Değerli öğretmenlerim, bugünkü konumuz öğretmenlerin nöbet görevi hakkında olacaktır. Yine eğitim camiamız içinde en çok tartışılan, yorum getirilen, yöneticiler tarafından keyfi uygulamalara konu edilen nöbet görevinin, sınırları ve uygulamaya yönelik birtakım kararları açısından inceleyeceğiz.

Millî Eğitim Bakanlığı saatler Okul Öncesi Eğitim Ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliğine göre öğretmenlerin nöbet görevi ile ilgili madde 44’te geçen; nöbet görevinin hangi arasında tutulacağı bendi şu şekildedir:  

(8) Nöbet görevi, ilk ders başlamadan 30 dakika önce başlar, son ders bitiminden 30 dakika sonra sona erer. Ancak bu süre, okulun özelliğine göre öğretmenler kurulu kararıyla 15 dakikadan az olmamak kaydıyla kısaltılabilir.(Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinde 15 dakikadır)

Görüldüğü üzere, okulda eğitimin bittiği saatten sonra 30 dakika kalınmasına ihtiyaç yoksa, öğretmenler kurulu kararı ile bu süre 15 dakikaya kadar azaltılabiliyor. Ancak konu okul yönetimleri tarafından öğretmenler kurulunda gündeme getirilmemektedir. Okulda ders 08:40’ta başlayacakken, 08:10’da nöbetçi öğretmeni kapıda bekleyen okul yönetimleri  hem kendilerine hem de öğretmenlere eziyet etmektedirler.

Okul yönetimlerinin nöbet konusunda belki de en hatalı olduğu durum, aşağıda dile getirceğimiz “NÖBET TALİMATNAMESİ” konusudur.

Madde 44: (10) Nöbetlerde uyulması gereken esaslar öğretmenler kurulunda görüşülerek okul yönetimince nöbetçi öğretmen görev talimatnamesi hazırlanır. Bu talimatname, öğretmenlere yazılı olarak duyurulur.

Okul yönetimleri YÖNETMELİĞE UYGUN bir şekilde nöbet talimatnamesi hazırlamaktan kaçınmaktadırlar. Halbuki görev tanımının net yapılmış olması, görevin yerine getirilmesini kolaylaştıracak ve bir eşgüdüm sağlayacaktır. Belki de talimatname hazırlamaktan kaçınmanın nedenlerinden biri; okul yönetimlerinin yönetmelik dışı kararlarının uygulamada olmasıdır. Örneğin Ortaöğretim Yönetmeliğinde (madde 91. 2) Nöbetlerde aşağıdaki esaslara uyulur: a) Öğretmenlere, dersinin en az bulunduğu gün veya günlerde nöbet görevi verilir.) geçen; en az dersin olduğu güne nöbet görevi verilmesi konusunun, ortaokul branş öğretmenleri için de uygulanmak istenmesidir. Hayır efendim. İlköğretim yönetmeliğinde olmayan bir maddeyi ortaokula uygulayamazsınız. Kaldı ki, öğretmenler kurulunda gündeme getirmeyerek konuşmadığınız bir konuda keyfi eklemeler yapamazsınız. 

Yine İlköğretim kurumları içerisinde taşımalı eğitim yapan okulların, taşımalı öğrencilerin yemek, servis v.s. konularında görülen nöbetçi öğretmenin görevleri konusunda da sorunlar görülmektedir. Talimatname hazırlanmadığı veya hazırlansa dahi eksik hazırlandığı için aksaklıklar görülmektedir. Tüm nöbetçi öğretmenlerin fazladan birer ders bekletilerek, ortaokul öğrencilerini bekleyen ilkokul öğrencilerine refakat etmeleri istenmektedir. Bekleyen öğrenci 10 öğrenci, nöbetçi öğretmen 5 öğretmen. Her hafta sırayla birer öğretmen bekleyerek pekala sorun çözülebilir.

Nöbet konusundaki aksaklıkların sağlıklı iletişim kurulmamasından dolayısıyla öğretmenler kurulunda görüşülmemesinden kaynaklandığı görülmektedir. Yönetmeliğin incelenerek, demokratik şartlar, demokratik iklim ölçüsünde nöbet görevinin yürütülmesi, okul yöneticilerinin öğretmenler ile sağlayacağı eşgüdüm ile sağlanabilir.

Okul yöneticiliği; okul idarecisinin elinde bir sopa gibi, yönetmelikten koparak yürüteceği bir görev değildir. Yöneticinin becerisi; öğretmenlerin görevini mutlu yapmasında, karşılıklı iyi niyet dengesinde ve pozitif okul hedefinde ortaya çıkacaktır.

Anadolu Eğitim Sendikası Hukuk Sekreterliği