İlkokul-Ortaokul Ayrımı Nasıl Belirlenmeli?
İlkokul-Ortaokul Ayrımı Nasıl Belirlenmeli?
222 Sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu’nda yapılan değişiklikle İlköğretimin birinci kademe ve ikinci kademeye ayrılması sonucu mevcut ilköğretim okullarımızın bazılarının ilkokula bazılarının ortaokula dönüştürülmesi gerekmektedir. Yasa gereği ilk ve ortaokullarda uygulama 2012-2013 öğretim yılında başlayacaktır (Ortaöğretimde bakanlar kuruluna bir yıl erteleme hakkı tanınmışken ilköğretimde tanınmamıştır). Yani 1 inci sınıfa kaydolacak öğrenciler ilkokula, 4 üncü sınıfı bitirenler ise ortaokula kaydolacağından kayıt dönemi gelmeden, Haziran ayı öncesinde bu çalışmanın mutlaka bitirilmesi gereklidir.
Yine Haziran ayı öncesinde yapılması gereken önemli bir çalışma da okula kayıt yaşına ilişkin eylül ayı itibariyle kaç aylık çocukların 1. sınıfa kayıtlarının yapılacağına yönelik kararın netleştirilerek yönetmelikte düzenleme yapılmasıdır. Kanundaki yaş ifadesi nedeniyle tartışmalar yaşanmış ve Eylül itibariyle 60 ayını dolduran çocukların kayıtlarının yapılacağı bakanlıkça ifade edilmiştir. Kamuoyundan gelen tepkiler üzerine sayın bakan yönetmelikte düzenleme yapılarak kayıt yaşının 64,66 veya 68 aya çekileceğini ifade etmiştir. Bu doğru bir yaklaşımdır ancak Bakanlığın kararını verip ivedilikle bu iki çalışmayı bitirmesi gereklidir.
Mevcut ilköğretim okullarının ilkokul veya ortaokula dönüştürülmesine ilişkin çalışmanın milyonlarca öğrenci ve velinin hayatını etkilediği dikkate alınarak her türlü etkiden uzak, sadece milletin menfaatini dikkate alan titiz bir çalışma yürütülmelidir.
Binaların ilkokul veya ortaokula dönüştürülmesinde karar vericilere yol göstermesi açısından aşağıdaki etkenlerin dikkate alınması yararlı olacaktır.
1. Dönüşüm sonunda bir yerleşim yerindeki ilkokul ve ortaokul derslik sayılarının dengeli olması gereklidir. Daha önce ilkokullar 5 yıl ortaokullar 3 yıl olduğundan toplam ilkokul derslik sayısı daha fazla oluyordu. Yeni düzenleme ile ilkokul ve ortaokul süresi 4’er yıl olduğu için derslik sayısının birbirine yakın olması gereklidir.
2. İlkokulların mesafelerinin mevki itibariyle 6-9 yaş grubu öğrencilerin yürüme mesafesine uygun olması gereklidir. Özellikle ikili öğretim yapılan okullarda bundan sonraki dönemde ilkokula dönüştürülecek binalarda 3-4. sınıfların sabahçı, 1-2. sınıfların öğleci olacağı dikkate alınarak her türlü hava koşulunda çocukların okula rahatlıkla ulaşabileceği şekilde yürüme mesafesine uygun olmalıdır.
3. İlkokul veya ortaokulu bitiren öğrencilerin devam edebileceği şekilde yakın üst okullar oluşturulmalıdır. Özellikle ilkokulu bitiren 10 yaşındaki bir çocuğun yürüme mesafesine uygun ortaokullar oluşturulmalıdır.
4. .İki okul türünün zorunluluk bulunmadığı sürece yanyana olmamalı, aynı mahallede iki okuldan birisi ilkokula çevrilecekse diğeri ortaokula dönüştürülmelidir.
5. Öğrenci gelişimi açısından kat sayısı az olan binalar ilkokula, kat sayısı fazla olan binalar ortaokula daha uygundur.
6. Okul bahçesi geniş olan binalar, küçük yaş çocuklarının oyun alınana daha çok ihtiyaç duyması nedeniyle ilkokula daha uygundur.
6. Yapı itibariyle bünyesinde özel derslik ve laboratuvar bulunan okullar ortaokula uygundur.
7. Spor salonu olan okullar, takım sporlarının daha yoğun yapıldığı ortaokullara daha uygundur.
8. Binaların esas projelerindeki okul türünün dikkate alınması önemlidir. Ortaokul olarak inşa edilmiş binalar ortaokula daha uygundur.
9. Anasınıflarının ilkokullar içinde bulunması, yaklaşım açısından daha doğru olacaktır. Zamanla ortaokul bünyesindeki anasınıfları ilkokullara aktarılmalıdır. Bu nedenle esas projesinde anasınıfı bölümü olan binalar ilkokula daha uygundur.
10.Geçmişte ilkokul veya ortaokul şeklinde çalışmış ve kurum kültürü oluşturmuş okullarda okulun geçmiş kültürüne uygun dönüşüm yapılması yararlı olacaktır.
11. Bulunduğu mevkideki tek okul olma gibi durumlarda şayet okul iki binadan oluşuyorsa binasının birisinin ilkokul diğerinin ortaokul olarak ayrılması uygundur. Şayet tek bina ise konundaki zorunluluk hali kapsamında düşünülerek birinci ve ikinci kademenin aynı binada eğitim görmeleri yoluna gidilmelidir.
12. Ortaokul türü belirlenirken velilerin öğrencisini hangi tür ortaokula göndereceğine ilişkin taleplerinin dikkate alınarak okul türü belirlenmesi, okulların verimli kullanılması açısından önemlidir.
Doğan CEYLAN
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.