Bu arada çocuğunuzla didişmekten yorulup, onun ödevini yapmaya sakın yönelmeyin.
Okul dönüşü, akşam aile bireyleri bir araya geldiğinde yemekler yenip, sorumluluklar hatırlatılmaya başlandığında en çok "ödev" kelimesi geçer çocuk olan her evde. Aile büyükleri ile çocuklar arasındaki "yaptın, yapmadın" tartışmasını yaşamak istemiyorsanız uzmanlar, önce çocuğa sorumluluk almayı öğretilmesi önerisinde bulunuyorlar. Bu arada çocuğunuzla didişmekten yorulup, onun ödevini yapmaya sakın yönelmeyin. Yrd. Doç. Dr. Şengül Mertol İlgar, çocukların ödevleriyle ilgili sorularımızı yanıtladı:
Ödevin amacı nedir?
- Ödevler öğrenmeyi doğrudan etkileyen öğrenme stratejileri içinde yer alır. Ödevlerin amacı; sınıfta sunulan dersin ve materyalin tekrarı ve zenginleştirilmesini sağlamak ve bu yolla öğrenilenleri pekiştirip tam öğrenmeyi sağlamaktır. Bunun yanında öğrencinin derse hazır halde gelmesi için iyi bir yoldur. Ayrıca çocuğun dersi derste öğrenmesini kolaylaştırır. Ödevler yoluyla öğrencinin sorumluluk kazanmasına yardımcı olunabilir ve öğretmen anne, baba, çocuk arasında düzenli ve sürekli iletişim sağlanabilir. Öğrencilerde araştırma yapma, eleştirel düşünme becerileri ve yaratıcılıkları geliştirilebilir.
- Ödevin çocuğa kazandırdıkları nelerdir?
Ödevin öğrenciler üzerinde ani ve uzun süreli olmak üzere iki türlü etkisinden söz edilebilir. Ödevlerle öğrenciler bilgiyi edinip, konuyu daha iyi anlar, eleştirel düşünme ve kavramlaştırma yetenekleri gelişebilir. Ancak, boş zamanda öğrenmeye teşvik edilip, okula karşı olumlu tutum geliştirilerek, çalışma iyileşirse akademik ve uzun süreli etkiden söz edilebilir. Bazen de ödevler, öğrencilere daha fazla yönlendirme sağlayıp, daha sorgulayıcı olmaları sağlayabilir.
- Ne kadar zaman ayırmalı?
Ödev için ayrılacak zamanı bir çok faktör belirler. Bunlar öğrencinin motivasyonu, boş zamanı, ödevin özelliği, öğrencinin başarma gücü, genel ve özel kabiliyet derecesi gibi önemli faktörlerdir. Genelde 3.sınıfa kadar öğrenciler ödeve 20 dakika ayırmalı. Bu süre 4 ve 5.sınıflar için 40 dakikaya çıkabilir. 6., 7., 8. sınıflar için bu süre 1.5-2 saat olabilir. Lise öğrencileri de ödev yapmaya 2.5-3 saat ayırabilir.
Çocuk ödev yaparken başında durmayın kayıtsız da kalmayın
Anneler ve babalar ödeve yardım ederken ne gibi hatalar yapıyor?
- Yetiştirilmeyen ödevi anne veya babanın yapması en bariz yanlış. Yaptığımız bir araştırmada ebeveynin yüzde 86’sı yetiştiremediğinde çocuğumun ödevini ben yaparım demiştir. Tabii burada öğretmenlerin aşırı ödev yüklemesinin de payı vardır. Yine yapılan hatalardan biri çocuk ödev yaparken onun yanında oturmak. Yapılan ödevleri kontrol etmemek, çocuğun sorduğu sorulara ilgisiz kalmak, öğretmenle bu konuda iletişime geçmemek,o günkü ödevleri hakkında bilgi almamakta yapılan hatalar arasındadır.Yine ülkemizde çoğunlukla sadece annelerin ödevlerde yardımcı olması da bir başka hatadır.
Ödev alışkanlığı kazandırmak için neler yapılmalı?
- Ödev alışkanlığı daha okul öncesi dönemde kazandırılmalı. Tabii burada okulöncesi kurumlarına önemli sorumluluklar düşüyor. Başta sadece hafta sonu verilecek araştırmaya dayalı ödevler daha sonra hafta içine yayılarak bu sorumluluğun gelişmesinde önem taşır. Ailenin çocuğun ödevini yapmak yerine zaman zaman ihtiyaç duyduğunda, yapamadığı sorularda beraber kütüphane, kaynak kişi veya internetten araştırarak bilgiye ulaşmasını sağlamak ve her gün mutlaka ödevleri hakkında bilgi almak olmalıdır.
Ödevi yetiştirememek kaygısı çocukta huzursuzluk ve öfkeye neden olabilir
Ailelerin ödev konusunda karşılaştıkları zorluklar nelerdir?
- Ailelerin en çok karşılaştıkları zorlukların başında çocuğun ödeve başlamak için yaşadığı motivasyon eksikliğidir. Öğretmenlerin verdiği uzun ödevler nedeniyle onları yetiştirememe kaygısı çocukta huzursuzluk yaratır ve zaman zaman öfkeli olmasına neden olabilir. Bu durumda aile çocuğu yatıştırmakta zorluk çeker. Yine ailenin çocuğun sorularını yanıtlayamaması veya çevrenin zenginleştirilmemiş olmasından dolayı yanıtlayacak kaynaklara ulaşmasının mümkün olmaması aile için sorun yaratabilmektedir.
Çocuk hangi yaşta ne kadar destek almalı?
- Yapılan araştırmalar aileleri ev ödevlerine destek olan çocukların sınavlarda daha yüksek not aldığı ve okuldaki aktivitelere daha çok katıldıklarını gösteriyor. Ancak bu destek ailenin çocuğun ödevlerini yapması değil ona rehber olması yönünde olmalıdır. İlköğretim ilk kademede bu destek daha uzun süreli birlikteliği gerektirirken, ikinci kademede daha kısa süreli olmalıdır. Bu destek de onunla oturup ödev yapmak değil, bilgiye ulaşma yollarından haberdar etmek, başvuru kaynaklarını göstermek şeklinde olmalıdır.
Hürriyet Eğitim