&G Araştırma Şirketi'nin sahibi Gür, Kürt açılımının siyasi etkilerini yorumladı.

Gür'e göre CHP, hem Batı'da büyük şehirlerde yaşayan Kürt seçmenlerini hem de açılımı destekleyen Beyaz Türk seçmenlerini kızdırdığı için oy kaybediyor

A&G Araştırma Şirketi'nin sahibi Adil Gür, Akşam'a konuştu:

MHP'nin izlediği katı tutum, partiye ne getirir ne götürür?

Süreç insanların kırmızı çizgilerine dokunmadan sonuçlanır, Türkiye'de onlarca yıl süren bu kavga MHP'nin tüm itirazına rağmen sonuçlanırsa milliyetçi bir partinin tabii ki önemli bir argümanı elinden alınmış olacaktır. Bundan dolayı oy kaybedecektir. Ama sürecin, tüm tarafları memnun edecek şekilde sonuçlanamayacağını düşünüyorum. Çünkü PKK'yı dahi dağdan indiriyor olsanız, mutlaka marjinal gruplar türeyecektir. Terörden medet uman gruplar mutlaka çıkacaktır.

Şu ana kadar gelinen tabloda, kim kazandı, kim kaybetti?

Bugüne kadar DTP ve MHP kazandı. AKP ve CHP kaybetti.

ASKER KANAATİ YÖNLENDİRİR

Askerin Kürt açılımı ile ilgili açıklamalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Kürt açılımı açıklamaları içerisinde, MGK toplantısından sonra Genelkurmay Başkanı'nın yaptığı açıklama toplumun yönlendirilmesi açısından çok önemli. Çünkü Ergenekon gibi tartışmalara rağmen, ordu hala Türkiye'nin en güvenilir kurumu. İnsanların yüzde 80'den fazlası, orduyu en güvenilir kurum olarak görüyor. Bu nedenle askerin bundan sonraki tavrı, toplumun kanaatlerinin oluşmasında belirleyici olacaktır. Askerin sürecin yanlış işlediği ve hükümetin yanlış yönde olduğu yönündeki açıklamaları ağırlıklı olarak MHP'ye, kısmen CHP'ye yarayacaktır. Asker halkın hassasiyetlerinin, kırmızı çizgilerinin dikkate alındığı yönünde açıklama yaparsa bu AKP 'ye olan desteği artıracaktır.

Hükümetin Kürt açılımı projesinde, ne gerçekleşirse, proje başarıyla tamamlanmış olur?

Terör biter ve artık şehit cenazeleri gelmezse toplumda, bu projenin başarıldığı algısı oluşur. Ama terörün bitmesi de kısa vadelik, birkaç aylık değil olay değildir. Önümüzdeki 3-5 yılda terör olaylarının yaşanmaması, terörün tamamen Türkiye gündeminden düşmesi gerekir. Yoksa, geçici kısa vadede terör örgütünün ateşkes? Terör gündemden düşebilir. Önemli olan orta vadede gündemden düşmesidir.

PKK'nın silah bırakması, dağdan inmesi bir başarı kriteri sayılacak mıdır sizce?

Elbette ki sayılacaktır. Yani biraz önceki soruda açılım sürecinin başarı ile sonuçlanmasının en önemli kriteri terörün bitmesini gördüğüm gibi terörün bitmesinin birinci göstergesi de terör örgütünün silah bırakması ve dağdan inmesidir doğal olarak. PKK'nın dağdaki kadrolarının, Türkiye Cumhuriyeti devletinin makamlarına gelip teslim olmadığı müddetçe terör tamamıyla bitti ya da bitecek algısı yaratılmaz çünkü sınırlarımız ötesinde farklı bir yerde uyuma - yürüme sürecine girmiş olabilir. Bunun için mutlaka terör örgütü mensuplarının, örgütün silah bıraktığını açıklaması için örgütün Türkiye Cumhuriyeti devleti yetkililerini teslim olması bu süreç açısından çok ama çok önemli.

RİSK AKP'NİN SIRTINDA

Süreçte hangi parti için büyük risk var, hangi parti için büyük fırsat var?

