75 - (361,92 + 419,10 + 36,20) = 3.952,53 TL.
Bu ödemeye bekar memur için ödenen 133,31 TL asgari geçim indirimi ilave edilmemiştir. Ayrıca, bu tutara aile ve çocuk yardımları da ilave edilmemiştir. Eş için ödenecek yardım tutarı 204,987 TL, her bir çocuk için ödenecek tutar ise 24 TL, çocuk 0-6 yaş grubunda ise 48 TL'dir.
Bu unvanlardan uzman olanların maaş hesabı
Şimdide yukarıda yer verilen unvanların uzman maaşını hesaplamak gerekirse;
Uzman ¼ (5434 sayılı Kanun'a tabi)
Ücret göstergesi: 48.730 x 0,096058 = 4.680,90
Tazminat göstergesi: 25.560 x 0,096058 = 2.455,24
Bu unvanların emekli kesintisini hesaplamak gerekirse;
Aylık: 1500 x 0,096058 = 144,08
Ek gösterge : 3600 x 0,096058 = 345,80
Taban aylık : 1,503595 x 1000 = 1.503,59
Kıdem aylık: 25 x 20 x 0,096058 = 48,02
Emekli keseneği matrahına ilave edilecek tutar: 9500 x l,3 x 0,096058 = 1.186,31
Özel Hizmet Tazminatı ve denetim tazminatı: 9500 x l,5 x 0,096058 = 1.368,82
Makam ve görev tazminatı toplamı: 10.000 x 0,096058 = 960,58
Emekli kesintisi matrahı: (144,08 + 345,80 + 48,02 + 1.503,59 + 1.186,31) x % 16 = 516,44
Gelir vergisi kesintisi: (4.680,90 - 516,44) x % 15 = 624,66
Damga vergisi : 7.136,14 x % 0,759 = 54,16
Net Ücret: 7.136,14 - (516,44+624,66 + 54,16) = 5.940,88 TL
Bu ödemeye aile ve çocuk yardımlarıyla asgari geçim indirimi ilave edilmemiştir.
5510 sayılı Kanun'a tabi olan uzmanların maaş hesabı
Maaş hesabı yapılan uzmanlar 15.10.2008 tarihinden sonra memur olarak göreve başlamış olsalardı, 5510 sayılı Kanun'a tabi olacaklardı. Bu durumda da bunların sigorta kesintileri farklı olacaktır.
Emekli kesintisi matrahı: (144,08 + 345,80 + 48,02 +1368,82 +1.503,59 +960,58) x % 14 = 611,92
Gelir vergisi kesintisi: (4.680,90 - 611,92) x % 15 = 610,34
Net Ücret: 7.136,14 - (516,44+611,92 + 54,16) = 5.953,62 TL
Görüleceği üzere, 5434 sayılı Kanun'a tabi bir uzman net 5.940,88 TL maaş alırken, 5510 sayılı Kanun'a tabi bir memur net 5.953,62 TL maaş almaktadır. Yıl sonuna doğru vergi dilimi artacağı için ele geçen net maaş düşmektedir.
Bu ödemeye bekar memur için ödenen 133,31 TL asgari geçim indirimi ilave edilmemiştir. Ayrıca, bu tutara aile ve çocuk yardımları da ilave edilmemiştir. Eş için ödenecek yardım tutarı 204,987 TL, her bir çocuk için ödenecek tutar ise 24 TL, çocuk 0-6 yaş grubunda ise 48 TL'dir.
Ahmet Ünlü - YeniŞafak