Ülkemizde gittikçe kökleşen demokrasi kültürünü sağlamlaştıracak harca bugün biraz daha ekledik. Ne mutlu biz eğitimcilere ki bu harcı karıştırıp tam yerine vuran da bizim bakanlığımız oldu.

Nihayet, “okullarda nasıl bir kıyafet giyilmeli?” sorusunun değişik ortamlarda yol açtığı empatiden, uzgörürlükten uzak ve sonuçsuz kalacağı apaçık tartışmalar son buldu. Ama yerini çok büyük tartışmalara bırakacağı da besbelli…

Yeni yönetmeliğin en çarpıcı noktalarından biri 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun yanında kanun hükmünde kararnameye dayandırılmış olması. KHK düzenleme yetkisi Anayasa’nın 91. maddesinde düzenlenmiştir. Bu madde aynen şöyledir: “Türkiye Büyük Millet Meclisi, Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verebilir. Ancak sıkıyönetim ve olağanüstü haller saklı kalmak üzere, Anayasanın ikinci kısmının birinci ve ikinci bölümlerinde yer alan temel haklar, kişi hakları ve ödevleri ile dördüncü bölümünde yer alan siyasi haklar ve ödevler kanun hükmünde kararnamelerle düzenlenemez.”

Kılık kıyafet konusundaki değişiklik kişi hakları ile ilgili bir “iyileştirme!” olduğuna göre; acaba bu düzenleme usulen tartışmalı mıdır?

Yeni yönetmelik kılık kıyafeti 4.maddede belirtilen sınırlamalar dışında serbest bırakırken birçok konuyu da yönetici ve öğretmenlerin yorumuna açık bırakmış. Örneğin delik ve yırtık kıyafetlerin giyilemeyeceğini söylüyor. Yırtık pantolonla okula gelen bir öğrenci bunun gerekçesini yoksulluk olarak açıklarsa öğretmen ve yöneticiler ailesinin ekonomik durumu hakkında araştırma mı yapacak?

Yine bir diğer maddede “vücut hatlarını belli eden şort(virgül)tayt gibi kıyafetler giyilemez deniyor. Demek ki vücut hatlarını belli etmeyen şort giyilebilir. Eminim ki bazı zeki öğrenciler bu yanıtı yapıştırıverir.

Kolsuz tişört ve kolsuz gömlek de giyilemeyecekler arasında… Kollu olunca adı tişört olmaktan çıkar zaten. Tişört diye devşirilmiş sözcük İngilizce t-shirt sözcüğünden gelir. Bu giyecek zaten kısa kolludur. Adını da T harfine benzeyen şeklinden alır. Ayrıca yaz günü Mardin, Adana gibi sıcak illerimizde öğrencilere uzun kollu gömlekle geleceksin demek hangi akılcı yaklaşımın bir sonucudur?

Ayrıca 1.maddenin 2.fıkrasında “Bu Yönetmelik, 8/2/2007 tarihli ve 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanununun 3 üncü maddesinin sekizinci fıkrası ile 5 inci maddesinde belirtilen okulların öğrencileri hakkında uygulanmaz” denmiş. Diğer bir deyişle milletler arası okullar, azınlık okulları ve yabancı okullarına biz karışamayız deniyor. Tevhid-i Tedrisat öncesine dönüşün başka bir kanıtı da bu değil mi?

Yine 3. Maddenin 2. Fıkrasında “Öğrenciler, okul, sınıf ve şubelerde tek tip kıyafet giymeye zorlanamaz. Ancak, velilerin en az yüzde altmışının muvafakatiyle, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı özel kurumlara ait okul öncesi, ilkokul, ortaokul ve liselerde 4 üncü maddede yer alan sınırlamalara uyulmak kaydıyla, okul yönetimlerince okul kıyafeti belirlenebilir” kararı alınmış. Çocuğunu özel eğitim kurumuna gönderen veliler tek tip kıyafeti isteme özgürlüğüne sahipken, parası olmadığı için ya da tercih etmediği için çocuğunu devlet okuluna gönderen veliler ve devlet okulu yönetimleri bu özgürlükten mahrum bırakılmış.

Bir de komik diyebileceğimiz sınırlama var ki, evlere şenlik… Buna göre “öğrenciler İnsan sağlığını olumsuz yönde etkileyen ve mevsim şartlarına uygun olmayan kıyafetler giyemez” deniyor. Bütün sınırlamaların ve özgürlüklerin kontrolünün okul yönetiminde olduğu düşünülürse; bundan sonra yöneticiler öğrencilerin sağlığa uygun kıyafetler giyip giymediğinden birinci dereceden sorumludur. Herhalde yöneticilerin tekstil alanıyla ilgili bir hizmet içi eğitimi bakanlığımızca düşünülmüştür.

Ne diyelim darısı eğitim çalışanlarının da başına… Biliyorum ki şu an öğretmenlerimizde hani bize diyordur.

Serkan AVCI

Anadolu Eğitim Sendikası

Genel Sekreteri