Öğretmen sicil belgelerini ele alan "Maariften Milli Eğitime İstanbul Sicilleri" yayımlandı.

İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü'nden yapılan açıklamaya göre, 2016 yılında başlatılan Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Maarife Yön Veren Eğitimciler Projesi kapsamında, Zeytinburnu Sicil Arşivi'nde bulunan Osmanlıca personel sicil dosyaları incelenmeye başlandı.

Proje çerçevesinde, 627 personele ait sicil dosyası zarfı içindeki yaklaşık 300 bin belgenin önce tasnifi ve sonra kullanılacak belgelerin ayırımı yapıldı. Ayrıca 25 bine yakın belgenin fotoğrafı çekildi. Ardından bu belgeleri transkript ve metin haline getirmek için çalışma yapıldı.

Osmanlı Devleti'nin son ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk dönemine ait, eğitim tarihi açısından son derece önemli ilk elden vesikaların kurtarılarak dijital ortama aktarılması hedeflenen projeyle belgelerin kısa özetlerinin çıkarılması, gerekli görülenlerin sadeleştirilerek çevrilmesi, öğretmen, idareci, maaş, atama, resmi ve özel okul, teftiş ve derneklerle ilgili faaliyetlerin tespiti gerçekleştirildi.

Birinci el kaynaklar ışığında ele alınan ve aynı zamanda eğitimcileri içeren yayımlanmış ilk bibliyografya niteliğindeki çalışma, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Maariften Milli Eğitime İstanbul Sicilleri (1878-1965) adıyla üç cilt halinde yayımlandı.

Kaynak sayesinde,1928 öncesi personel bilgilerinin sisteme dahil edilmesiyle yapılacak başvurularda gerekli kolaylık sağlanacak, önemli belgelerin sergilenmesinin ardından Türk Eğitim Tarihi Müzesi kurulmasının yolu açılacak.

- Öğretmenlerin çoğu kadın

"Maariften Milli Eğitime İstanbul Sicilleri", İstanbul'daki öğretmenlerin doğum bölgeleri, doğum yılları, baba meslekleri, işe giriş yılları, cinsiyet dağılımları, bildikleri yabancı diller ve branşları açısından önemli veriler içeriyor.

Detaylı analizler içeren ve öğretmenlerin son derece canlı bir portresini sunan çalışmada, personel sicil belgeleri çok yönlü olarak değerlendiriliyor. Sicil belgelerine ulaşılan 627 öğretmenin 329'unun kadın, 298'inin erkek olduğu, 1878-1965 yılları arasında İstanbul'da görev yapan öğretmenlerin yarısından fazlasının İstanbul ve civarında doğduğu görülüyor.

Detaylı analizler, Balkanlar'da dünyaya gelen ve burada görev yapan öğretmenlerin Balkan Savaşı sürecinde İstanbul'a göç etmek zorunda kaldıklarını da gösteriyor. Öğretmenlerin baba mesleklerine göre dağılımında ilk sırada askerler, son sırada ise çiftçiler yer alıyor. Buna göre öğretmenliği tercih edenlerin ağırlıklı olarak şehirlerde yaşadığı tespit edilebiliyor. Öğretmenlerin bildiği yabancı diller ise Fransızca, Arapça, Farsça ve Almanca şeklinde sıralanıyor.