İl Milli Eğitim Disiplin Kurulları

Öncelikle belirtmekte yarar var. İleri ya da geri, adı “demokrasi” olan bütün yönetimlerde yürütmenin yol haritasını mevzuatlar oluşturur. Keyfiyete asla pirim verilmez. Bizlerde karınca kararınca mevzuatların uygulanmasında ortaya çıkan sorunları yazılarla ya da yorumlarla burada dile getirerek daha iyi yapılmaları yolunda pay sahibi oluyorsak ne mutlu bizlere.

Bizim burada acizane görüşlerimizi belirttiğimiz yazılara bazılarının “beni hedef almışsın” türünden kızdığı da oluyor, “hocam yaptığım bir soruşturma da yazınızı okuyarak bir yanlış yapmaktan kurtuldum” diyenler de oluyor.

Disiplin işlemleri, ya “gizlilik” sütre gerisine gizlenmeye çalışılarak ya da ön yargıya kapılarak yapıldığında mevzuatı bile okunmamaktadır. Bir disiplin amirine bazı işlemlerin hukuksuzluğunu gözüne sokarcasına açıkladığınız halde yine de ön yargısını kıramıyorsanız, kalp gözü gerçekleri göremeyecek dereceye gelmişse artık bu yapılana “suç”; yapana da “suçlu” gözüyle bakılmalıdır.

Eğer suç işleyen bir disiplin amiri üstleri tarafından kollanılıyorsa demokrasi bitmiş demektir. Bizim yazılarımızın hedef kitlesi bu kişiler değildir. Hedef kitlemiz demokrasiyi yaşayarak ileri götürmeye çalışanlardır. Demokrasiyi yaşayarak adaleti sağlayanlardır. Bizler bilgilerimizi bu kişilerle paylaşıyoruz.

İL MİLLİ EĞİTİM DİSİPLİN KURULUNUN KURULUŞU

657 sayılı Kanunun 134. Maddesinin 2.fıkrasına dayanılarak “Disiplin Kurulları Ve Disiplin Amirleri Hakkında Yönetmelik” yayımlanmıştır. 1982 yılında düzenlenmiş olan bu Yönetmeliğin 3.maddesine İl Milli Eğitim Müdürlüklerinde İl Milli Eğitim Disiplin Kurulu’nun kurulması hüküm altına alınırken; kuruluşa ilişkin esaslar 4.maddede düzenlenmiştir. Bu maddeye 2005 yılında eklenen bir fıkra ile hakkında disiplin soruşturması yürütülen Devlet memurunun üyesi olduğu sendikanın temsilcisi de bu maddede belirtilen disiplin kurulunda yer almaya başlamıştır.

4. madde 7. Fıkranın 1986’da değiştirilen II. Bendinde;

“İL MİLLÎ EĞİTİM DİSİPLİN KURULU:

Valinin veya görevlendireceği bir Vali Yardımcısının Başkanlığında,

a) İl Millî Eğitim Müdürü,

b) İl Hukuk İşleri Müdürü,

c) İlköğretim Müfettişleri Kurulu Başkanı,

d) Valinin görevlendireceği;

1. İlköğretim Okulu Müdürlüklerinden bir üye,

2. Orta Öğretim Kurumları (Liseler) Müdürlerinden bir üyeden.

Kurulur” denilmiştir.

6. maddede “Kurul toplantılarına katılamayacak olanlar”;

9. maddede “Kurulların toplantı ve çalışmalarına ilişkin esaslar”;

13. maddede “Kurulların görüşme usulü”; düzenlenmiştir.

İL MİLLİ EĞİTİM DİSİPLİN KURULU’NUN TARAFSIZLIK KONUSUNDAKİ SIKINTILARI

İl Milli Eğitim Disiplin Kurulu,kuruluşundan kaynaklanan bu haliyle gerek subjektifve gerekse objektif olarak tarafsızlık konusunda şüpheleri ortadan kaldıramamıştır.

Subjektif tarafsızlık; Kurul üyelerinin kişisel tarafsızlıkları; objektif tarafsızlık ise kurum olarak Kurulun tarafsız bir görünüme sahip olması yani tarafsızlığı sağlamak için alınmış bulunan önlemlerin bu kurumun tarafsızlığı konusunda makul her türlü şüpheyi ortadan kaldırır nitelikte olmasıdır.

Kurul bağımsızlık ve yansızlık görüntüsü vermeli ve başvuran kişinin bu görüntü dolayısıyla Kurulun bağımsızlığı ve başkan ve üyelerin tarafsızlığından kuşku duymaması gerekmektedir.

Oysa kuruluş şekline bakıldığında sendika temsilcisi haricindeki başkan ve üyelerin tamamının görevlendirilmiş kişilerden oluşması bağımsızlık ve tarafsızlık konusunda şüpheleri giderememektedir.

İL MİLLİ EĞİTİM DİSİPLİN KURULU’NUN UYGULAMALARDAKİ SIKINTILARI

“Eşlerine, ikinci dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve sıhri hısımlarına, disiplin cezası verilmesini teklif ettikleri, disiplin soruşturmasını yaptıkları veya atanmasına yetkili oldukları memurlara ait işlerle ilgili Kurul toplantılarına katılamazlar.” Denilirken, 6.maddede “disiplin cezası verdikleri” ibaresi unutulmuştur.

9.maddedeki “Kurullarda raportörlük görevi Başkanın görevlendireceği bir üye tarafından yürütülür.” İbaresine rağmen; muhakkike raportör raporu hazırlatanlar vardır.

