140 Bin Öğretmen Ataması Olanaksız mı?

Abdullah Damar

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, haziran ayı içinde gerçekleştirilen "Öğretmen İstihdam Projeksiyonları Stratejileri ve Sistemlerinin Geliştirilmesi Projesi" kapanış toplantısına katıldı.

 

Bakan Avcı, gelecek on yıllık süreçte öğretmen eğitimi ve istihdamını planlamak amacıyla hazırlanan öğretmen projeksiyonunun, temel eğitim ve orta öğretim kademesinde kamu ve özel okullarda 2023 yılına kadar ihtiyaç duyulacak öğretmen sayılarını, alanlar ve iller bazında hesaplandığını belirtti.

 

Çalışmayla aynı zamanda istihdamı etkileyen tüm politikaların ve bunların sonuçlarının değerlendirildiğini anlatan Bakan Avcı, "Son 10 yılın verileri kullanılarak bütün ayrıntılarıyla incelenen hususlar; hizmet alanları, il ve hizmet bölgeleri arası, isteğe bağlı, özür durumu, görev değişikliği, kurumlar arası nakil ve emeklilik durumuna bağlı öğretmen hareketliliğidir. Bu çalışmaların ışığında geliştirilen Öğretmen İstihdam Projeksiyon Modeli, projenin önemli çıktılarından biri olmuştur. Bir diğer kazanımımız ise öğretmen arz talep projeksiyonlarının hesaplanabildiği Bilgi Yönetim Sistemi'nin kurulmuş olmasıdır" dedi.

 

MEB İnsan Kaynakları Genel Müdürü Hikmet Çolak ise kamu çalışanlarının 3'te 1'inin öğretmen olduğunu belirterek, yaklaşık 776 bin öğretmen bulunduğunu söyledi.

Mayıs ayı itibariyle 127 bin öğretmen ihtiyacı olduğunu, bu sayının 140 bine ulaşacağını tahmin ettiklerini anlatan Çolak, 775 bin öğretmenin, 160 bininin son 10 yılda istihdam edildiğini dile getirdi.

 

OECD ülkeleri baz alındığında ülkemizde öğretmen ihtiyacı çok daha fazladır. 2012 Eğitim Raporu'na göre, OECD ülkelerinde öğretmen başına düşen öğrenci sayısı ortalama 15,9; ortaokulda 13,7; liselerde 13,8'dir. Bu ortalamalar baz alındığında, ülkemizde ilköğretimde 69 bin 775, ortaöğretimde 109 bin 781, liselerde 33 bin 598 olmak üzere Türkiye'nin 213 bin 154 öğretmene ihtiyacı vardır.

 

Ortada, öğretmen açığı rakamı olarak, biri Bakanlığın resmi rakamı olan 140 bin, diğeri de OECD ülkelerindeki öğretmen başına düşen öğrenci sayıları dikkate alınarak hesaplanan 213 bin rakamı vardır.

 

Bakanlığın Ağustos ayında düşündüğü öğretmen ataması sayısı 43 bin civarında olacak.

Bu durumda ortada anlaşılması güç bir durum ortaya çıkıyor. Bakanlığın resmi rakamlarıyla ifade edilen öğretmen açığı sayısı 140 bin iken, ataması yapılacak öğretmen sayısı 43 bin.

Peki, bu 43 bin öğretmen ataması yapıldıktan sonra kalan 100 bin öğretmen açığı ne olacak?

Bu 100 bin öğretmenin girmesi gereken sınıflar nasıl doldurulacak?

Yıllardır devam eden bu anlaşılmaz durum yine devam mı edecek?

 

Her öğretmene ortalama 30 öğrenci düşeceğini hesap edersek, yaklaşık 3 milyon öğrencinin dersleri ya boş geçecek ya da ücretli öğretmenlerle bu dersler doldurulacak. Ücretli öğretmenlerin gireceği derslerdeki verimliliği düşünebiliyor musunuz?

 

Ülkemizin geleceği olan bu 3 milyon çocuk ve gencin gelecek yaşantısını etkileyecek olan bu durumun vebalini kim üstlenecek?

 

Şimdi bir de şöyle bir hesap yapalım.

Her bir öğretmenin devlete, SGK primleri de dahil ortalama 3 bin liraya malolduğunu düşünelim. Ağustosta 43 bin öğretmen ataması yerine, 140 bin öğretmen atanırsa ne olur? Fazladan 100 bin öğretmenin devlete bir aylık maliyeti ortalama 3 bin liradan, yaklaşık 300 milyon, yıllık maliyeti ise 3.6 milyar liradır.

 

Şimdi eğri oturup doğru konuşalım, 750 milyar liralık bir bütçe büyüklüğüne, 150 milyar dolarlık ihracata ve 100 milyar dolarlık bir turizm gelirine sahip bir ülke, ataması yapılacak 100 bin öğretmene yıllık 3.6 milyar liralık bir ek yükü karşılayamaz mı?

 

Bir başka karşılaştırma yapacak olursak, İstanbul’a yapılacak Uluslararası Havaalanı için 23 milyar dolar, Kanal İstanbul için 20 milyar dolar ve 3. Köprü için yine 5 milyar dolar kaynağı yaratabilen bir ülke; çocuklarının geleceğinin belirleyecek olan 100 bin öğretmene 3.6 milyar liralık bir kaynağı yaratamaz mı?

 

Hesabımda bir yanlışlık veya eksiklik varsa, konunun muhatapları cevap vererek yanlışımı düzeltebilir.

 

Ayrıca eklemek gerekir ki, eğitime yapılmayan bir yatırım, yıllar sonra kat kat fazlasıyla toplumun önüne işsizlik olarak, suçlarda artış olarak, eğitimsizliğin sonucu olan her türlü kötülük olarak, çıkar.

 

Açıklanan gerekçelerle 140 bin öğretmen ataması olanaksız değildir, hayal de değildir.

Bu nedenle, Ağustos ayında 43 bin değil, 140 bin öğretmen atanmalıdır.