1 Suriye krizi, küresel 1 terörün kaynağına dönüştü

2 Mülteci sorunu çözülmezse 2 Avrupa'da güvenlik endişesi artacak

3 NATO, Türkiye'nin sınır güvenliğini ve terörle mücadelesini daha çok desteklemeli

Polonya'nın başkenti Varşova'da düzenlenen NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi dün başladı. Rusya'nın son dönemde Doğu Avrupa ve Baltık Denizi'ne dönük faaliyetlerinin öncelikli gündem maddesi olduğu zirvede "Suriye krizi, mülteci sorunu, başta DAEŞ olmak üzere uluslararası terörizmle mücadele" konuları da masaya yatırıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, zirve kapsamında yaptığı ikili ve heyetler arası görüşmelerde NATO liderlerine, üç önemli mesaj verdi:

Suriye meselesinin çözümsüz kalmasının ortaya çıkarttığı sorunlar sadece Türkiye'yi değil, NATO başta olmak üzere tüm dünyada barışı tehdit ediyor.

Suriye krizi, başta DAEŞ olmak üzere terör örgütlerinin eylemlerine zemin oluşturuyor.

Suriye kaynaklı mülteci akını, Doğu Akdeniz ve Avrupa'da yeni güvenlik sorunlarına, yabancı düşmanlığına yol açıyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu üç sorunla aynı anda başa çıkmaya çalışan Türkiye'ye, NATO üyesi ülkelerin daha fazla destek vermesi gerektiğini vurguladı. Erdoğan, NATO'nun güvenlik konseptinin, küresel barış ve istikrarı tehdit eden risklere ve ülkelere göre yenilenmesi gerektiğini söyledi.

STATTA ZİRVE

Varşova Ulusal Stadı'nda yapılan zirveye Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD Başkanı Barack Obama, Almanya Şansölyesi Angela Merkel'in de aralarında bulunduğu 28 üye ülkenin liderleri katıldı. Zirveye ayrıca 28 üye ülke ve ortak ülkelerin devlet ve hükümet başkanları ile dışişleri ve savunma bakanları, Avrupa Komisyonu, Avrupa Konseyi, Dünya Bankası temsilcileri de katıldı. Erdoğan'a Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Milli Savunma Bakanı Fikri Işık ile MİT Müsteşarı Hakan Fidan eşlik etti.

TÜM KONULAR MASAYA YATIRILDI

Zirvede, Doğu Avrupa'da Rusya'nın son dönemdeki eylemleri, DAEŞ ile mücadele ve mülteci krizi ele alındı. Zirvede, ortak savunmanın daha fazla güçlendirilmesi için Estonya, Letonya, Litvanya ve Polonya'ya çokuluslu geçici NATO birlikleri yerleştireceğini belirtti. Zirvede ele alınan konulardan birisi de uluslar arası terörizmle mücadele oldu. Liderler, NATO AWACS erken uyarı ve gözlem uçaklarınca elde edilen bilgilerin, terör örgütü DAEŞ karşıtı uluslararası koalisyonla paylaşılması konusunda mutabık kaldı. Zirvede, mülteci sorunuyla ilgili Avrupa Birliği, Türkiye ve Yunanistan'ın Ege Denizi'nde daha fazla işbirliği yapması konularını görüştü. Siber saldırılar ve balistik füze saldırıları tehdidine karşı da savunmanın güçlendirilmesi, Irak askerlerinin eğitimi konuları da zirvede ele alındı. Zirvede NATO güçlerinin kullandığı askeri teçhizatlar da sergilendi.

RUSLAR'IN ESİRALDIĞI KADIN PİLOTVARŞOVA'DA

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile aynı otelde kalan Ukrayna Devlet Başkanı Poroşenko'nun heyetinde Ukrayna'nın doğusunda Rusya yanlısı ayrılıkçılar tarafından rehin alınarak Rusya'ya kaçırılan Ukrayna ordusunun tek kadın pilotu olan ve esir olduğu süreçte milletvekili seçilen Nadejda Savçenko da yer aldı. Savçenko, Ukrayna'nın Donetsk ve Luhansk bölgelerinde Rus yanlısı milislerle güvenlik güçleri arasında çatışmaların yoğunlaştığı 2014'te yakalanmıştı. 22 yıl hapis cezasına çarptırılan ve demir parmaklıklar ardında açlık grevi yapan Şavçenko, geçen mayısta Ukrayna'da yakalanan iki Rus ajanıyla takas edilmişti. Şavçenko'nun Rus hapishanesinden tahliyesi, Rusya lideri Vladimir Putin'in çıkardığı afla mümkün olmuştu.

AİLE FOTOĞRAFIÇEKTİRDİLER

Zirveye katılan liderleri, Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, Ulusal Stadyum'da karşıladı. Resmi karşılama töreninin ardından liderler aile fotoğrafı çektirdi. Daha sonra NATO'nun en üst politik organı olan Kuzey Atlantik Konseyi'nin devlet ve hükümet başkanları düzeyindeki toplantısının açılış oturumu gerçekleştirildi.

HAVA GÖSTERİSİ İZLEDİLER

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da aralarında bulunduğu liderler, NATO'ya bağlı savaş uçaklarının geçişini izledi. Erdoğan, gösteri öncesi, Almanya Başbakanı Angela Merkel ile bir süre sohbet etti. Bu arada Erdoğan, Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko, Bosna Hersek Cumhurbaşkanlığı Konseyi Başkanı Bakir İzzetbegoviç ve Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ile de birer görüşme gerçekleştirdi.

CUMHURBAŞKANLIĞISARAYINDA YEMEK

Kuzey Atlantik Konseyi'nin devlet ve hükümet başkanları toplantısının ardından Polonya Cumhurbaşkanı Duda, zirveye katılan liderler onuruna akşam yemeği verdi. Yemeğin gerçekleştirildiği Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda, 1955'te NATO'ya karşı kurulan Varşova Paktı'nın anlaşması imzalanmıştı. Zirvenin ikinci gününde Afganistan'a yönelik Kararlı Destek operasyonu, Kuzey Atlantik Konseyi, NATOUkrayna Komisyonu toplantıları yapılacak.

'SOĞUK SAVAŞ İSTEMİYORUZ'

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, resmi açılış öncesinde yaptığı açıklamada, "Yeni bir Soğuk Savaş istemiyoruz. Rusya ile yapıcı ve anlamlı bir diyalog arayışı içindeyiz" dedi. Stoltenberg, ilk günkü oturumların tamamlanmasının ardından ise NATO'nun, Karadeniz'deki askeri varlığını artırıp artırmayacağını ekim ayındaki toplantıda ele alacağını açıkladı. Son dönemde ittifakın doğusunda 8 yeni merkez oluşturulduğunu kaydeden Stoltenberg, Türkiye'nin hava savunması güçlendirdiklerini de söyledi.

HASAN AY / sabah