2013 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararına göre 2013 yılında Devlet birçok alanda denetimi sıklaştıracak. Karara göre;
Kamu Mali Denetimi
Kamuda etkin bir dış denetimin sağlanması için Sayıştay’ın uygulama altyapısı güçlendirilecek, Kamu idarelerinde iç kontrol sisteminin sağlıklı bir şekilde işletilmesi, iç ve dış denetimin etkin ve koordineli bir şekilde çalışması sağlanacak iç denetim birimlerinin kurumsal kapasitesi artırılacak, kamu idarelerinin teşkilat yapısındaki yeri güçlendirilecektir. İç denetim alanında merkezi uyumlaştırma fonksiyonu gören İç Denetim Koordinasyon Kurulu yeniden yapılandırılacaktır. İç denetim alanında merkezi uyumlaştırma birimi kurulacaktır.
Eğitim Sistemi
Okullara ve eğitim kurumlarına yönelik rehberlik ve denetim faaliyetleri yaygınlaştırılacak, okul ve kurumların performansları izlenecektir. Bakanlık bünyesindeki il, ilçe ve okul yönetimlerinin mali ve idari konularda yetki ve sorumlulukları artırılarak verimlilik ilkeleri çerçevesinde, önceden belirlenmiş performans göstergeleriyle ölçülebilir bir yapı oluşturulacaktır. Gerekli denetim ve kontrol mekanizmaları tasarlanarak rekabetçi bir ortam sağlanacaktır. Özürlülere yönelik okul öncesi danışmanlık ve rehberlik hizmetleri geliştirilecek ve özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri etkin bir biçimde denetlenecektir. YÖK’ün düzenleme, yönlendirme, koordinasyon, planlama ve denetimden sorumlu bir yapıya dönüştürülmesine yönelik çalışmalar yapılacaktır.
Sağlık sistemi
İlaçların etkin ve bilinçli kullanımını sağlamak amacıyla sağlık hizmet sunucularına ve vatandaşlara yönelik bilgilendirme faaliyetleri ve gerekli denetimler artırılacaktır. Gereksiz ilaç tüketimini önlemek üzere doktor, eczane ve hastalara yönelik etkin denetimler ve yaptırımlar hayata geçirilecektir.
Sosyal güvenlik sistemi
Sosyal güvenlik sisteminin etkin denetim mekanizmasına sahip bir yapıya kavuşturulması sağlanacaktır. SGK denetim mekanizmaları güçlendirilerek, sosyal sigorta sistemi gelirlerindeki kaçaklar asgari düzeye indirilecektir. Kayıtdışı çalışma ve asgari düzeyde prim yatırılması gibi kötüye kullanımların önlenmesi için SGK’nın fiili denetim kapasitesini güçlendirecek çalışmalar yapılacak, denetim mekanizmasının iyileştirilmesi için kurumlar arası veri paylaşımı artırılarak veri kontrolleri doğrultusunda elde edilecek sonuçlar denetim faaliyetlerinde kullanılacaktır.
Çalışma Hayatı
Çalışma hayatında etkin ve verimli bir teftiş sisteminin oluşturulması için önleyici teftiş yaklaşımı yaygınlaştırılacaktır. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun uygulanmasına yönelik ikincil mevzuat çalışmaları tamamlanacak ve denetim çalışmaları güçlendirilecektir. İşçilerin uğramış oldukları sosyal ve ekonomik hak kayıplarının giderilmesine yönelik iş hukuku mevzuatında değişiklik yapılacak ve bu alandaki denetimler etkinleştirilecektir.
Çevre
Çevre yönetiminde denetim yetersizliği giderilecek, denetimin etkililiği artırılacaktır. Çevre mevzuatının uygulanmasına yönelik yönetim, denetim ve uygulama kapasitesi geliştirilecektir. Çevre mevzuatının etkin uygulanması için ölçüm, izleme, denetim, kontrol ve raporlama altyapısı etkinleştirilecektir. Şişelenmiş suların denetimi konusunda hem mevzuat hem de uygulama yönünden çalışmalar yapılacaktır.
Tarımsal faaliyetler
Kontrol ve denetim sisteminin etkin şekilde yürütülmesi sağlanacaktır. Şeker sektöründe kurumsal düzenleme tamamlanacak, kota yönetimi ve denetimi etkinleştirilecektir. Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununa ilişkin ikincil mevzuat tamamlanacak, kamuda yeniden düzenlenen idari yapı ile özellikle hayvan hastalıklarıyla mücadele ile denetim ve kontrole ilişkin kurumsal yapı geliştirilecektir.
