Torba yasa eski işyerine geri dönecek işsizler için teşvik imkanı getiriyor. Eski işine dönemeyenler ise devletin vereceği destek ödemesinden yararlanacak.

Yapılandırmayı da barındıran torba yasa aynı zamanda işverenlere ve işçilere de teşvikleri kapsıyor. İşverene, Ocak 2019-Nisan 2020 döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan ay veya dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edeceği her bir sigortalı için her ay SGK'ya ödeyeceği tüm primlerden mahsup edilmek üzere nakdi ücret desteği sağlanacak. Bu kapsamda, İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacak destek tutarının, işe alındığı tarihten itibaren fiilen çalıştırılacak sigortalılar için günlük 44.15, ilave işe alınacaklardan işveren tarafından ücretsiz izne ayrılacaklara ise günlük 39.24 lira olması öngörülüyor. Buna göre aylık destek 1.324 lira 50 kuruş ve 1.177 lira 20 kuruş olacak. İşveren eski işçisini işe almayı kabul etmezse İŞKUR'a başvuru yapılması durumunda aylık bin 30 lira destek sağlanacak.

NEREYE BAŞVURULUYOR

İstihdama dönüş desteği için SGK'nın internet adresinden "e-SGK/İşveren/İşveren Sistemi/Teşvikten Faydalanılacak Sigortalı Tanımlama" ekranlarında "istihdama dönüş desteği" menüsü vasıtasıyla tamamlanacak. İlave istihdam için de "ilave istihdam desteği" menüsünden tanımlanacak. İşverenin ayrıca sosyal güvenlik il müdürlüklerine başvuruda bulunması gerekmiyor.

PRİM PARALARI GERİ ALINIR

Annem 52 yaşında. 1000 küsur primi var. Tekrardan çalışması çok zor. Annem adına ödenen prim ücretlerinin iadesini talep edebilir miyiz? Abdullah SÖYLEYİCİ

Sosyal Güvenlik Kurumu çalışma imkanı olmayan yani emeklilik fırsatı bulamayanlara daha önceki primlerinin parasını belli şartlarda iade ediyor. Bunun için prim dışındaki emeklilik şartlarının yani yıl ve yaş durumunun dolmuş olması gerekiyor. Annenizin ilk sigorta olduğu tarihe göre eğer yıl (20) ve yaş şartı dolmuş ise bu bin günlük primin parasını SGK'dan alabilirsiniz. Tabi burada hatırlatalım sadece işçi payını alıyorsunuz ve bir faiz de işletilmiyor. Sadece güncelleme yapılıyor. O yüzden çok büyük rakamlar beklemeyin. Ancak bunun için mutlaka SGK'ya başvurun.

TAMAMLAMA İMKANI VAR

Eşimin emeklilik yaşı dolmasına 2,5 sene var, primleri ise 200 gün eksik. Bugüne kadar 4A SGK'lı idi, şu anda çalışmıyor, bundan sonra çalışması da zor. Bu 200 günü nasıl tamamlayabiliriz. İsteğe bağlı ödesek olur mu? Hasan TUNCA

Kadınlar için eksik primleri tamamlamak için birkaç yol bulunuyor. Eğer çalışma imkanı yoksa ilk sigorta olduğu tarihten sonra doğan çocuklar için borçlanma yapabilirsiniz. Böylece her bir çocuk için 720 gün ödeme imkanınız var. Siz bir çocuk için 200 gün ödeme yaparak bu günleri satın alabilirsiniz. Sigortadan sonra doğum yoksa isteğe bağlı ile her ay ödeme yaparak 20/0 günü tamamlayabilirsiniz. Burada isteğe bağlı sigorta ödemelerinin 3.5 yıl yani 1.261 günü geçmemesi önemli. Geçerse Bağ-kur şartları devreye gireceğinden buna dikkat edilmesi gerekiyor.

AGİ ÖDEMESİ MAAŞA EKLENİR

Asgari geçim indirimi, maaşa eklenir mi? Yoksa asgari ücret net ödenen tutarın içinde midir? Siz asgari ücretin artışı ile AGİ'nin de artacağını yazmışsınız. İşveren zaten AGİ'yi maaşın içine yansıtıp, 2 bin 324 tl ödüyor. Yanlış mı doğru mu yapıyor? Yanlış yapıyor ve hak yiyorsa ne yapmalı? Erhan ARTAÇ

Asgari Geçim İndirimi çalışanlara devletin verdiği bir vergi iadesi olarak görülmelidir. Yani devlet işçinin ödeyeceği gelir vergisinin bir kısmını almayarak iade etmektedir. Bunun işveren ile bir ilgisi yoktur. O yüzden işveren bu parayı işçiye ödemek zorundadır. AGİ'nin uygulanma biçiminde iki yöntem görüyoruz. AGİ miktarı medeni durum ve çocuk sayısına göre değişiyor. 2020 için BEKAR bir işçinin AGİ'si 220,73 TL dir. Bu ödeme asgari ücretin içindedir. Yani Asgari ücretli BEKAR bir işçi AGİ'sini 2.324 liralık asgari ücretin içinde almaktadır. Bu işçinin evli eşi çalışmayan ve bir çocuk sahibi olduğunu düşünelim. Bu kez alacağı AGİ miktarı 297,98 TL olacaktır. Bu durumda AGİ'nini 220.73 TL'si asgari ücretin içinde olduğundan bu işçiye fazladan 77,25 TL ödenecek alacağı asgari ücret ise 2.401,95 TL olacaktır. Sizin de medeni durum ve çocuk durumunuza göre bu hesabı yapmanız gerekmektedir. Eğer haksızlık yapılıyor ve AGİ ödenmiyorsa en yakın vergi dairesine durumu mutlaka bildirmelisiniz.

Faruk Erdem - Yeni Asır