Türk Eğitim-Sen ile Uluslararası Avrasya Eğitim Sendikaları Birliği tarafından 07-10 Aralık 2017 tarihleri arasında düzenlenen Uluslararası Türk Dünyası Mühendislik ve Fen Bilimleri Kongresi ile Türk Eğitim-Sen Üniversite Temsilcileri Eğitim ve İstişare Toplantısı’nın kapanış oturumu yapıldı.

Kongreye Azerbaycan, Birleşik Arap Emirlikleri, Birleşik Krallık (İngiltere), Cezayir, Danimarka, Güney Afrika, İran, İspanya, Kazakistan, Kenya, Kırgızistan, Kosova, Lübnan, Makedonya, Lübnan, Rusya ve Türkiye’den 600’e yakın başvuru olmasına rağmen bilim hakem kurulunun değerlendirmesi sonucunda uygun görülen 450 civarında bilim insanı katıldı. 8 Aralık 2017 tarihinde başlayan ve başkanlıklarını Prof. Dr. Mehmet AKALIN ile Dr. Margaret CARTER’in başkanlığını yaptığı Mustafa Kemal Atatürk Açılış Oturumu’nda Çalışmaları ile Nobel ödülü almış Geoffrey LEVERMORE dahil dünyaca ünlü 12 davetli konuşmacı sunum yaptı.

Açılış oturumunun ardından iki gün devam eden; Prof. Dr. Oktay SİNANOĞLU, Prof. Dr. Cengiz AYTMATOV, Prof. Dr. Bahtiyar VAHAPZADE, Prof. Dr. Turan YAZGAN, Rauf DENKTAŞ ve Prof. Dr. Aziz SANCAR’a ithaf edilen oturumlarda 9 farklı salonda eş zamanlı olarak sözlü ve poster olmak üzere 394 bildiri sunuldu. Bildiri sunumlarının ardından yakın zamanda kaybettiğimiz milli sporcumuz Naim SÜLEYMANOĞLU’na ithaf edilen kapanış oturumunda dünya çapında bilim insanları tarafından yapılan değerlendirmenin neticesinde Prof. Dr. Seyhan FIRAT tarafından kongreye katılan bilim insanları adına sonuç bildirgesi okundu.

Kapanış oturumunda Kongre Başkanı Prof. Dr. Seyhan Fırat’ın yönetiminde katılımcılar arasından belirlenen Prof. Dr. Hakan Hocaoğlu, Prof. Dr. Özgür Öztürk, Prof. Dr. Jeffrey Levermore, Prof. Dr. Gürkan Özden, Prof. Dr. Abduvap Zulpuyev, Prof. Dr. Nurmammad Mammadov, Prof. Dr. Kulyash Kaimuldinova konuşma yaparak, kongre çalışmalarını değerlendirdi.

Kapanış konuşması yapan Türkiye Kamu-Sen, Türk Eğitim-Sen ve UAESEB Genel Başkanı İsmail Koncuk, kongrenin başarıyla tamamlandığını belirterek; kongre başkanına, kongre düzenleme kuruluna, katılım sağlayan, tebliğ sunan tüm akademisyenlere, üniversite teşkilatlarımızın yöneticilerine, UAESEB’e üye kuruluşların genel başkan ve yöneticilerine ve genel merkez yöneticilerine teşekkür etti.

Genel Başkan Koncuk şunları kaydetti: “Bu denli büyük ve başarılı bir bilimsel kongre organizasyonunu akademisyenlerimizin gayretleri ile yaptık. Her birine ayrı ayrı çok teşekkür ediyoruz. Bu kongremiz, bilim insanlarının ortak menfaatine olan bir çalışmadır.

Bu çalışmaya destek verenlerin hangi milletten, hangi etnik kökenden olduğunun önemi yoktur. Önemli olan toplumun yararına olan bilimsel faaliyetleri yapmaktır.

Bilimsel çalışmalardan hepimiz faydalanıyoruz ve çalışmalara sorumlu bir sendika olarak yüreğimiz yettiğince devam edeceğiz. Türk Eğitim-sen olarak her zaman bilimsel faaliyetlerin içinde olacağız. Teşkilatımız her zaman bilim insanlarının hizmetindedir.”

Genel Başkan İsmail Koncuk ve UAESEB’e üye kuruluşların genel başkan ve genel başkan yardımcıları tarafından Kongre Düzenleme Kurulu Üyelerine teşekkür plaketi verildi.

Kongrenin kapanış oturumunun ardından Sonuç Bildirgesi açıklandı. Kongre’nin Sonuç Bildirgesi şu şekildedir:

1. ULUSLARARASI TÜRK DÜNYASI MÜHENDİSLİK VE FEN BİLİMLERİ KONGRESİ SONUÇ BİLDİRGESİDİR

1. Uluslararası Türk Dünyası Mühendislik ve Fen Bilimleri Kongresi, Türk Eğitim – Sen ve Uluslararası Avrasya Eğitim Sendikaları Birliği işbirliği ile 7-10 Aralık 2017 tarihleri arasında Antalya’da hedeflenen amaçlar doğrultusunda gerçekleşmiştir.

