Türkiye'nin 2020 yılı merkezi yönetim bütçesi belli oldu. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı Naci Ağbal, bütçenin AK Parti hükümetleri tarafından hazırlanan 18'inci bütçe olduğunu hatırlattı. Ağbal, bunun Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi içinde hazırlanan ikinci bütçe olma özelliği taşıdığını söyledi. Ağbal, özellikle son dönemde ortaya çıkan küresel düzeydeki üretime ilişkin yukarı yönlü açıklamaların, ABD ve Avrupa başta olmak üzere global düzeyde faiz oranlarının aşağı gelmesi, gelişmekte olan ülkelere yönelik finansman koşullarının olumlu gerçekleşeceği beklentisinin 2020 yılı bütçesi açısından olumlu gelişmeler olarak ortaya çıktığını ifade ederek "Devam eden küresel ticaret savaşları, küresel alanda ve bölgede yaşanan jeopolitik riskler ile finansal piyasalara ve petrol fiyatlarına ilişkin belirsizliklerle 2020'de hem küresel ve ülkemiz açısından belirsizlikleri oluşturan temel faktör olarak ön plana çıkıyor" diye konuştu.

2020 hedeflerinde bütçe giderleri 1 trilyon 095 milyar lira olması hedefleniyor. Bütçe gelirlerinde ise 956.6 milyar TL bekleniyor. Vergi gelirleri 784.6 milyar TL, kamu yatırımı 88.5 milyar TL, özelleştirmeye ise 10 milyar TL ayrılması planlanıyor. İstihdam artışı da 1 milyon 52 bin kişi olarak hesaplandı.

2019 merkezi bütçenin gelir hedefi 880.3 milyar liraydı. Vergilerden de 756.4 milyar lira bekleniyordu. 2019'un ilk 9 ayına baktığımızda vergilerden toplam 485.2 milyar TL elde edilmiş. Sadece yüzde 64'üne ulaşıldığı görülüyor. Kalan 3 ayda rakamın yakalanması oldukça zor gözüküyor. Ortalamada olması gereken ise hedefin yüzde 75'i yani 567 milyar lira.

2019'da tam olarak yakalanamayan hedefler karşısında 2020'de 784.6 milyar liralık hedefin nasıl olacağı da dikkat çekti. Ağbal, yurtiçi tasarrufların artırılması konusunda, gelecek yıl Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) için bütçeden 5.1 milyar liralık kaynak ayrıldığını ve katılımcı sayısının 6.8 milyon kişiye, devlet katkısıyla birlikte biriken fon tutarının da 108.8 milyar liraya ulaştığını aktardı. Ağbal'ın gelecek yıl BES ve diğer tasarruf kanallarıyla ekonominin ihtiyacı olan iç tasarrufların artırılması için önemli adımlar atılacağını söylemesi ekonomistler tarafından yeni vergi mesajı olarak değerlendirildi. Kamu çalışanları ve emeklilerin gelirlerinin artırılarak enflasyon karşısında ezdirilmemesinin temel prensip olduğunu vurgulayan Ağbal, şunları kaydetti: "2020 yılı bütçesi bu çerçevede hazırlandı. Bütçeden kamu personeline 333.9 milyar lira, emekli aylıkları için 365.9 milyar lira kaynak ayırdık. Böylelikle genel devlet bütçesinden hem kamu çalışanlarımız hem de emeklilere yapılan ödemelerin toplam tutarı 700 milyar lirayı geçmiş olacak."

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİNİN KAYNAKLARI ARTTI

Gelecek yıl özel sektörün yenilikçi ve üretken yatırımlarını desteklemeyi sürdüreceklerini belirten Ağbal, şöyle devam etti: "Merkezi yönetim kurum ve kuruluşları tarafından 2020 yılında toplamda 88.5 milyar lira kamu yatırımı yapılacak. Ulaştırmadan imalat sanayine, sağlıktan eğitime kadar birçok alanda özel sektör yatırımlarını da destekleyecek şekilde, özellikle 11. Kalkınma Planı'nda öngörülen sanayide rekabetçiliği, verimliliği artıracak kamu yatırımlarına 2020 bütçesinde özel bir önem verildi." Ağbal, yerel yönetimlere bütçeden ayrılan kaynak miktarının da sürekli artırıldığını belirterek "Büyükşehir belediyelerimizle il özel idarelerimize ayrılan kaynak yüzde 18,2 artarak 97.3 milyar liraya çıkarıldı" dedi.

