Sitelerde aidat zam dönemine girildi. Yılbaşı itibarıyla yöneticiler ve site sakinleri arasında bir zam düellosu yaşanacak. Geçtiğimiz yıllarda bazı sitelerin yaptığı fahiş zamlar gündeme oturmuştu. Yönetimleri rant kapısı haline getiren bazı fırsatçıların yüksek faturalar çıkararak zimmetlerine para geçirdikleri ortaya çıkmıştı. Hatta mafyavari kişilerin büyük site yönetimlerine dadandığı ve olayların büyüyerek adli vakalara dönüştüğü görülmüştü. Konuyla ilgili bakanlık çeşitli operasyonlarla duruma müdahale etmişti. Yaşanan bu durum işini hakkıyla yapan site yönetimlerini de zan altında bırakmıştı. Yeni zam döneminde de bazı sitelerin kapıyı yüksekten açtığı tespit edildi. Konuyla ilgili tüketici derneklerine şikayetler gelmeye başladı. İstanbul Güneşli'de yer alan bir sitenin yönetimi şimdiden yeni yıl zammı ile ilgili attığı mail'de 'yüzde 110 zam yapılacağını' belirtti. Site sakinleri de konuyu mahkemeye taşıdı.
İTİRAZ YOLU AÇIK
Türkiye Kentsel Tesis Yönetim Derneği Genel Başkanı Suat Sandalcı, kat maliklerinin yapılacak toplantılara, işveren maliyetli asgari ücret, enerji maliyetleri, bakım onarım masrafları gibi konularda ön çalışma yapıp mutlaka katılıp, görüş beyan etmeleri gerektiğini söyledi. Sandalcı "Eğer fahiş bir artış olduğunu düşünüyorlar ise önceki yıllarda yapılan artış ve oranları göz önünde bulundurarak itiraz etmeleri, eğer yeterli çoğunluk yapılan artışı kabul ediyorsa, toplantı tutanağına şerhlerini düşüp en fazla 30 gün içerisinde ilgili mahkemeye başvurma haklarını kullanabilirler. Mahkemenin açıklayacağı karar gününe kadar da çoğunluğun kabul ettiği aidat avansını yatırmaya devam etmelidir. Aksi halde hem uyuşmazlık hem husumet doğmaktadır" dedi. Aidatı belirleyen unsurların başında mimarların geldiğine işarek eden Sandalcı "Mimar arkadaşlar 'aidat dostu' bir proje ortaya koyabilse bizler bu soru ve sorunlarla karşı karşıya gelmeyiz. Mesela projenin birden fazla giriş-çıkış kapısı olursa bu daha fazla personel istihdam mecburiyeti demek oluyor. Yine blok sayısı fazla olan toplu konutlarda projeyi çizen arkadaşlar çöp bacası ön göremezler ise, bu durumda da her bir bağımsız bölüm kapısından çöplerin günlük toplanması anlamına gelir. Bu husus da çalıştırılacak personel sayısını etkilemektedir" ifadelerini kullandı.
TABLOLARI İNCELEYİN
Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu ise site yönetimlerinin tek başına zam kararı alamayacağını belirterek, şu değerlendirmeyi yaptı: Enflasyon ve işletme giderleri dikkate alınarak ortaya bir rakam çıkarılır. Bu site genel kurullarında oylanır. Kat maliklerinin site yönetimlerinin yıl içinde yaptıkları harcamaları mutlaka incelemesi gerekir. Önümüzdeki yıl içinde yapılacak tahmini harcama kalemlerine de bakmaları gerekir. Şayet genel kurula katıldıysanız bir aya kadar, katılmadıysanız üç aya kadar itiraz hakkınız bulunmaktadır. Konuyu sulh hukuk mahkemesine taşıyabilirsiniz. Site yönetimi profesyonel ise bunu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına şikayet edebilirsiniz. Ödenmeyen aidatlar için aylık yüzde 5 gecikme faizi uygulanmaktadır.
5 SORUDA AİDAT ZAM SÜRECİ
Site aidatları neye göre belirleniyor?
Site aidatları; enflasyon, maliyet ve malzeme fiyatlarındaki artış; enerji maliyetleri, asgari ücret ve diğer işçilik ücretlerindeki yükselişe göre belirlenir.
Zamları kimler belirlemektedir?
Aidat zamları seçilen site yönetimi ve kat maliklerinin katıldığı genel kurullar ile belirlenmektedir.
Aidatlar kira ücretini geçebilir mi?
Aidat limitlerinde eğer dairede malik kendisi oturuyorsa üst sınır yoktur. Sadece kiracı ödediği kira bedelinin üstündeki aidatı ödemekle yükümlü değildir. Mesela 4 bin TL kira ödeyen kiracı, o sitede aidat 5 bin TL ise 1.000 TL farkı mal sahibine ödettirecektir.
Yüksek zamlara kiracı itiraz edebilir mi?
Genel kurulda 'ret oyu' veren kat maliki zam oranını mahkemeye taşıyabilir. Ancak kiracıların 'yüksek zam' sebebiyle süreci mahkemeye taşıması karşılık bulmamaktadır.
Aidat ödenmezse ne olur?
Önemli bir gerekçe sunulması durumunda yönetim kararı ile kat maliki ya da kiracıya süre tanınacağı gibi, bir ay ödenmese dahi icra takibine konu edilebilir.
"SAP İLE SAMANI KARIŞTIRMAYALIM"
Uzmanlar, fırsatçı ve kötü niyetli yöneticilerin, bu işi hakkıyla yapan site yönetimlerini zan altında bıraktığını hatırlatarak "Her site yönetimi kötü niyetli değildir. Bu işi ücret almadan yalnızca sorumluluk çerçevesinde yürüten kişiler de bulunmaktadır. Bazı kiracı veya kat maliklerinin de iyi niyetli davranmadığı ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple sap ile samanı karıştırmamakta fayda var" açıklamasında bulunuyor.
TÜRKİYE