İçişleri Bakanı Beşir Atalay, Polis Akademisi'nde düzenlenen çalıştayda aydınlarla bir araya geldi. Katılımcılar açılımı 'iyi bir başlangıç' olarak nitelendirirken, teröristleri dağdan inmeye ikna etmek için affı gündeme getirdi.



Çözüm yerinin Meclis olduğu noktasında birleşen aydınlar, sürece CHP, MHP ve DTP'nin de dâhil edilmesini istedi. Aydınları dinleyen Atalay, "Türkiye bu prangadan kurtulmalı. Türkiye bu sorunu çözerse kanatlanıp uçacak." dedi. Atalay, günün her saatinde sorunun çözümüyle ilgili öneri almaya hazır olduğunu bildirdi. 15 gazeteci ve yazarın bir araya geldiği "Kürt Meselesi'nin Çözümü: Türkiye Modeline Doğru" çalıştayı 5 saat sürdü. Polis Akademisi Başkanı Zühtü Arslan'ın yönettiği ilk oturumda sürecin metodu, İhsan Bal'ın yönettiği ikinci oturumda ise demokratikleşme paketinin içeriği ele alındı.

Aydınlardan sürece katkı isteyen Bakan Atalay, "Türkiye bu prangadan kurtulmalı. Türkiye bu sorunu çözerse kanatlanıp uçacak." dedi. Aydınların yaptığı değerlendirmeler ise özetle şöyle: "Umutlu başlamak için çok fazla neden var. Türkiye ilk defa tabuları yıkarak bu konuları konuşmaya başladı. Türkiye 100-150 yılıyla yüzleşiyor. Öncelik çatışmacıların değil, yapıcıların olmalı. Bu sorunun çözülmesi konusundaki gerekli iradeyi gördük."

Çalıştaya, İçişleri Bakanı Atalay ve Polis Akademisi Başkanı Arslan'ın yanı sıra Polis Akademisi Araştırma Merkezleri Başkanı İhsan Bal katıldı. Görüşlerine başvurulan gazeteciler Fehmi Koru, Hasan Cemal, Cengiz Çandar, Oral Çalışlar, Ali Bayramoğlu, Mustafa Karaalioğlu, Ruşen Çakır, Muharrem Sarıkaya, Okan Müderrisoğlu ve Nasuhi Güngör'dü. Akademisyenler ise Bahçeşehir Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan, Prof. Mümtaz'er Türköne, Prof. Dr. Mithat Sancar ve Dr. İbrahim Kalın'dı.

İlk oturumda; parlamentonun rolü, siyasî partiler, sürecin kamuoyuna anlatılması, 'dış ilişkiler', 'riskler' ve 'direnç noktaları' alt başlıklar olarak ele alındı. Çalıştay, ikinci oturumun ardından genel değerlendirmeyle son buldu.

PROVOKASYON UYARISI YAPILDI

Aydınlar sorunun çözümü ve silahların susması için demokratik araçların kullanılmasında hemfikir oldu. Hükümetin inisiyatifinin tarihî fırsat doğurduğu, bunun iyi değerlendirilmesi gerektiği vurgulandı. Türkiye'nin sorunu çözmemesi durumunda 'bölünme' tehlikesini daha fazla hissedeceği aktarıldı. Açılıma yönelik risklerin bulunduğuna da dikkat çekildi. Özellikle provokasyona açık bir sürece girildiği uyarısı yapıldı. "Süreç iyi ve dikkatli yönetilmezse, Doğu'daki çatışma Batı'ya sıçrayabilir." ifadeleri kullanılırken, son derece dikkatli hareket edilmesi önerildi. Gelebilecek tepkilerin sağlıklı yönetilmesinin önemine vurgu yapıldı. Yöntem konusundaki açılımın sabırla ve dikkatle devam ettirilmesine, herkesin taşın altına elini koyması gerektiğine vurgu yapıldı.

