657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 104. maddesinin (D) fıkrasında; "D) Kadın memura, çocuğunu emzirmesi için doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni verilir. Süt izninin hangi saatler arasında ve günde kaç kez kullanılacağı hususunda, kadın memurun tercihi esastır."denilerek doğum ve süt izinlerinin kullanımına ilişkin açıklama yapılmıştır. Kanun maddesi uyarınca doğum sonrası kadın memurun ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni kullanma hakkı mevcuttur.

16.01.2013 tarihli ve 34932 sayılı Makam Onayı ile yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı İzin Yönergesinin"Mazeret izni" başlıklı 10. maddesi 1. fıkrası (b) bendinde; "(1) Verilmesi zorunlu olan mazeret izinleri şunlardır: d)Kadın memura, çocuğunu emzirmesi için doğum sonrası analık izni süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni verilir." hükümleri bulunmaktadır.

Ayrıca, aynı yönergenin "Mazeret izni" başlıklı 23. maddesi 1. fıkrası (d) bendinde; "b) Kadın sözleşmeli personele, bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir." sözleşmeli personele ve aynı yönergenin "Mazeret izni" başlıklı 28. maddesi 2. fıkrasında; "(2) Geçici personele, çocuklarını emzirmeleri için doğum sonrası izin süresinin bitim tarihinden itibaren ilk altı ayda günde üç saat, ikinci altı ayda günde bir buçuk saat süt izni verilir." geçici personele de süt izni verileceği kayıt altına alınmıştır.

Konuya ilişkin yukarıda yer verdiğimiz yönerge hükümlerinde süt izninin kullanımına ilişkin olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa atıfta bulunulmuş ve bu izin verilmesi kanunen zorunlu olan mazeret izinleri arasında sayılmıştır. Buradan da açıkça görüleceği üzere süt izni verilmesi zorunlu olup bu iznin kullanımında amirin takdir hakkı yoktur.

Milli Eğitim Bakanlığı süt iznine son noktayı koymuş ve süt izninin hangi saatler arasında ve günde kaç kez kullanılacağı hususunda sınıf öğretmeni olan memurun tercihin esas olacağını Milli Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğünün 03.10.2013 tarih ve 2818286 sayılı yazısı görüş yazısı ile bildirmiştir.

Ancak, süt izni konusunda açıklayıcı tarzda farklı uygulamaları içeren bir yönerge veya genelge yayımlanmadığından ülke genelinde bu iznin kullanımında bazı sıkıntılar yaşanmaktadır. Süt izninin kullanımında sendikamıza ulaşan ve çözüm bekleyen konular:

1- Süt izninin kullanımında saat belirlenmesinde yetki Kanun'da açıkça anneye verilmesine rağmen yöneticilerin (okul müdürü, ilçe/il milli eğitim müdürü gibi) bu iznin kullanımında saat belirleme hususunda takdir yetkisi var mıdır?

2- Anasınıflarında veya anaokullarında görev yapan okul öncesi öğretmenlerinin yarım veya tam gün çalışması durumunda bu izin nasıl kullanılacak ve boş kalan sınıfları nasıl doldurulacaktır?

3- İkili öğretim yapılan okullarımızda sabahçı/öğlenci gruplarında yer alan sınıf veya branş öğretmenlerinin süt izni nasıl kullanılacak ve boş kalan sınıfları ve boş geçen dersleri nasıl doldurulacaktır?

4-Normal veya tam gün öğretim yapan okullarımızda görev yapan sınıf veya branş öğretmenlerinin süt izni nasıl kullanılacak ve boş kalan sınıfları ve boş geçen dersleri nasıl doldurulacaktır?

Bu güçlüklerin bugüne kadar çözüme kavuşturulmaması nedeniyle öğretmenlerimizin Kanun'un verdiği ve son derece önem arz eden süt iznini kullanamadıklarını da öğrenmiş bulunuyoruz.

Bu kapsamda çalışanlarımızın daha fazla mağduriyetine meydan verilmemesi ve uygulamada birlikteliğin sağlanması açısından belirttiğimiz güçlüklerin çözümü konusunda görüş soran Türk Eğitim Sen Genel Merkezine Milli Eğitim Bakanlığı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü 21/04/2015 tarih ve 4227959 sayılı yazıları ile mevzuatı sıralayarak süt izninin öğretmenin istediği saate verileceği şeklinde cevap vermiştir.

Ahmet KANDEMİR