Etik Kurulu, idarelerin 3 yöntemle lüks araç edindiğini tespit ederek tedbir alınmasını istedi

Kamu Görevlileri Etik Kurulu, Kamuda Lüks Araç Kullanımını Engellemek Amacıyla Alınması gereken tedbirleri 3 başlık halinde, Başbakanlığa, Maliye Bakanlığına ve İçişleri Bakanlığına gönderildi.

Etik Kurulunun yaptığı tespitlere göre, kamu kurumları aşağıdaki yöntemlerle, mevzuatı ekarte ederek lüks araç kullanımı yapmaktadır.

İşte Etik Kurulunun raporunda yer alan tespitler:

"1- Belediyeye ait şirketlerin Taşıt Kanunu hükümlerine tabi olmadığı yönünde gerekçeyle ve Taşıt Kanununun 1. maddesi hükümlerine aykırı olarak, bir belediye şirketinin mal varlığı üzerinden (bazı hallerde banka kredisi kullanılmak suretiyle) lüks araç satın alınmakta ve bazı belediye başkanlarına tahsis edilmektedir. Öte yandan, 2007/3 sayılı Başbakanlık Genelgesinde, belediyeler, il özel idareleri ve bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmelerin bu Genelgenin "resmi taşıtların kullanımı" başlıklı bölümünde yer alan hükümlerden istisna tutulması, beraberinde lüks araç temini ve kullanımı konusunda çeşitli suiistimallere yol açtığından, belediyeler, il özel idareleri ve bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmelerin de Genelge kapsamına dahil edilmesi uygun olacaktır.

2- Bazı kamu kurumları yöneticilerinin, Kamu Haznedarlığı Genel Tebliği (2013) hükümleri uyarınca kamu bankalarında (Merkez Bankası, Ziraat Bankası, Halkbank, Vakıfbank) tutmak zorunda oldukları kuruma ait mali kaynaklarının bu bankalarda tutulması karşılığında, kamu bankaları ile çeşitli protokoller veya sözlü mutabakat çerçevesinde lüks ve pahalı makam araçları temin ettiği görülmektedir. Bazı kurum yöneticileri, lüks makam aracının kamu bankası tarafından kendisine tahsis edilmesi karşılığında, kuruma ait mali kaynakların vadeli mevduata yatırılan kısmının nemalandırılmasında daha düşük faiz oranı uygulanmasını kabul etmek veya vadesiz hesapta tutulan kuruma ait mevduat oranını artırmak suretiyle kurumlarını zarara uğratmaktadır. Söz konusu Tebliğin 7. maddesinde "Kurumlar mali kaynaklarının değerlendirilmesinde faiz veya kar payı dışında ayni ya da nakdi herhangi bir menfaat temin edemez." hükmü yer almasına rağmen, çoğunlukla belgesiz olarak, varılan şifahi mutabakat çerçevesinde söz konusu lüks araçlar bankalarca ilgili kurum yöneticilerine tahsis edilmektedir.

3- Taşra teşkilatlarında, il özel idaresi bütçesi, köylere hizmet götürme birliği bütçesi, sulama birliği bütçesi, sosyal yardımlaşma dayanışma vakfı bütçesi ve benzeri mahalli bütçe kaynakları suiistimal edilerek lüks ve pahalı araçlar satın alınmak suretiyle bazı vali, kaymakam veya yerel yöneticilere tahsis edilmektedir."

Etik Kurulu, yukarıda yer verilen her 3 yöntemle de lüks araç alımı yapılmasının; 
- Yönetmeliğin 17. maddesinde yer alan "Kamu görevlileri, kamu bina ve taşıtları ile diğer kamu malları ve kaynaklarının kullanımında israf ve savurganlıktan kaçınır; mesai süresini, kamu mallarını, kaynaklarını, işgücünü ve imkanlarını kullanırken etkin, verimli ve tutumlu davranırlar." hükmü ile 
- 10. maddesinde yer alan "Kamu görevlileri, kamu yönetimine güveni sağlayacak şekilde davranırlar ve görevin gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını davranışlarıyla gösterirler. Halkın kamu hizmetine güven duygusunu zedeleyen, şüphe yaratan ve adalet ilkesine zarar veren davranışlarda bulunmaktan kaçınırlar."

Ancak bu tespit 2015 yılının son aylarında alınmış ve Başbakanlığa, Maliye Bakanlığına ve İçişleri Bakanlığına gönderilmiş olmasına rağmen, bu konuda ilgili kurumlarca halen bir Genelge çıkarılmamıştır.

Etik Kurulu Kararının tam metni için tıklayınız.