Açıktan atama izinleri nasıl belirleniyor?

2 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin 11 inci maddesinde Açıktan ve nakil suretiyle atama sayılarının nasıl belirleneceği açıklanmıştır. Buna göre; 1- Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamına giren kurum ve kuruluşlarının; memur ve öğretim elemanı kadrolarına açıktan veya diğer kurum ve kuruluşlardan nakil suretiyle yapabilecekleri yıllık atama sayısı, bu sayı sınırlamasına tabi tutulmayacak atamalar ile uygulamaya ilişkin hususlar, öğretim elemanları için Yükseköğretim Kurulu'nun görüşü alınmak suretiyle, Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Devlet Personel Başkanlığı'nın müşterek teklifi üzerine Cumhurbaşkanı'nca belirlenir.

2- Bu kapsamda 657 sayılı Kanun'un 59'uncu (istisnai memuriyet kadrolarına yapılan atamalar) ve 92'nci (istifa sonrası atamalar) maddeleri uyarınca yapılabilecek açıktan atamalar için Devlet Personel Başkanlığı'ndan izin alınması zorunludur.

3- Bu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamına giren kurum ve kuruluşlar, izleyen mali yıla ait atama izin taleplerini içinde bulunulan mali yılın kasım ayı sonuna kadar Strateji ve Bütçe Başkanlığı'na ve Devlet Personel Başkanlığı'na bildirir.

Açıktan atama sayısı için kanuni sınır yok

Devlet Personel Başkanlığı'nın mülga olmasına rağmen hala Kararnamelerde yer almasını anlamakta zorlandığımızı ifade etmek isteriz. Biran önce Kararnamelerde gerekli düzenlemelerin yapılmasının uygun olacağını düşünüyoruz. daha da önemlisi bu Başkanlık kapandıktan sonra personel konularında ciddi bir boşluk doğduğunun da bilinmesi gerekiyor.

Yeni sistemde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Cumhurbaşkanı Kararı iç içe geçmiştir. Bazı küçük ayrıntılar olsa da her ikisi de Cumhurbaşkanı tarafından yürürlüğe konulduğu için hiyerarşik bir astlık üstlükten bahsetmenin gereksiz olduğunu düşünüyoruz. biri hakkında Anayasa Mahkemesi'ne şekil ve esas yönünden iptal davası açılabilirken diğeri hakkında idari yargıda dava açılabilmektedir.

Bu çerçevede, kararnameye göre açıktan atama sayıları Cumhurbaşkanı'nca belirlenmektedir. 190 sayılı KHK yürürlükten kaldırılmadan önce açıktan atama sayıları Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu'nda belirlenmekte ve Devlet Personel Başkanlığı'nın bağlı olduğu Bakan ve Maliye Bakanı'nın müşterek teklifi üzerine Başbakan onayı ile kurumlara dağılımı yapılmaktaydı. Yeni sistemde açıktan atamadaki sayı sınırı Cumhurbaşkanı'nca belirlenmektedir. Dolayısıyla kamu kurumlarının memur atamaları için yeni atama izinlerinin alınması zor olmakla birlikte imkan dahilindedir. Yani ihtiyaç halinde yeni açıktan atama izinleri almak kamu kurumlarının Cumhurbaşkanlığı nezdinde yapacağı ikna çabalarına bağlıdır.

Her ne kadar Milli Eğitim Bakanlığı'na bu karar ile çok az sayıda açıktan atama izni verilmiş olsa da öğretmen atamaları sözleşmeli statüde olduğu için bu kapsamda yer almamaktadır.

Açıktan atama izinlerinin yer aldığı kararnamede neler yer alıyor?

20.02.2020 tarihli ve 2020/60 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile kapsamdaki kamu idare, kurum ve kuruluşlarının 2020 yılı için memur kadroları ile öğretim üyesi dışındaki öğretim elemanı kadrolarına açıktan veya nakil suretiyle yapabilecekleri atama sayıları belirlenmiştir. Belirlenen sayıların oldukça yetersiz olduğu görülüyor.

Kararnamesinin 2'nci maddesinde açıktan atama izni aranmayan atamalar tek tek sayılmıştır. Daha önce mülga 190 sayılı KHK'nin açıktan ve nakil suretiyle atama sayılarını düzenleyen ek 7'nci maddesinde yer alan düzenlemeler küçük ilavelerle aynen muhafaza edilmiştir. Burada dikkat çeken en önemli husus ise Hazine ve Maliye Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı'nda münhasıran vergi ve sosyal güvenlik alanlarında istihdam edilecek yardımcı kadroları ile Türk Patent ve Marka Kurumu'na ait Sınai Mülkiyet Uzman Yardımcısı kadrolarına yapılacak atamalardır.

Yine, 3 sayılı Üst Kademe Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usüllerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'ne ekli (I) sayılı cetvelde yer alan kadrolar, ilgili mevzuatı uyarınca atama işleminin gerçekleşmesiyle birlikte ihdas olmuş sayılan kadrolar ile bakan müşaviri kadrolarına yapılacak atamalar da açıktan atama sayısının kapsamı dışına çıkarılmıştır. Ancak, bakan müşaviri kadrosuna atama yapılabilmesi için Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'ndan izin alınması gerekmektedir. Yeni sistemde Bakan Müşaviri atamalarının Cumhurbaşkanı tarafından yapılmadığını ve atamaların da Resmi Gazete'de yayınlanmadığını ifade etmek isteriz.

2019 yılında işlemi devam eden atamalar için izin alınmayacak

Karara göre, 2019 yılında verilmiş bulunan açıktan ve naklen atama izinleri dahilinde 31/12/2019 tarihi itibarıyla;

1- Naklen atama işlemlerinde, muvafakat talebi söz konusu personelin görev yaptığı kurum veya kuruluşa gönderilmiş bulunan,

2- Açıktan yapılacak atamalarda sınav ilanı yapılan,

3- Kamu Personel Seçme Sınavı sonuçlarına göre yerleştirme yapılması Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı'ndan talep edilen ve 2019 yılında sonuçlandırılamayan atama işlemleri,

2019 yılında verilmiş bulunan atama izinlerinden kullanılması kaydıyla, ekli listelerde belirtilen sayılara bağlı kalınmaksızın 2020 yılında tamamlanabilecektir.

Ayrıca, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması işlemleri sebebiyle 31/12/2019 tarihi itibarıyla tamamlanamamış atama işlemleri, işlemin ait olduğu yıl atama izninden kullanılması kaydıyla 2020 yılında tamamlanabilecektir.

İstifa sonrası atamalar için nasıl bir düzenleme yapıldı?

Verilen atama izin sayısının en fazla yüzde 2'si, daire başkanı ve daha üst yönetici kadroları ile kariyer meslek kadrolarına yapılacak atamalar hariç olmak üzere 657 sayılı Kanun'un 92'nci maddesi uyarınca yapılacak atamalar için kullanılabilecektir. Atama izin sayıları 50 adedin altında kalan kurumlarda ise bu sayı 1 adet olarak uygulanacaktır.

Personel konularında olumsuzluk çıkmaması için neler yapılmalıdır?

Yeni sistemde kamu personel konuları iyice karışık bir hal almıştır. Hangi mevzuatın yürürlükte olduğu hangisininse mülga olduğu iyice belirsiz bir hal almıştır. Bu karışıklığın önlenmesi için acilen detay açıklamaların yer aldığı tebliğler çıkarılmalıdır. Yoksa kamu kurumlarınca taksirle çok büyük çamların devrileceğini söylemek kehanet olmaz.