Canan ERASLAN

Türkiye bir yandan yüzde 12'ye varan işsizlikle uğraşırken, diğer yanda iş beğenmeyen, daha iyisini hedeflediği için mevcut işinden ayrılarak işsizlik ordusuna katılanlarla dolu. Çalışan ve işveren arasında dengeyi sağlayan, işsizlik sigortasının işlemesine dair görev ve sorumluluğu bulunan İŞKUR, bir yandan işsizleri işe yerleştirmeye çalışırken, diğer yandan da açık işlere uygun eleman temini için çalışma yapıyor. Bu çalışmalardan en önemlisi, işverenin aradığı özellikleri taşıyacak kişi sayısını artırma çabası. Bunun için çeşitli kurslar açan, kendisine başvuran işsizleri, maaşlarını dahi ödeyerek iş sahibi yapan İŞKUR'da buna rağmen eleman bekleyen 102 bin 566 açık iş var. Yani, yüzlerce sektördeki binlerce iş eleman bekliyor. Öte yandan bazı işsizler 'beğenmediği' için, bazıları da işverenin aradığı niteliklere sahip olmadığı için açık işler açık kalmaya devam ediyor. İŞKUR'daki açık iş sayısı 100 bini çoktan aşmışken, çeşitli kentlerde kurulan fabrika ve atölyelerde ise eleman arayışları devam ediyor.

TEKSTİLDE İŞ ÇOK

Geçtiğimiz günlerde verdiğimiz haberde, Avrupa'nın hazır giyim devlerinin Türkiye'deki üretim ve tasarım kalitesi sebebiyle 'Made in Turkey' etiketi için sıraya girdiğini belirtmiştik. Avrupa'dan talep artmaya devam ediyor ve tekstilciler de yeni yatırım için kalifiye eleman arıyor. Hem İŞKUR'da hem de fabrikaların gazete ve sitelere verdiği ilanlarda ütücüden kalite kontrol elemanına, kalıpçıdan tasarımcıya kadar onlarca alanda binlerce kişiye ihtiyaç duyan yatırımcılar "Eleman bulamıyoruz" diye feryat ediyor ve iş gücü eksiği sebebiyle üretim yerinde sayıyor. Bu yerinde sayma da her geçen gün kaybolan milli gelir, iş bulamadığı için psikolojisi bozulan binlerce kişi anlamına geliyor.

İş gücü ve işi buluşturan fuar

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başlattığı istihdam seferberliği istihdam piyasasına büyük hareketlilik getirdi. İş arayan ile işçinin buluşması için 24-25 Kasım tarihleri arasında düzenlenecek fuar da bu hareketliliği artıracak. Kültür Park'taki fuara katılacak 34 firma, stant açıp katılımcıları bilgilendirecek.

Hangi iş için kaç kişi aranıyor?

Beden işçisi 31.226

Temizlik gör. 4.404

Satış danışmanı 4.021

Makineci-dikiş 2.391

Kasiyer 1.251

Ön muhasebe 1.154

Çağrı merk. el. 1.138

Büro elemanı 1.067

Güvenlik gör. 2.418

Reyon görevlisi 1.691

Şoför-yük taşıma 1.371

Elektrikçi- genel 971

Konfeksiyon-işçi 785

Beden işçisi genel 759

Satış elemanı-gıda 765

Depo görevlisi 725

Torna tezgah opr. 663

Pazarlamacı 645

Aşçı yardımcısı 586

Aşçı 563

Kaynakçı 517

Plastik enjeksiyon el. 474

Proses işçisi 463

Kalite kontrol 549

Şoför-yolcu taşıma 491

Satış temsilcisi 419

Dokuma makineci 453

Kalite kont. tekstil 420

Elektrik teknisyeni 415

Bulaşçıkçı 419

Bisküvi imalat 401

Muhasebeci 400

Satış elemanı-gıda 765

Pazarlamacı 645

Sekreter 383

Aktör 350

Arıtma tes. op. 352

Dokuma operatörü 335

Pompacı-akaryakıt 333

Çekici şoförü 315

Sevkıyat görevlisi 332

Ütücü 299

Tornacı 297

Servis elemanı 294

İşe yerleşen kişi sayısı için İŞKUR sayacı

İŞKUR'un web sitesinde bir sayaç var. Bu sayaç, saniyesi saniyesine yılbaşından bu yana kaç kişinin işe yerleştirildiğini gösteriyor. Dün saat 17.04 itibarıyla işe yerleştirilen sayısının 942 bin 895 kişi olduğu görülüyordu. Dün bu saatte işe yerleşen son kişinin isminin baş harfleri E.Y. ve Eskişehir'de yaşıyor. Öte yandan bu yılın ocak-ekim döneminde açık iş sayısı 2 milyon 316 bin olarak kayıtlara geçti. Halihazırda açık iş sayısı 102 bin 556 olarak kaydedildi.

