Erdoğan'ın, "Arkadaşlarımızdan içeriğin maşeri vicdana uygun hale getirilmesi için bir çalışma başlatmalarını istedim" açıklamasının ardından AK Partili hukukçular ve Adalet Bakanlığı'nın doğrudan af niteliği taşımayacak, böylece TBMM'de nitelikli çoğunluk gerektirmeyecek şekilde bazı suçlarda ceza infaz oranlarının indirilmesi ve denetimli serbestlik süresinin artırılması gibi formüller üzerinde durduğu da belirtiliyor.

Milliyet'in sorularını yanıtlayan parti kurmayları bu konuda iki farklı görüşü savunuyor. Bir grup, Erdoğan'ın, "kişilere karşı işlenen suçları devlet affedemez" vurgusuna dikkat çekerek, "AK Parti iktidarda olduğu sürece Cumhurbaşkanımızın ve partimizin bu ilkesel tutumuna aykırı bir af yasası bu Meclis'ten geçmez" tezini savunurken, diğer grup Türkiye'nin geçmiş af tarihine dikkati çekiyor.

'DEVLET AFFETMEZ'

Geçmişte devlet ve toplum hayatındaki önemli olaylar sonrası ve bunların yıl dönümlerinde af yasaları çıkarıldığını anımsatan kurmaylar, hem Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. kuruluş yıl dönümüne hem de erkene alınmaması halinde Cumhurbaşkanlığı ile TBMM seçimlerinin yenilenmesine denk düşen 2023'te bir genel af düzenlemesinin çıkma olasılığının bulunduğuna işaret ediyor.

CUMHURİYETİN YIL DÖNÜMLERİNDE AF

- İlk genel af yasası 7 Ocak 1922'de yürürlüğe girdi. Toplam dört maddeden oluşan yasa ile cezalarının üçte ikisini tamamlayan mahkümların kalan cezaları affedildi.

- Cumhuriyet'in kuruluşunun 10. yıl dönümü dolayısıyla 26 Ekim 1933'te yine bir genel af yasası çıkarıldı. Bu yasayla 5 yılı geçmeyen hürriyeti bağlayıcı cezaya mahküm olanlar hakkında takibat yapılmamasına ve 3 yılı geçenlerin cezasının affına ilişkin düzenleme getirildi. l Bülent Ecevit'in başında bulunduğu CHP-MSP hükümeti döneminde cumhuriyetin 50. Yılı nedeniyle de genel bir af çıkarıldı. Bu af kapsamında 23 bin kişi ceza evlerinden salıverildi.

- 'Rahşan Affı'yla 23 Nisan 1999'dan önce işlenen suçları kapsayan düzenleme ile ilk etapta cezaevlerindeki 23 bini aşkın tutuklu ve hükümlü tahliye oldu. Daha sonra AYM'nin verdiği iptal kararlarıyla yasanın kapsamının genişlemesi sonucu cezaevinden tahliye olanların sayısı 45 bini buldu.

Şebnem Hoşgör