Kendi yöntemleriyle farelerle mücadele etmeye çalışan köylüler yetkililerden yardım bekliyor.
Borçka'ya bağlı 400 nüfuslu Fındıklı Köyü halkı, bir süre önce ortaya çıkan ve nereden geldiği belli olamayan yüzlerce fare yüzünden kabus dolu günler geçiriyor. Şimdiye kadar böyle bir olayla karşılaşmadıklarını belirten köylüler, yiyecek ve giyeceklerini farelerden korumak için serender dedikleri evlere taşıdı. Havanın kararmasıyla ortaya çıkan fareler ekili alanlara, giyeceklere, evlerdeki tekstil ürünleri ve yiyeceklere zarar verirken, bazen insanları da ısırıyor.
SU DOLU KOVALARLA TUZAK
Daha önce böyle bir durumla karşılaşmadıklarını belirten köy sakinlerinden 60 yaşındaki Ayşe Eksilmez, geceleri uyuyamadıklarını kayderek şöyle konuştu:
“Bir gecede ortalama 15- 20 civarında fare yakalıyoruz. Kovalara su dolduruyoruz, içine biraz mısır unu ya da değişik yiyecekler bırakıyoruz. Yiyecek için su dolu kovaya giren fare boğuluyor. Fare kapanları da kullanıyoruz. Köyümüzdeki her evde aynı sorun var. Herkes fareleri yok etmek için uğraşıyor. Her şeyimize zarar veriyorlar. Köyümüz 1 aydır fare istilası altında.”
SERENDERLERE DÖNÜŞ
Farelerin istilasına uğrayan Borçka ilçesine bağlı Fındıklı Köyü'nde köylülerin fareye karşı kullandıkları en güvenli yapılar ise yörede 'Serender' diye adlandırılan 4 direk üzerine inşa edilen ve yerden yaklaşık 2 metre yüksekte olan ahşap evler. Serenderlerin direklerinde ise, farelerin tırmanmasını önleyen geniş çaplı tekerlekler yer alıyor. Köylülerden 60 yaşındaki Rıfkı Eksilmez, “Serenderlerde, direklerin üzerinde tekerlekler olduğundan fare bu yapıya çıkamıyor. Serenderler artık bizim için yine çok kıymetli hale geldi. Serenderi olanlar yiyeceklerini bu evlerde muhafaza ediyor” dedi.
25 yaşındaki Kerim Eksilmez de, günde 15 ila 30 civarında fare yakaladığını belirterek, “Fareler akşam ezanıyla birlikte ortalığa çıkıyor. Sayıları da oldukça fazla. Köyü resmen işgal ediyorlar. Gündüz bulma şansınız yok. Akşam ezanıyla birlikte toprağın üzeri adeta fare kaynıyor. Toprak zor görünüyor” diye konuştu.
TARLADAKİ TOHUMLARI YİYORLAR
Fındıklı Köyü'ndeki fare istilasıyla ilgili bir açıklama yapan Borçka Ziraat Odası Genel Sekreteri Serdar Tonyalıoğlu ise şunları söyledi:
“Bu yıl ilimiz ve ilçemiz başta olmak üzere bölgede fare ve yılan çok. Ekosistemde birbirlerini dengeleyen hayvanlar olmasına rağmen bu yıl her iki hayvanın çokluğu nedeniyle köylülerden yoğun şikayet alıyoruz. Fareler bu yıl bölgemizde ekilen ürünler daha çıkmadan tohumlarını yemeye başladı. Bunun yanı sıra evlere de rahatsızlık veriyorlar. Bireysel şikayetler geliyor ancak bireysel mücadele yeterli olmuyor. Köylüler kendi geliştirdikleri yöntemlerle fareleri yok etmeye çalışıyor. Ancak bu yöntemlerle bu kadar çok fareden kurtulmak mümkün değil. Köylülerin muhtarları aracılığıyla bize ulaşmaları halinde kendilerine yardımcı olacağız.”
'YUVALARI SU DOLUNCA YAYILDILAR'
Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi'nden Yrd. Doç. Dr. Temel Göktürk ise, farelerin son 1 ay içerisinde aşırı artış göstermesinin temel nedeninin fareleri yiyen diğer canlıların yok edilmesi ve bölgede etkisini gösteren yağışlar olduğunu söyledi. Yrd. Doç. Dr. Göktürk, aşırı yağmurlardan dolayı yer altındaki fare yuvalarının suyla dolduğunu ve farelerin de insanların yaşadığı alanlara doğru sürüler halinde hareket ettiğini belirtti. Yrd. Doç. Dr. Temel Göktürk, şu bilgileri verdi:
“Farelerin sayısı çok olunca kendilerine yeni alanlar ve yeni yuvalar bulmak üzere bir yerden bir yere geçebilirler. Mesela 1958'de Bangladeş'te yaklaşık 2 milyon farenin köylere doğru hareket edip burada yaşayan insanları açlığa düşürdüğünü biliyoruz. Ülkemizde geçen senelerde özellikle İç Anadolu Bölgesi'nde farelerin köyleri istila ettiği söylenebilir. Aşırı yağmurlu geçen ilkbaharlarda yuvalarının su ile dolmasıyla birlikte fareler bu yerleşim yerlerini terk ederek, daha güvenli olan insanların yaşadığı bölgelere giderler. Bunun yanı sıra fareler aşırı çoğaldığı zaman kendi aralarında yemek rekabetine giriyorlar ve insanların bulunduğu alanlar bunlar için bir gıda kaynağı oluyor.”
DOĞAL DENGENİN BOZULMASI
Yrd. Doç. Dr. Temel Göktürk, farelerin aşırı üremesinin de çeşitli nedenleri olduğunu kaydederek şöyle dedi:
“En önemli neden doğal dengenin bozulmasıdır. Farelerle beslenen çeşitli hayvanları ortadan kaldırınca farelerin üremesini engelleyemiyoruz. Tilkiler, sansarlar, yılanlar, atmacalar, şahinler, baykuşlar fareler ile beslenen canlı grupları. Bunların doğadan kaldırılması ya da aşırı derecede avlanması farelerin üstünde olan baskıyı azaltıyor ve fareler çoğalıyor.”
hürriyet