YÜZDE 5 BÜYÜME 1 MİLYONDAN FAZLA İSTİHDAM

Bütçenin hem Yeni Ekonomi Programı hem de Orta Vadeli Mali Plan'da belirlenen amaçlar, hedefler ve çerçeveyle uyumlu şekilde hazırlandığına dikkati çeken Naci Ağbal, şöyle devam etti: "2020'de ekonomide yüzde 5 büyüme öngörülmektedir. İstihdamda ise 1 milyon 52 bin artış beklenmektedir. Yine 2020'de ihracatın 190 milyar dolara çıkması, cari işlemler dengesine verdiği katkı her geçen yıl artan seyahat gelirlerimizin 34,3 milyar dolara yükselmesi, ihracat ve ithalatla büyüme gelişmelerine bağlı olarak cari işlemler dengesinin yüzde 1,2 düzeyinde açık vermesi beklenmektedir. 2020'de enflasyonun tekrar tek haneli rakamlara inmesini ve yıl sonunda yüzde 8,5 düzeyinde gerçekleşmesini bekliyoruz."

ENFLASYON HEDEFİ 8,5 PUAN

Mali disiplinin, ekonomi politikalarının en önemli bileşenlerinden biri olduğunu aktaran Naci Ağbal, zaman içinde ekonomik konjonktüre göre genişleyici, zaman zaman sıkı maliye politikalarını bugüne kadar uyguladıklarını, 2020'de de yüzde 5 büyüme, yüzde 8,5 enflasyon hedefleriyle uyumlu bütçe politikası uygulayacaklarını bildirdi. Ağbal, 2020 yılı bütçe politikasının en önemli hedeflerinden birinin enflasyonla mücadele ve fiyat istikrarının kalıcı şekilde tesisi olacağını ifade ederek, gelecek yıl maliye ve bütçe politikalarının, verimlilik odaklı ekonomik büyümeye, ekonomide öngörülen yapısal değişim ve dönüşüme destek olacak şekilde tasarlandığını ve uygulanacağını bildirdi.

60 BİN KAMU PERSONELİ ALINACAK

Kamuya yeni alınacak personel sayısının önemli bir bileşen olarak belirlendiğini dile getiren Ağbal "2020'de kamuya 60 bin yeni personel alınması öngörüsü yapıldı ama ihtiyaçlar çerçevesinde yıl içinde bu hususta gerekli çalışmalar ayrıca yapılacaktır" diye konuştu. Ağbal, ülke olarak bu alanda çok önemli yerli ve milli projelerin hayata geçirildiğine işaret ederek "Savunma ve güvenliğe ayırdığımız kaynaklarda önemli bir artışı aslında 2018 yılı bütçesiyle gerçekleştirmiştik. Aynı yaklaşıma devam ederek 2020 yılında da savunma ve güvenlik için bütçeden 141,1 milyar lira kaynak ayırıyoruz. İhtiyaç halinde gerekli ilave bütçe kaynakları savunma ve güvenlik birimlerimizin ihtiyaçları için tahsis edilecektir" diye konuştu.

KAMU BANKALARININ BÜTÇESİ YÜKSELDİ

* Naci Ağbal 2020 bütçesiyle ilgili şöyle devam etti: * 2020'de KÖYDES projesi için 1.5 milyar lira, SUKAP projesi için 800 milyon lira ve sokak aydınlatma harcamaları için ise bütçeden 2.4 milyar lira kaynak ayrıldı. * Sosyal harcamalar için kaynak miktarı 69.5 milyar lira oldu. * 2020'de ödeme gücü olmayan vatandaşların sağlık hizmetlerinden ücretsiz şekilde faydalanmaları için sosyal güvenlik kurumuna yapılan transferleri 13.4 milyar liraya çıkarıyoruz. * Yine 65 yaş üstü ve engelli aylıkları için bütçeden 11.6 milyar lira kaynak ayırıyoruz. Engelli vatandaşların evde bakım hizmetleri için 9.4 milyar lira. * Tarıma 33.4 milyar liraya kaynak çıkardık. * Tarımsal destekleme programları için de 22 milyar lira ayırdık. * Tarım sektörü yatırım ödenekleri için 5.1 milyar lira, tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları, tarımsal kitlenin finansmanı ve ihracat destekleri için 6.3 milyar lira kaynak ayırdık. Kamunun ve özel sektörün Ar-Ge harcamaları için ayırdığımız miktarı artırdık ve 5.5 milyar liralık bir kaynak öngördük. * Reel sektör destekleri için bütçeden 44.5 milyar lira kaynak ayrıldı. * Sosyal Güvenlik Kurumuna 25,3 milyar lira ödeme yapılacak. * Ziraat Bankası aracılığıyla tarımsal kredilere verdiğimiz faiz destek tutarını yüzde 23 artırarak 4.2 milyar liraya çıkarıyoruz. * İhracatçımızın rekabet gücü için destekleri 2020 yılında 3.8 milyar liraya çıkarıyoruz. * Halk Bankası aracılığıyla kullandırılan krediler için faiz desteği olarak 2.2 milyar liraya bütçeden kaynak ayrıldı. * Genç girişimcilerin destelenmesi, KOBİ'lerimizin kaynak ihtiyacı için de bütçeden 1.4 milyar lira kaynak ayırıyoruz. * Sanayi ve üretim için teşvik ödemeleri kapsamında bütçeden 1 milyar lira kaynak ayırdık.

ALİ YILDIRIM KARAR