Ancak Uygurlar ne kalkınmadan ne de refahtan yararlanıyor. En güzel evlerde oturanlar hep Çinliler. Uygurlarsa gettoya mahkûm
Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde haziranda başlayan olaylarda 196 kişi yaşamını yitirdi. Yüzlercesi de yaralandı. Urumçi'de bir fabrikada başlayıp kısa zamanda büyüyen kanlı çatışmanın ardından ortalık şimdilik sakin. Ama yine de olağanüstü hal uygulaması var. İnternet yasak ve kentten dışarı telefon edilemiyor. Çin resmi söylemine göre yaşananlar gerçekten de küçük bir asayiş olayından ibaret mi? Olaylar bir azınlığın özgürlük başkaldırısı mı yoksa sorun tamamen duygusal mı? Urumçi'nin resmini çektiğinizde bazı ipuçları verebiliyor.

ÜVEY EVLAT MUAMELESİ
Uygur gençleri öz yurtlarında üvey evlat muamelesi gördüklerini söylüyor. Bu iddiaya göre refah paylaşımında Uygurlar göz ardı ediliyor. Urumçi'nin adı Moğolca'dan geliyor. Anlamı güzel ve zengin şehir. Urumçi'nin tarihi geçmişine bakıldığında bir Uygur geleneğinden söz edilebilir. Ancak Urumçi caddelerindeki kısa bir gezinti bu kanıyı ters yüz ediyor. Şehirdeki Çin üstünlüğü tartışılmaz. Bu haliyle Urumçi, Çin'in diğer şehirlerinden hiç de farklı değil. Vali her ne kadar Uygur olsa da genel olarak Uygurların Urumçi'nin geniş planda Sincan Bölgesi'nin siyasal ve ekonomik kaderini etkileme gücü tartışılır. Ekonomik yaşamın hemen her yerinde Çinliler var. Sermayenin neredeyse tamamına yakını Çinlilerin elinde. Söz sahibi bir Uygur zengini yok.

"KEBAPÇI" YAFTASI
Çinli diplomatlar Uygurlar için "Çok güzel şarkı söylüyor ve dans ediyorlar" diyor. Urumçi'deki Çinlilerin Uygurlara taktıkları isim ise "Kebapçı". Devlet memurları dışında, bir Uygur ya küçük esnaf, ya çiftçi, ya işçi ya da sokakta seyyar satıcılık yapıyor. Genel olarak, Urumçi'nin güzel yerlerinde Çinliler oturuyor. Uygurlar ise şehri çevreleyen gettolarda yaşıyor. Urumçi'nin hızlı kalkınmasından Uygurların Çinlilere göre aynı oranda nasiplendiği söylenemez. Şüphesiz Çinlilerin de tümünün zengin olduğunu düşünmek yanlış. Zaten birbirlerine saldıran Uygurlar ve Çinliler gökdelendekiler değil, gettodakiler.
sabah