Risk, yöneten ve iktidar olan AKP'nin sırtındadır. Fırsat da ama yine AKP'de. Yani bu süreç başarılı sonuçlanırsa, genel seçimlere kadar AKP oylarına yansıması 2-3 puan olabilir Ama kısa vadede AKP'ye teveccüh ve prestij kazandırtabilir. Yani insanlar 'Ne iyi oldu, Türkiye bir terör belasından kurtuldu' derlerse kısa vadede AKP'ye kazandırabilir? Yani kısa vadede AKP için kazanç, orta vadede AKP için bir risk. AKŞAM Gazetesi için yaptığımız son araştırmada şunu gördük: DTP'nin oyları 5.7'nin üzerine çıkarken, bölgedeki oyları çok fazla değişmemiş aslında. DTP, Adana, Mersin, İstanbul, gibi Kürt vatandaşların yoğun olarak yaşadığı bölgelerden de oy almaya başladı. Bu bakımdan Türkiye'nin sadece Doğu'nun bir bölümünden, Güneydoğu'dan bir bölgesel parti olmak durumundan çıkıp, Türkiye'deki Kürtlerin tamamından sorumlu bir parti hüviyetine dönüşmesi bakımından DTP açısından kazanç olacaktır

Para siyasi istikrarı sever

Kürt açılımına hangi partinin tabanı, daha hassas yaklaştı ve etkilendi?

CHP ve MHP'nin tabanı daha hassas yaklaştı ve etkilendi. Bunun en önemli nedeni şu: Bu iki partide ağırlıklı olarak Doğu ve Güneydoğu bölgesi dışında kalanlar, kırmızı çizgiler konusunda daha hassas. Daha açık bir ifadeyle Kürt kökenli vatandaşların dışında çok sayıdaki diğer seçmen profilinden oy alan partiler olduğu için bunlar daha çok etkilendi.

Ekonomi bu tartışmalardan etkilenir mi?

Eskiden liderlerin küçük bir beyanatından ya da bir Türk takımının Avrupa'daki başarısından bile döviz piyasaları etkilenirdi. Şimdi türban yasa tasarısının tartışması, Anayasa Mahkemesi'nde AKP kapatma davası gibi daha ciddi konularda ekonomi etkilenior. Tartışmalar sonunda iktidarın eskisi gibi tek parti hükümeti olma gücünü yitirdiği ve seçim olsa hiçbir partinin tek başına iktidar olamayacağı algısı oluşursa ekonomi olumsuz etkileyecektir. Çünkü para istikrarı sever.

Adil Gür'e göre Partilerin Kürt açılımı karnesi

OY KAYBI BİRAZ DURUR

Oy oranını açılım sürecindeki olası başarısı değil, ekonomi belirleyecektir. 22 Temmuz 2007 Genel Seçimleri'nde AKP yüzde 46,5 oranındaki oya, 27 Nisan e-muhtırası veya 367 kararıyla değil o günün ekonomik koşulları nedeniyle ulaştı. Bu nedenle AKP'deki oy kaybı devam edecektir. Olası başarı sadece oy kaybı sürecini yavaşlatabilir. Başarısızlık ise oy kaybını hızlandıracaktır.

SEÇMENLER TAVRINI ELEŞTİRİYOR

Özellİkle Batı'da büyük şehirlerde yaşayan, CHP'ye oy veren Kürt kökenli seçmenlerin bir bölümünün tepkisini çekti ve bunların oyunu kaybetmiştir. Bu nedenle DTP oyları İstanbul-İzmir, Adana-İçel Antalya gibi bölgelerde artırdı. CHP açılımı başından beri koşulsuz destekleyen, yüksek gelirli 'Beyaz Türk' seçmeni partinin tavrını eleştiriyor. Kürt açılımında başarı CHP oy kaybettirecek, başarısızlık ise oy kazandıracaktır.

ASKER KONUŞUNCA PARTİYE YARADI

AKŞAM Gazetesi için yaptığımız araştırmada, 6 ay önce yapılan yerel seçimlerden bu yana MHP'nin yaklaşık 3 puan civarında oyunu arttırdığı gözlemledik. Bu açılım sürecinde askerin, muhalefet partileri kırmızı çizgileri ve söylemleri MHP'ye oy kazandırmıştır. Bu oyların kalıcı mı yoksa bir tepki oyu olup olmadığını, önümüzdeki süreçte göreceğiz. Bunu bir şekilde açılım süreci belirleyecektir.

SÜRECİN EN KARLI PARTİSİ

Sürecin en karlı partisi. Hem oyunu arttırdı hem meşruiyet kazandı. DTP'yi muhatap olarak görmeyen partiler, bugün DTP'yi Kürtlerin tamamının olmasa da bir bölümünün resmi temsilcisi olarak kabul ediyor. Süreç başarısızlıkla soruçlanırsa bile elinden geleni yapmış bir parti olacağı için, DTP karlı çıkacak.

- Özkan TAMİRAK - AKŞAM -