Faizlerdeki aşağı ve yukarı yönlü hareketler vatandaşın kredi ile konut alma iştahına doğrudan yansıdı. Maliyetin ve faizlerin yüksek olduğu dönemlerde kredi ile konut almak istemeyen vatandaş, faizlerin aşağı yönlü her hareketini alım için değerlendirdi. Bu durum rakamlarla da net olarak gözler önüne serildi.

Bankalar tarafından kullandırılan konut kredilerinin 3'er aylık seyrine baktığımızda Eylül 2017'de bankaların kapısını çalan ve günlük kredi kullanan kişi sayısı bin 374 olarak karşımıza çıktı. Faizlerin yeniden yükselmeye başlaması da rakamlara hemen yansıdı. Nitekim, Aralık 2017'de kredi kullanan kişi sayısı yüzde 19 azalışla bin 251 olarak dikkat çekti. Düşüş Mart 2018'de hızlandığında da kredi kullanan kişi sayısı bin 9 kişiye geriledi.

Mayıs'ta ev aldık

Tarihler 2018'in mayıs ayını gösterdiğinde ise inşaata yön veren müteahhitler satışları artırmak için harekete geçti. Müteahhitlerin indirim ve ödeme planı kolaylığına kamu bankalarından da destek geldi. Maliyetin bir kısmını müteahhitler üstlendi. Böylece vatandaş 500 bin liraya kadar çekeceği konut kredisinde aylık maliyet 0,98'e geriledi. Bu durum kredi ile konut alacak vatandaşın elini çok rahatlattı. Daha önce yüzde 2,30'lara kadar yükselen faiz oranlarıyla bankalara uğramayı bırakan konut alıcısı düşen faizle birlikte önce hayalindeki evi beğendi ardından da kredi çekmek için bankaya gitti.

Çekilen kredi miktarı da arttı

Faizdeki aşağı yönlü hareketin hızlanmasıyla bankalardan kredi kullanan kişi sayısı Haziran 2018'de yeniden yüzde 32 artarak bin 330 kişiye ulaştı. Çekilen günlük kredi miktarı da 141 milyon liradan 192 milyon liraya çıktı. Üstelik çekilen günlük kredi miktarı Eylül 2017'den beri çekilen en yüksek seviye olarak kayıtlara geçti. Vatandaş Eylül 2017'de bankalardan günlük 181 milyon 588 bin lira, Aralık 2017'de 172 milyon 230 bin lira kredi çekmişti.

Kampanya bitti ev almaz olduk

Yüksek faizin alım iştahını doğrudan etkilediği Eyül 2018'de daha da net gözler önüne seriliyor. Söz konusu tarihte günlük kredi kulanan kişi sayısı 608, çekilen kredi miktarı da birden 192 milyon liradan 81 milyon 862 bin liraya düşüyor. Eylül 2017 ile Eylül 2018 tarihleri arasında kullandırılan kişi başı kredi miktarı ortalaması da 137 bin 803 lira olarak hesaplanıyor.

Kamu bankaları açık ara önde

Vatandaşın kapısını sıklıkla çaldığı banka türü ise kampanyalara katılım gösteren ve faizleri aşağı çeken kamu bankaları oldu. Kümülatif toplamda kampanyaların başladığı 10 Mayıs 2018'de kamu bankaları tarafından kullandırılan kümülatif konut kredisi toplamı 88 milyar 747 milyon lira iken rakam kampanya sonrasında Temmuz 2018'de 98 milyar 593 milyon liraya kadar çıktı.

Aynı tarih aralığında yabancı bankaların kullandırdığı kredi miktarı 50 milyar 209 milyon liradan 49 milyar 205 milyon liraya, yerli özel bankalarda ise 55 milyar 430 milyon liradan 54 milyar 201 milyon liraya geriledi. Kümülatif toplamda 22 Şubat 2019 tarihli kullandırılan konut kredisi rakamları ise banka türlerine göre şöyle: Kamu bankaları 91 milyar 463 milyon lira, yabancı bankalar 44 milyar 60 milyon lira, yerli özel bankalar 48 milyar 535 milyon lira. Toplamda kullandırılan kümülatif toplam da 184 milyar 59 milyon lira.

Oranlar düşmeye başladı

Konut kredisi faiz oranlarında bugünlerde ise yeniden bir indirim dalgası oluştu. Faizde indirime gidildiğini peş peşe açıklayan bankaların sonuncusu Ziraat Bankası oldu. Vakıfbank, Halkbank ve İş Bankası'nın ardından Ziraat Bankası da tüketici ve konut kredisi faiz oranlarını düşürdü. Banka, konut kredisi faizini 120 aya kadar yüzde 1.28'e, ihtiyaç kredisi faizini ise 60 aya kadar yüzde 1.53'e indirdi. Bankadan yapılan açıklamada. "Ziraat Bankası; bir yandan konut üreticisi firmalarımız ile bireyleri düşünen çözüm önerilerini sürekli geliştirmeye devam ederken, aynı zamanda vatandaşlarımızın mümkün olan en iyi maliyetle konut edinmelerini amaçlamaktadır" ifadelerine yer verdi.

Mine Açar - YeniŞafak