MHP-DTP DİYALOG KÖPRÜSÜ KURULMALI

Toplantıda, çeşitli öneriler de dile getirildi. Bunlardan bazıları şöyle: "Mahmur kampı mutlaka boşaltılmalı ve kampta kalanlar Türkiye'ye getirilmeli. Dağdakilere yönelik af çıkarılmalı. Bütün siyasî partilerin iştirak edeceği bir eve dönüş çözümü parlamentoda sonuçlandırılmalı. Kısa vadede, güven artırıcı tedbirler alınmalı. Sorunun çözümünde Parlamento'da sağlanacak mutabakat önemli. Başta MHP ve CHP olmak üzere bütün partiler sürece dahil edilmeli. Başbakan DTP ile görüşmeli. MHP ile bu parti arasında diyalog köprüsü kurulmalı." Bu arada bir gazeteci, Abdullah Öcalan'ın muhatap alınması ve ondan istifade edilmesi gerektiği görüşünü seslendirdi.

BAKAN: BU PRANGADAN KURTULMALIYIZ

Çalıştayın ardından İçişleri Bakanı Beşir Atalay kapanış konuşması yaptı. Sorunun çözümü konusunda günün her saatinde çözüm önerilerini almaya hazır olduğunu aydınlara iletti. Türkiye'nin bu prangadan mutlaka kurtulması gerektiğine vurgu yaparken, şunları söyledi: "Türkiye bu sorunu çözerse kanatlanıp uçacak. Sorunun hassas olduğunun farkındayız. Bu hassasiyetleri bilerek çözüm yolunda adımlar atıyoruz. İrade var, kararlı şekilde ilerleyeceğiz. Kanın durması lazım."



--------------------------------------------------------------------------------

Kim ne dedi?

Oral Çalışlar (Radikal Gazetesi): Umutlu başlamak için çok fazla neden var. Sürece olumsuz yaklaşacağını düşündüğümüz insanlar bile olumlu yaklaşıyor. Bunun toplumsal bir çözüm olması lazım. Bugünden yarına Kürt meselesi çözülmez ama şiddetten arındırılabilirse daha rahat konuşuruz.

Prof. Dr. Mithat Sancar (Siyaset Bilimci): Türkiye ilk defa tabuları yıkarak bu konuları konuşmaya başladı. Elbette önemli sıkıntılar var. Kürt sorununu çözmek için doğrudan bir muhataba ihtiyaç yoktur. Eğer şiddet sona erdirebilirse Türkiye, ondan sonra süreci bütün toplum birlikte konuşacak ve çözüm arayacaktır.

İhsan Bal (Polis Akademisi Araştırma Merkezleri Başkanı): Biz konuşan değil dinleyendik. Bu sürecin önemi yangından mal kaçırılmıyor olmasıdır. Davet edilip gelemeyenler var. Diğer gazetelerde çok değerli yazarlar var. Onların da görüşleri değerlendirilecek. Türkiye 100-150 yılıyla yüzleşiyor. Öncelik çatışmacıların değil, yapıcıların olmalı.

İhsan Dağı (Siyaset Bilimci-Zaman Gazetesi): Bu çözüm projesinin sadece hükümetin ve AK Parti'nin projesi olmak yerine bütün topluma mal edilmesi gerektiğini düşünüyorum. Çözüm iradesi AK Parti'de kalırsa çok fazla maliyet ve riskler ortaya çıkabilir ve hükümet zorlanabilir. Süreci mümkün olduğunca Meclis'e yaymak, Cumhurbaşkanı'nı müdahil kılmak, diğer siyasî partileri ve sivil toplumu dahil etmek gerekir. Toplantıda paketin içeriğinden çok yöntem üzerinde duruldu. Sayın Bakan konuşmak yerine not almayı tercih etti. Bu sorunun çözülmesi için gerekli iradeyi gördük.

Mümtaz'er Türköne (Siyaset Bilimci-Zaman Gazetesi): Toplantıda herkesin ortak kanaati sorunun demokratikleşme ile çözüleceği yönünde. Silahların susması için yöntem olarak demokratik araçların kullanılması gerekiyor. Anadil konusunda paket yerine Avrupa Konseyi'nin 1993 ve 1995 yıllarındaki iki sözleşmesinin imzalanması, tüm tartışmaları sona erdirecektir.

Hasan Cemal (Milliyet Gazetesi yazarı): Böyle bir toplantı ilk. Devlette de birtakım şeylerin değiştiğine dair ciddi bir işaret. Mutfakta ciddi işler pişiyor, onu söyleyebilirim. Sorunun çözümünde en önemli nokta Kürt meselesiyle şiddet arasındaki bağın koparılması ve terör örgütünün silah bırakmasıdır. ZAMAN