Gül, askerin ortaya koyduğu tereddütlerin de giderilmesini istedi. Askerlik hizmeti bakımından disipline ve hukukî güvencelere ilişkin olarak ortaya çıkması muhtemel endişeleri giderecek kanunî düzenlemelerin 'ivedilikle' yapılması gerektiğini vurguladı.


İlgili Haberler


İki maddelik yargı reformu ne getiriyor?


Kararını oluştururken bütün görüşleri dikkate alan Gül, konuya 'özgürlüklerin genişletilmesi', 'demokrasi' ve 'hukukun üstünlüğü' açısından yaklaştı. Çankaya'nın değerlendirmesinde, Avrupa Birliği (AB) tam üyelik süreci ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) kararları önemli rol oynadı. Bu düzenlemenin 2009 yılı sonuna kadar çıkarılmasını öngören Katılım Ortaklığı Belgesi (KOB) de dikkate alındı.

26 Haziran'da Meclis'te mutabakatla kabul edilen kanun, 29 Haziran'da Köşk'e gönderildi. Konu, bir gün sonra devletin zirvesinde gündeme geldi. Cumhurbaşkanı, MGK toplantısı sonrasında, Başbakan Erdoğan ve Genelkurmay Başkanı Org. İlker Başbuğ'u, söz konusu kanunu ele almak üzere toplantıya çağırdı. Bu toplantının bir bölümüne, Adalet Bakanı Sadullah Ergin ile Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek de katıldı. Gül, görüşlerini ortaya koyan asker ve sivil kanadı dinledi ve bununla ilgili raporlar istedi. 2 Temmuz'da Genelkurmay'ın görüşleri Çankaya Köşkü'ne ulaştı. Gül, 3 Temmuz'da Ergin ve Çiçek'i dinledi. Bu gelişmeler yaşanırken Cumhurbaşkanlığı hukukçularının incelemesi sürüyordu. Cumhurbaşkanı, konunun Avrupa Birliği (AB) açısından da irdelenmesini istedi. Genelkurmay, kanuna itirazlarını 4 başlıkta topladı: "Anayasa'ya aykırı. Askeri mahallerin masuniyetini bozar ve TSK'nın emir-komuta zincirini olumsuz etkiler. Kışlaya siyasetin girmesine kapı açar. Askeri yargı-sivil yargı çatışması olur." Hükümet ise kanunun Anayasa'ya aykırı olmadığını savunurken, "AB yolunda zorunlu" notunu düştü.

TİTİZ ÇALIŞMA 10 GÜN SÜRDÜ

Cumhurbaşkanlığı, kanunla ilgili incelemelerini 10 gün sürdürdü. Köşk'ün önünde Anayasa'ya göre üç yol bulunuyordu: Onay, veto ya da kısmı veto. Gül, kararını dün akşam saatlerinde kamuoyuna açıkladı. Gül, söz konusu kanunu onayladı. Cumhurbaşkanlığı, düzenlemenin Anayasa'ya aykırı olmadığını tespit etti. Kararını oluştururken bütün görüşleri dikkate aldı, konuya 'özgürlüklerin genişletilmesi', 'demokrasi' ve 'hukukun üstünlüğü' açısından yaklaştı. Avrupa Birliği (AB) tam üyelik sürecinde Türkiye'nin önünde duran ödevler de önemli rol oynadı. Bu durum, Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada yer buldu. Avrupa Komisyonu tarafından geçen yıl yayımlanan Katılım Ortaklığı Belgesi'ndeki (KOB) bir madde, Gül'ün önünde duran kanunla doğrudan ilgiliydi. KOB'un 'kısa vadeli öncelikler' bölümünde, "askerî mahkemelerin yetkisinin askerî personelin askerlikle ilgili görevlerine hasredilmesi" ifadesi yer alıyor. Kısa vadeli önceliklerin, 2009 yılının sonuna kadar yapılması gerekiyor.

Değişikliğin, "Askerî Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu ile 'uyumlu' olduğu da tespit edildi. Köşk, "Düzenlemenin, Askerî Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu'nun 'genel görev' başlıklı 9'uncu maddesindeki, askerî mahkemelerin 'kanunlarda aksi yazılı olmadıkça' maddede belirtilen suçlara ait davalara bakmakla görevli olduklarına ilişkin hükümle uyumlu olduğu görülmektedir." dedi. Bu şekilde, askerin 'sivil-yargı çatışması olur' itirazının yerinde olmadığı ortaya konuldu. Ancak yine askerden gelen bir başka tereddüt, Cumhurbaşkanı tarafından yerinde bulundu. Köşk'ten yapılan açıklamanın son bölümünde, "Düzenlemenin uygulanmasında askerlik hizmeti bakımından disipline ve hukukî güvencelere ilişkin olarak ortaya çıkması muhtemel tereddütleri giderecek yasal düzenlemelerin yapılmasında fayda görülmektedir." ifadelerine yer verildi. Cumhurbaşkanı, söz konusu düzenlemenin 'ivedilikle' yapılmasını istedi. Yazılı açıklamadaki 'ivedilikle' ifadesi Cumhurbaşkanı Gül tarafından bizzat eklendi.

Demirel ve Sezer de ek düzenleme istemişti

Cumhurbaşkanı Gül, askerin sivil mahkemelerde yargılanmasının önünü açan kanunu onaylarken ek düzenleme yapılmasını talep etti. Söz konusu yöntem, Süleyman Demirel ve Ahmet Necdet Sezer'in cumhurbaşkanlığı dönemlerinde de kullanılmıştı. Demirel, KDV ile ilgili bir kanunu onaylarken bir başka kanunda düzeltme istedi. Sezer ise, 'ek düzenleme' talebini iki kez kullandı. Sezer, 2001 yılında 4667 sayılı Avukatlık Kanunu'nu onaylarken bir başka kanunla ortaya çıkan 'çelişkinin giderilmesini' talep etti. Sezer, 2003 yılında da çeşitli kanunlarda değişiklik yapan bir kanunu onaylarken, Milli Güvenlik Kurulu (MGK) Genel Sekreteri'ne ait düzenlemeye dikkat çekti. ZAMAN