13.maddede “Başkan oyunu en son kullanır.” Denilmesine rağmen başkan oyunu önce açıklayarak üyeleri yönlendirebilmektedir.

Kurul, gizli çalıştığı için bu gibi ihlaller ispatlanamamakta olduğundan da hukuki olarak gereği yapılamamaktadır. Bu yüzden Kurul toplantılarına seçilmiş tarafsız gözlemciler bulundurulmalıdır.

İL MİLLİ EĞİTİM DİSİPLİN KURULU’NUN KARARLARI KEYFİ OLABİLMEKTE

Disiplin amirinin keyfî hareketlerinden mağdur olanların yapabilecekleri ilk iş İl Milli Eğitim Disiplin Kurulu’na itiraz etmektir. Fakat buradaki tarafsızlıkları şüpheli kişilerin verdikleri karar keyfi olabilmektedir.

Kurul kararlarında yanlışlığa kasten, kusuren ya da ihmalen sebep olanlara bedelini ödetecek bir düzenleme olmalı.

İL MİLLİ EĞİTİM DİSİPLİN KURULU BAŞKAN VE ÜYELERİNİN SORUMLULUKLARI OLMALI

Disiplin amiri ve Kurul üyelerinin sorumlulukları ile takdir yetkilerinin usul ve esasları açıklanmalı. Buradaki başkan ve üyelerin verdikleri kararın takdir yetkisini aşarak bir mevzuat hükmünün açıkça çiğnenecek kadar keyfi olması halinde bir karşılığı ve yaptırımı olmalıdır.

YAŞANMIŞ YANLIŞ UYGULAMA ÖRNEKLERİ

1-Okul müdürü anlatıyor; bir soruşturma sonucu kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilince itiraz ettim. Kurul, soruşturmayı düzenleyen eğitim müfettişlerinden birini açıklama yapmak üzere toplantıya çağırmış. İl Milli Eğitim Müdürü Kurul’a kendisi katılmayarak bir yardımcısını göndermiş ve kararı yardımcısı müdür vekili olarak imzalamış.

2- Okul müdürü anlatıyor; vali yardımcısı olan kurul başkanı, görüşünü önce açıklayınca diğerleri de korkudan/uyumluluktan/mecburen o yönde kanaat belirtiyor.

3- Bir okul müdürü anlatıyor; Milli Eğitim Müdürü’nün verdiği cezaya itiraz edilmişti. Müdür bey çok sinirliydi cezada diretti. Başkan da müdürü kıramadı. Biz de müdür beyi daha fazla kızdırmamak için itiraz dilekçesini okumadık bile… Oy birliği ile reddettik.

4- Bir okul müdürü anlatıyor; Milli Eğitim Müdürü’nün verdiği bir cezaya itirazı görüşüyorduk. İtiraz dilekçesinin başında verilen cezanın hukuksuz olduğu yazılıydı. Bunu duyan Müdür bey sinirlenince gerisi okunmadı… Başvuruyu oy birliği ile reddettik.

5- Bir sendika temsilcisi Kurul üyesi anlatıyor; aynı suçu işleyenlerin biri şube müdürü, biri şef ve biri de memurdu. Suçları da savunmaları da aynıydı. Disiplin amiri olan Milli Eğitim Müdürü Şube müdürüne ceza vermeyip; diğerlerine vermişti. Adaleti sağlamak için diğerlerinin başvurusunu da biz kabul ettik.

6- Bir disiplin amiri anlatıyor; öğretmen okul müdürünü hiç takmıyor. Hakaret, devamsızlık ne ararsan var. Savunması da yeterli değildi. Verdiğim tecziyeye itiraz etti. İtirazı görüşen kurul, eğitim müfettişleri başkanının muhalefetine rağmen oy çokluğu ile kabul etti.

Evet yetki verilip sorumluluk verilmeyince durum böyle… Tabii ki herkes böyle değilse de; böyle durumla herkes karşılaşabilir. Yetki ve sorumluluk kavramı, hak ve ödev kavramı kadar birbiriyle iç içedir.

İL MİLLİ EĞİTİM DİSİPLİN KURULU’NUN KURULUŞ ŞEKLİ DEĞİŞMELİ

Kurulun adı İl Milli Eğitim Disiplin İşleri Uzlaştırma Kurulu olarak değişmeli,

İl Milli Eğitim Müdür Yardımcılarından biri seçimle başkan olmalı,

İnceleme, soruşturma ve değerlendirme şubesinden sorumlu milli eğitim müdür yardımcısı/şube müdürü üye olmalı,

Okul müdürü üyeler kendi aralarında yapılacak seçimle gelmeli,

İtirazı görüşülen memurlara ait işlerle ilgili Kurul toplantılarına üyesi bulunduğu sendika temsilcisi ile birlikte o ilde en çok üyeye sahip iki sendika temsilcisi de üye olmalı,

Cezayı veren disiplin amiri ile birlikte tecziyeye itiraz eden kişi de katılmalı. Ya da ikisi de katılmamalı.

Kurulda seçilmiş tarafsız gözlemciler olmalı.

SAVUNMA KUTSALDIR

Kurulda, savunmaya yeterince önem verilmeli. Ceza verilmesinin doğruluğunda en küçük bir şüphe varsa itiraz kabul edilmelidir.

Unutulmamalı ki; bir kurumda disiplin sağlandıkça Kamu vicdanı da rahattır. Kamu vicdanının rahat olduğu milletlerde devlet yönetimi emin ellerdedir.

Ali COŞKUNER

Eğitim Yöneticisi