HABERANALİZ: Kampanya ne amaçla başladı, kaç ili kapsadı, bu konuda bir bilgi verimisiniz?
ÇETKODER: Kampanya açtık. Amaç daha duyarlı bir çevre bilincinin insanlarımıza yerleşmesi idi. Sağlıklı çevre sağlıklı yaşamdır. Yıllar yılı söylüyoruz. Ama bu yerlere çer çöp atmanın, izmarit atmanın önüne geçemedik. Yürürlükte KABAHATLER kanunu diye bir kanun var. Çıkalı yıllar oldu. Ama bunu uygulayan yok. Aslında yerlere çer çöp atmak,.. Kirletmek suç. Ve bunun cezası var. Kanunun uygulayan yok. Bir yerde onlar da utansın istedik. Yani bu kanunu uygulamayanlar utansınlar. Ar etsinler, belki uygulamaya geçirirler dedik. Ama tınlayan olmadı. Bir başka taraftan ise halkın tepkisini ve düşüncesini ölçmek istedik. Yani halk, yasa var, kanun var, bizler sürekli uyarıyoruz, eğitici seminerler ve konferanslar veriyoruz, niçin ilgi ve alaka göstermiyor? Gereken titizliği göstermiyor. Birde işin içine bir maddiyat koyalım bakalım ne olacak dedik. Tabiatıyla biz bütçesi çok büyük bir kuruluş değiliz. Tamamıyla gönüllülük esası ile hareket eden, her hangi iç ve dış bir yerden bağış almayan kuruluşuz. İmece yaparız bu insanlara öderiz dedik. Dediğimizi yaptık. Ancak bütçemiz sınırlı olduğu için ilk etapta 4 ilde bu işi yapalım dedik. Mersin, Adana, Hatay, Osmaniye. Fakat kampanya ayın 14'ünde başladı. 20'sinde son buldu. Biz bunu ikinci bir duyuru ile kamuoyuna duyurduk. Baktık ki, Mersin ve yöresinde oldukça az bir katılım var. 3 gün daha uzattık. Bekledik gelen giden olmadı. Bugün itibari ile kampanya son buldu.
HABERANALİZ: Peki başarı elde edildi mi?
ÇETKODER: Çevre bilincinin oluşması, duyarlı insan oluşması açısından yanımıza gelip gidenlerden gördüğümüz bir başarı idi. Ancak birkaç ayrık otu gibi çıkanda oldu. Mesela adam bu kampanyayı duyunca mahallede ne kadar çocuk varsa toplamış. Gidin bana izmarit toplayın demiş. Çuvallar dolusu izmariti toplamış bize gelmiş. Nedir bu diyoruz. İzmarit diyor. Ne kadar ne bilim abi saymadım, siz sayın diyor. Kardeşim balyalar halinde çuval çuval izmarit. Bunu bir kişi bir değil 20 günde toplayamaz. Kaldı ki saymaya kalksan günler alır. Diyoruz ki, sen mi topladın. Yok, adam tuttum toplattım. Saymadın mı? Saymadım. Saymaya kalksan milyonlarca var. Yani art niyetli. İşi ticarete dökmüş. Bizim gayemiz ticaret değil ki, duyarlı insan sayısını arttırmak sağlıklı çevre bilincinin insanlarda oluşmasını sağlamak. İşsize boşta gezene iş yaratmak, istihdam yaratmak değil ki… Anlatıyorsun anlamıyor. Böyle tipler de çıkıyor yani. Bir iki kişi çıktı, üstelik de kampanya bittikten sonra çıktı geldiler. Biz ne yapacağız şimdi bu toplanan izmaritleri? Ne yaparsan yap. Bana sordun mu toplarken, hayır. Kime danıştın? Danışmadım. Gazetede okudum. İyi okudun da, Gazetede detayları yok. Sen orada yayınlanan habere üstün körü bakıp hareket ettin. Şimdi yanımıza geldin, yâda telefon açıyorsun. Toplamadan evvel, nasıl olacak, ne şekilde olacak, kime getireceğiz diye bize bir telefon açsan yâda o zaman yanımıza gelsen sağlıklı bir bilgi alırdın, bunu yapmadın. Kendince adam etrafına toplamışsın. İşi ticarete dökmüşsün. Tonlarca izmarit getirip bizden yolunu bulma derdindesin. Olmaz bu. Bizim amacımız ticaret değil. Tabi bozulup gidiyorlar. Ama bozulmaya kırılmaya hakları yok. Biz bu işin ticaretini yapmıyoruz. Topladığımız izmariti yemeyeceğiz. Neticede imhası için çalışacağız. Çevre temiz olsun, doğa kirlenmesin diye bizde katkı sunmaya çalışıyoruz. Ama aç gözlü insanlar çoğunlukta.
HABERANALİZ: İlginç bir olay. Peki, kaç kişi 500 izmarit ile geldi?
ÇETKODER: 4 günde Mersin'de 1260 kğ, Adana'da 680 kğ, Osmaniye'de 310 kğ, Hatay'da 180 kğ toplam 2430 kğ izmarit toplanırken bunlar için izmaritleri getiren 145 kişiye 725 lira para ödemesi yaptım. Toplam 145 kişi 500 izmariti kendi ayrı ayrı getirdi. Bunun dışında bir iki kişi yukarıda bahsettiğim gibi işi ticarete dökmüş, çuvallarla topladığını beyan edip para istedi. Böyle şey olur mu? Ama oluyor işte.
HABERANALİZ: Basının ilgisi var mıydı?