14 bin kişiye iş bulundu ama onlar beğenmedi

Bu ve benzer durumlar hemen hemen birçok ilin birçok iş yerinde yaşanan sıradan bir durum haline geldi. Son belirleme, dün Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Serdar Zabun'dan geldi. Zabun, "İş gücü açığı sebebiyle birçok fabrika bazı kısımlarında üretim yapamıyor" dedi. Çünkü İŞKUR, 2017'nin ilk 8 ayında 14 bin kişinin yönlendirildikleri açık işte çalışmayı reddetti. Serdar Zabun, 150 bin kişiyi istihdam eden 1000 sanayi tesisine sahip olduklarını, yine de birçok fabrikanın çalıştıracak işçi bulamadığını söyledi ve ekledi: Çalışmak isteyen insanlarımız daha rahat, kendilerine göre daha müreffeh iş istiyor. Ara eleman tabir ettiğimiz, mesleki yeterlilikte olan elemanların sayısının şu an az olması gibi etkenler de var. Asgari ücret 1.400'ler sınırına geldi. İşe yeni başlayan için fayda sağlayacak bir rakam. Fakat öte yandan 'bez asıp işçi arayan var mı?' diye sorarsanız; evet var. Çünkü her liseyi bitiren üniversiteye gidecek diye bir algı var ve bu da sanayide ara eleman açığını artırıyor. Bu açık da üretime sekte vuruyor." diye konuştu.

9 milyon liralık 6 makine işçi bekliyor

Serdar Zabun'un 'Bazı işletmelerin bazı kısımları, bazı bölümleri üretim yapamıyor' dediği gibi birçok fabrika işgücü açığı nedeniyle üretimini düşürdü. Üretimi düşüren tesislerden bir iplik fabrikasının Personel Müdürü Ahmet Aydın, çalıştıracak işçi bulamadıklarını söyledi. Hem İŞKUR aracılığıyla hem de fabrika dışına astığı afişle işçi aradıklarını belirten Aydın, "Eleman eksikliğimizden, işçi bulamadığımızdan dolayı makinelerimiz boş yatıyor. Her biri 1,5 milyon liraya alınan 9 milyon lira değerindeki 6 ring makinesini çalıştırıp üretim yapacak işçi bulamıyoruz" dedi.

6,5 milyon kişi iş buldu

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide Sarıeroğlu, yüzde 5,2 büyümenin istihdama yansıması için ne gerekiyorsa yapacaklarını söyledi. 2002'de 20 bin kişinin işe yerleştiğini, bu yıl ekim ayı itibarıyla 940 bini aşan kişinin işe yerleştirildiğini ifada eden Sarıeroğlu "Son 10 yılda 8 milyon kişi iş gücü piyasasına girmiş bunun 6,5 milyonuna iş bulmuşuz. Bunun da 3,5 milyonu kadın. Bu rakamlar neredeyse bir Avrupa Birliği ülkesinin nüfusuna denk. Bu rakamlarla ilgili manipülasyon yapmaya çalışıyorlar ama kim ne derse desin rakamlar nettir. Türkiye 10 yılda 6,5 milyon insana istihdam sağlamıştır. İstihdam seferberliği kapsamında son 1 yılda 1 milyon 300 bin kişiye istihdam meydana getirilmiştir. Bu yerilecek değil alkışlanacak bir performanstır. Dünyanın örnek aldığı bir başarı hikayesidir." diye konuştu.

Her sektörde binlerce açık

İşsizlerin yanı sıra, eleman arayıp da bulamayan yüzlerce sektör, binlerce işveren var. İŞKUR'un "Açık İş" bölümündeki rakam, dün itibarıyla 102 bin 566'ya ulaşmış durumda. Yani Türkiye genelinde, İŞKUR'a yapılan başvuruyla aranan eleman sayısı bu. Bir de tabii bireysel olarak gazete ve bazı internet sitelerine ilan vererek çalışan arayanlar var. Bunlar arasında aktörden temizlik görevlisine, güvenlik elemanından kasiyere kadar yüzlerce çeşit iş var. İŞKUR'daki en fazla açık olan işleri derledik. Bu işler 'acil' eleman bekliyor.

TÜRKİYE