Sanayi ve Ticaret
Sanayi ürünlerinin güvenli ve mevzuatına uygun şekilde piyasaya arzını sağlamak amacıyla piyasa gözetim ve denetim faaliyetleri etkinleştirilecektir. Piyasa gözetim ve denetim faaliyetleri kapsamında belirlenecek illerde, akaryakıt ve LPG istasyonlarında ulusal marker, sayaç ve hazır ambalajlı mamullerin denetimi etkinleştirilecektir. Yapı denetim sisteminin iyileştirilmesi doğrultusunda, mevzuatın ve gerekli beşeri ve teknik kapasitenin geliştirilmesi çalışmalarına devam edilecektir
Ekonomi/Finans
Ekonomide kayıtdışılığı azaltmak için Kayıtdışı ekonomiyle mücadelenin denetim boyutunu güçlendirmeye ve etkinleştirmeye yönelik uygulamalar hayata geçirilecek ve gerekli yasal düzenlemeler yapılacaktır. Finansal sistem, uluslararası standartlarda düzenleme ve denetimi yapılan bir sisteme dönüştürülecektir.
Trafik
Denetim hizmetleri iyileştirilecektir. Şehir içinde ve şehirlerarasında elektronik denetim sistemleri yaygınlaştırılacaktır. Ağırlık-Boyut Kontrol denetim istasyon sayısı artırılacak ve 2013 yılında 25 milyon aracın denetlenmesi sağlanacaktır. Trafik denetimlerinde etkinliğin sağlanması yönünde denetim personeli sayısı artan araç ve sürücü sayısı ile mobilite, yol ağı ve yoğunluğun getirdiği taleple orantılı bir şekilde artırılacak ve trafik personelinin uzmanlaşması sağlanacaktır. Yol kenarı denetimlerinde uyuşturucu madde denetimlerinin yapılabilmesini teminen denetim personeli gerekli ekipmanla teçhizatlandırılacak ve uzmanlaştırılacaktır.
Bilgi ve iletişim teknolojileri
Bilgi ve iletişim teknolojileri sektörü için ulusal piyasa gözetimi ve denetimi sisteminin geliştirilmesi ve e-piyasa gözetimi ve denetimi sistemi oluşturma çalışmalarına devam edilecektir. Posta sektörü kalite, güvenilirlik ve erişilebilirlik esasları çerçevesinde ve rekabetçi bir anlayışla yeniden yapılandırılacak ve sektörde etkin düzenleme ve denetim sağlanacaktır.
İnşaat
Yapı denetimi sistemi güçlendirilecektir. Uluslararası standartlarda, fen, sanat ve sağlık kurallarına uygun yapı inşasını teminen denetim etkinleştirilecektir. İşgücü belgelendirme ve denetleme faaliyetleri etkinleştirilerek sektörde işgücünün niteliği geliştirilecektir. Yapılarda kullanılan malzemelerin kalite denetimleri etkinleştirilecektir.
Kültürün Korunması
Denetim faaliyetleri, eğitim faaliyetleri ve kurumsal sürecin tamamlanması için gerekli çalışmalar devam edecektir
Yerel Yönetimler
Merkezi idare ile mahalli idareler arasında görev, yetki, kaynak paylaşımı ve hizmet ilişkilerinin esaslarına yönelik yasal düzenlemeler çerçevesinde ülke düzeyinde belirli hizmet seviyesine ulaşmak için merkezi idarece gerekli standartların belirlenmesi ve bunlara uyumun sağlanmasına ilişkin denetim ihtiyacı devam etmektedir. Mahalli idarelerde yeni yasal düzenlemelerle artan görev ve sorumlulukları yerine Yerel yönetimlerin hizmet kapasitesi geliştirilecek, sundukları hizmetler için ülke çapında asgari hizmet standartları belirlenecek, standartlara uygunluk denetimi merkezi idare tarafından yapılacaktır.
KİT’ler
KİT’lerde uluslararası standartlara uygun iç denetim birimleri oluşturulacak, iç kontrol sistemleri geliştirilecektir.
Görüldüğü üzere 2013 yılında her alanda etkin bir denetim çalışması yapılacaktır. Devletin hedeflemiş olduğu bu çalışmaları yerine getirebilmesi için öncelikle denetim sistemini doğru şekilde yapılandırması gereklidir. Günümüzde denetim birimleri arasındaki görev ve yetki karmaşası had safhadadır. Müfettiş, denetçi, iç denetçi ve denetmenlerin görev alanları örtüşmektedir. Etkili bir denetim için doğru denetim yapılanması şarttır.
Doğan CEYLAN
Müfettişler Derneği Başkanı