ÇETKODER: Tabi ki vardı. Allah hepsinden razı olsun. AA, Anka anında haber girdi. Onlardan servis alan yaygın basın girdi. Tüm yerel medya kendi bölgelerinde girdi. Kum gibi telefon geldi. Özellikle İzmir ve yöresinden... Aşırı telefon geldi. Ama kampanyanın oraları kapsamadığını, 4 ilde yürüttüğümüzü, başarı sağlarsak, oralarda da yapacağımızı belirttik. Bu arada ilginç telefonlarda aldık.
HABERANALİZ: Ne gibi telefonlar?
ÇETKODER: Aslında hem ibret verici, hem hayret verici işler. Memleket gerçekten zor durumda biz bunu anladık. 500 izmarit getir 5 lira götür derken iyi niyetle hulus kalple, çevre bilinci duyarlılık oluşsun diye başlarken gördük ki. Milletin bu beş liraya ihtiyacı var. Ve bırakın o beş lirayı, nasıl olurda biz bu işten para kazanırız derdine düşmüş. Yani çevreyi kimse umursamıyor. Çevreyi umursayan iyi niyetli insan sayısı oldukça az. Ben bu işten nasıl kazanırım derdinde millet. Bunu gördük ve yaşadık. Bizimde kasamızda trilyon yok ki, millete iş ve istihdam yaratalım. Böyle bir çabamız da yok. Amaç, duyarlı çevreci oluşturmak… Sağlıklı çevrenin oluşmasına katkı sağlamak… Ama bunu düşünen yok. Nasıl cebimi doldururum derdindeler. Bu da bizi açıkçası çok üzdü. Biz toplanan izmariti yemeyeceğiz, geri dönüşümde kullanmayacağız, bir yere götürüp satıp para kazanmayacağız. Başta açıkladık. Toplananlar imha edilecek dedik.
HABERANALİZ: Peki millet de çevre bilinci ve çevreye karşı duyarlılık nasıl sizce?
ÇETKODER: Bizim milletimizde çevreciye bakış da çevreye bakışta halen çok fena. Halen üç beş çevreci diyor adam. Oysa herkesin çevreci olması lazım... Çünkü doğa, çevredir. Doğa yaşamın ta kendisidir. Ne kadar temiz tutarsak, yaşam kalitemizi o kadar arttırırız. Kimsenin umurunda değil. Ülke genelinde bu işi kendine vazife kabul etmiş çevreci örgütler var, insanlar var. Azınlığız. Yetkililer biraz siz ısrarcı oldunuz mu, size terörist muamelesi yapmaya kalkıyor. Çevreciden terörist olur mu? Çevreciden vatan haini olur mu? Ayıp ya. İnsan bir lafı söylerken kırk kere düşünür. Mutlak suretle bu işin istismarını yapanlarda olacaktır. Ama ben hiçbir gönüllü çevreci kuruluşun ve çevrecinin hainlik derecesinde iş yapacağına inanmıyorum. Bilinçli çevrecilerin çoğu EGE bölgesinde.. O çevre bilinci Akdeniz, Doğu, Güneydoğu, Karadeniz, İç Anadolu gibi diğer bölgelerde de artması lazım. Artacak ki, sağlıklı çevreyi el birliği ile yaratacağız. Çevre kirliliği aşırı boyutta...
HABERANALİZ: Sizce çevre bilincinin oluşması, sağlıklı çevrenin artması, insanların daha duyarlı olması için ne lazım, ne gibi bir çalışma gerek?
ÇETKODER: Ülkemizde başta Çevre Bakanlığı diye bir bakanlık var. Öncelikle bu Bakanlık çok ciddi çalışmalar yapacak. Denetimi arttıracak. Çünkü kanunlar ve yürürlükteki mevzuatlar var. Bunları işler hale getirecek. Kabahatler kanunun çok acil her yerde eşit, adil uygulanacak. Uygulanması için tüm Belediyeler, kolluk kuvvetleri iş birliği içinde çalışacak. Ayrıca Bakanlık teşkilatı, Yerel yönetimler el ele verecek konferans, panel, seminerler verecekler. En başta kendi kurumlarındaki personeli bu seminerlerden geçirecekler, sonra halka yönelik ücretsiz bu işi yapacaklar. Bizlerle temas kurup bu işi arttıracaklar. Bu işler gönüllülük esası ile olur. İşi maddiyata dökmeden herkes destek vermelidir. Yoksa bir iki kuruluş ve STK'nın tek başına yapacağı işler değil. Ayrıca başta ilköğretim olmak üzere tüm okullarda ÇEVRE kirliliğinin önlenmesi, sağlıklı yaşamın usul ve metotları anlatılmalı, ders haline getirilmeli. Mevcut verilen dersler yetersizdir. Bakanlık Sağlık bakanlığı, Sanayi bakanlığı ile işbirliği içinde ortak genelge yayınlamalı. Tüm mesleki oda başkanlıklarına, Kooperatiflere, Derneklere, Sendikalara, Demokratik kitle kuruluşlarına yazı göndermeli. Bu çalışmaya destek istemeli ve el birliği yapılmalı. Yoksa ciddi bir başarı elde etmek çok uzun seneler alır. Bizim ise bu işi en kısa zamanda çözmemiz gerek. Çünkü kirlilik aşırı büyük…
HABERANALİZ: Peki efendim teşekkür ederiz.
ÇETKODER: Ben teşekkür ederim.
KAYNAK: www.haberanaliz.net