ÖSYM, Yükseköğretime Geçiş Sınavı’na (YGS) ilişkin günlerdir süren ‘şifre tartışmasına’ sonunda açıklık getirdi. 1 milyon 700 bin adaya, ayrı ayrı kitapçık hazırladıklarını belirten ÖSYM Yürütme Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ensar Gül, “Programımız başarılıydı. Ancak Meteksan’da kitapçıkların hazırlanışı sırasında programın bir kısmı eksik çalışmış. Şıkları ve soruları rasgele dağıtması gerekirken, hep aynı kalıbı kullanmış. Biz de dün gece (önceki gece) fark ettik” dedi. 

Kitapçıkları inceledik 

Radikal olarak, 1 milyon 700 bin aday, adayların aileleri ve bu soruna kafa yoranların günlerdir peşine düştüğü ‘şifre iddialarını’ açıklığa kavuşturmak için dün ÖSYM’ye gittik. Ziyaretimiz sırasında sınav kâğıtlarının bulunduğu depolarda kitapçıkları inceleyen ÖSYM Yürütme Kurulu üyesi Prof. Dr. Ensar Gül, ÖSYM Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ömer Pekşen, ÖSYM’nin YGS sorumlusu Yeliz Çelen ve Danışman Cuma Orulluoğlu ile buluştuk. ÖSYM ekibi, depodan, Radikal için sınavda Matematik, Türkçe, Fen Bilimleri ve Sosyal Bilimler testlerinde 40’ta 40 ve 40’ta 37 net çıkaran 1500 civarında adayın kitapçıklarının içinden rasgele, 100 kitapçık seçti ve incelememize izin verdi. 

Ve sorun ortaya çıktı 

Bir yandan kitapçıkları incelerken, bir yandan da Türkiye’nin içinden çıkmaya çalıştığı bilmeceyi çözmek için ÖSYM yetkilileriyle sohbet ettik. Kitapçıkları bizimle birlikte inceleyen ÖSYM yetkilileri, incelenen kitapçıklarda şıkların dizilişinde belli bir kuralın olduğu (z5 medyan-5’li tekrar) tespitimize katıldılar ve bütün kitapçıklarda benzer bir kural olduğunu kabul ettiler. ÖSYM yetkilileri, Türkiye’nin günlerdir ‘şifre’ olarak değerlendirdiği durumu ‘kalıp-şablon’ kavramıyla açıklarken, şu itirafta bulundular: “Biz aylarca çalışarak bir program hazırladık. Çok da başarılı bir program aslında. Ancak Meteksan’da kitapçıklar basılırken, maalesef insan hatası yüzünden programın bir kısmı eksik çalışmış ve sistem hep aynı kalıp üzerinden kitapçık basmış. Bunu biz de dün gece (önceki gece) fark ettik” dediler. 

1400 kişi 40’ta 40 yapmış 

Bir kitapçıktan 1 milyon 700 bin türev üretmenin en güvenilir yolunun ‘rastlantısal sistemle çalışan bir program’ hazırlamak olduğunu belirten ÖSYM yetkilileri, “Ancak biz sorularımızın tamamını bu yöntemle yapamıyoruz. Çünkü bazı kısıtlamalarımız var” dediler ve eklediler: “Haksızlık yaratmamak için pedagojik açıdan dikkat etmek zorundayız. Mesela rastlantısal olarak soruların yarısının doğru cevabı ‘a’ seçeneğinde olabilir ve bu öğrencinin kafasını karıştırabilir. Sistemi bu yüzden ‘tamamen rastlantısal’ bir işleyişle çalıştıramadık. Her seçeneğin yüzde 20 ağırlıkta olmasını öngören bir program kullandık. Programımızın bir kısmının eksik çalışması ve hep aynı kalıp üzerinden kitapçık basması da bununla alakalıdır.” Sohbet sırasında, Matematik, Türkçe, Fen Bilimleri ve Sosyal Bilimler gibi testlerde 40’ta 40 net yapan adaylarla, 40’ta 37 net yapan adayların kitapçıklarını tek tek inceledik. Okunan 1 milyon 400 bin cevap anahtarından Matematik’ten 40 doğru bilenlerin sayısı 1400’ü bulmuş. Seçtiğimiz kitapçıklardaki matematik testleri üzerinde öğrencilerin çalışıp soruları çözdüğüne tanıklık ettik. Yetkililer, başarılı erkek adayın zorlandığı matematik sorusunun üzerine yazdığı ‘Yuh be’ ifadesine dikkat çektiler. 

ÖSYM yetkilileri, programlarında bir sorun olmadığının altını çizerek, “LYS’de de aynı programı uygulayacağız” dediler ve eklediler: “Biz de üzgünüz ve şaşkınız. Ama soruları birilerine vermek istesek, neden şifreyle uğraşalım? Neden soruları doğrudan vermeyelim? Ortaya çıkan bu kalıbı bilerek yapsak, basın kitapçığında neden bunu gösterelim? Günlerdir bizler de uyumuyoruz. Ama bizlerin de bir suçu yok, yarattığımız bir adaletsizlik, birini öne çıkarma gibi bir girişim yok. Programımız bir yerde hatalı çalışmış maalesef. Bu yüzden kitapçıklarımızı herkese açıyoruz.” Öte yandan kitapçıkların incelenmesinin aylar sürebileceği belirtiliyor.

Radikal