FARUK ERDEM

Türkiye'de evlerde değişik işler yapan 1 milyondan fazla kişi çalışıyor. Bunların bir kısmı sürekli olarak çalışırken büyük bölümü de gündelikçi diye adlandırdığımız kadınlardan oluşuyor. Bu gündelikçiler çoğunlukla ay içinde birçok eve gidiyor ve her evde 10 günden daha az çalışıyor. Tabii hiçbir sosyal güvencesi olmadan. Geçtiğimiz yaz Torba Yasa'yla bu konuda düzenleme yapıldı. 1 Nisan'dan itibaren de yeni bir dönem başlayacak. 

GÜNLÜK 80 KURUŞ PRİM

1 Nisan'dan itibaren evde 10 günden fazla bir yardımcı çalıştıran herkes işveren konumuna gelecek. Bu insanların sigortaları yapılacak ve SGK'ya bildirimde bulunulacak. Eğer gündelikçi kadınlar size 10 günden az geliyorsa (örneğin haftada bir) onları da sigortalı yapmak zorundasınız. Bu gündelikçilerin (çocuk bakıcıları da dahil) günlük primleri (iş kazası, meslek hastalığı sigortası) günlük kazanç alt sınırının yüzde 2'si olacak. Bu da 2015'in ilk 6 ayı için 80 kuruşa karşılık geliyor. Çalışanlar isterlerse kalan sürenin primini ödeyerek bu günleri emeklilikten saydırıp sağlık hizmetinden faydalanacak. 

PARA CEZASI VAR

Sürekli ya da 10 günden fazla çalışan kişiler için ise asgari ücretin altında bir ücret belirlemeniz mümkün değil. Evde çalıştırılan kişiler için damga ve gelir vergisi alınmıyor . Bu yüzden de primler düşük oluyor. İşveren olarak evde çalıştırdığınız kişiler için yüzde 32.5 oranında prim ödemek durumundasınız. Bu da en az 390 lira civarında bir para olacak. Evdeki yardımcıları kayıtdışı çalıştırmanın cezası her ay için brüt asgari ücret (1.201.5 TL) kadar olacak. Yapacağınız işlemler hiç de zor değil. Üstelik internetten de bildirim ve ödeme imkanı bulunuyor. İlk başta iki tarafın da imzalayacağı bir bildirim formu kuruma verildikten sonra işlemler kolayca yapılabiliyor.

ANİ DENETİM OLACAK

Sigorta işini öncelikle bir vicdan meselesi olarak kabul etmek gerekiyor. Çalışanların hakkı olduğunu düşünerek yaptırmak lazım. Yaptırmamanın cezası da ağır. SGK denetçileri evlere giderek ani baskınlarla kontroller yapacak.

10 GÜNDEN AZ HESAP ÖRNEK

1: Evinize haftada bir gün gelen temizlikçi için günde 80 kuruştan ayda 3 lira 20 kuruş prim ödeyeceksiniz. Bu sayede gündelikçi bir iş kazası geçirirse kendisine iş görmezlik aylığı bağlanacak 

FAZLASI İÇİN HESAP ÖRNEK

2 : Evinizde sürekli ya da 10 günden fazla çalışan birisi için en az asgari ücret kadar maaş belirleyeceksiniz. Bu kişiler için de günlük 13,01 TL ödemeniz gerekiyor. Gündelikçi ilk kez sigortalı olacaksa ya da siz düzenli ödeme yapıyorsanız bu rakam teşviklerle daha da düşecek. Çalışan birden fazla eve gidiyorsa her ev kendi günü kadar prim ödeyecek.