Türk Dünyası’nı oluşturan ülkeler ve akraba topluluklar arasındaki kültüre dayalı gönül köprülerini sağlamlaştırmaya yönelik olarak mühendislik ve fen bilimleri sahalarında gerçekleştirilen 1. Uluslararası Türk Dünyası Mühendislik ve Fen Bilimleri Kongresi’nin kongre hedefleri doğrultusunda iletişim ve kaynaşma süreçlerine katkı sağladığı görülmüştür.

Uluslararası Türk Dünyası Mühendislik ve Fen Bilimleri Kongresi çoğu gelişmekte olan ülke statüsündeki Türk Dünyası ülkelerinin sosyal ve kültürel alandaki işbirliğini mühendislik ve fen bilimlerine yönelik alanlara da taşıma gayretinin bir yansımasıdır. Bu tür kongre ve organizasyonlar Türk Dünyası’nı oluşturan ülke ve toplulukların bilim ve teknolojiyi oluşturan bilgiyi paylaşabilmeleri açısından önemlidir.

Üç gün süren kongre süresince bu tür bilimsel organizasyonların Türk Dünyası’ndaki işbirliği girişimlerini bilimsel alanlara taşıma potansiyeline sahip olduğu bir kez daha görülmüştür. Türk Dünyası arasındaki kültürel ortaklık ve işbirliğine, bilimsel bilgi ve onun teknolojik yansımalarının dahil edilmesi ortak gelecek hedefine bilimsel bir projeksiyon katacaktır.

Türk Dünyası’nı oluşturan ülkeler, soydaş ve akraba topluluklar arasında köprü oluşturmaya yönelik bir temel hedefe yönelik olarak düzenlenen kongre, bu açıdan temel hedefine ulaşmıştır.

Kongreye dünyanın değişik yerlerinden önemli bilim insanları davetli konuşmacı olarak katılmıştır.  İklim Değişimi hususunda yaptığı çalışmalar nedeniyle Nobel Odülü kazanan Prof. Dr. Geoffrey Levermore, Prof. Dr. Abid I Abu-Tair, Prof. Dr. Zikri Altun, Prof. Dr. Luis A Angurel, Prof. Dr. Serdar SALMAN, Prof. Dr.Germán F. de la Fuente, Prof.Dr. Saleh SULTANSOY,  Prof. Dr. John KINUTHIA, Prof. Dr. Agron BAJRAKTARI Prof. Dr. Ali GENCER ve yapmış oldukları konuşmalarla katılımcılara bilimin bugünü ve geleceği hakkında önemli projeksiyonlar sunmuşlardır.

• Kongrede 34 Poster, 360 Sözlü bildiri olmak üzer toplam 394 bildiri sunulmuştur. Kongre çerçevesinde toplam 49 Oturum gerçekleşmiştir.
• Kongrede yapılan oturumlarda temel ve mühendislik bilimlerindeki son gelişmeler ele alınmıştır,
• Türk Dünyası’nda Endüstri 4.0 kapsamında yürütülen çalışmalar ilgili oturumlarda kapsamlı bir şekilde tartışılmıştır.

Türkiye’nin 21. YY’da M. Kemal Atatürk’ün dile getirdiği muasır medeniyetler seviyesine çıkmak adına düzenlenen bu tür kongre faaliyetlerinin devam etmesi büyük önem arz etmektedir. Bölgesinde ve dünyada güçlü bir Türkiye ve Türk dünyası idealinin yolu bilime gereken önemin verilmesinden geçmektedir.

Aşağıda belirttiğimiz hususların Türk Dünyasını oluşturan tüm ülkeler tarafından dikkate alınması Türk dünyasının bilimsel ilerlemesine hizmet ederken daha güçlü bir Türk dünyası idealinin ete kemiğe bürünmesine vesile olacaktır:

1. Türk Devletleri Bilim Konseyi kurulmalıdır. 
2. Bilim ve Teknolojinin tüm alanlarında ortak terminoloji oluşturulmalıdır.
3. Ortaokul düzeyinden üniversite düzeyine tüm öncelikli alanlarda çeşitli kapsamda (popüler, derslik, bilimsel monografi) kitaplar yazılmalı ve/veya yabancı dillerden Türkçeye çevrilmelidir.
4. Gelişmiş ülkelerin AR-GE altyapıları irdelenerek Türk Dünyası için bir strateji belirlenmelidir. Bu kapsamda en kısa zamanda Ulusal Laboratuvarlar Sistemi kurulmalıdır.
5. Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri Gayrı Safi Milli Hasılalarının (GSMH) 2020 yılında en az %2’ni, 2023 yılından itibaren en az %3’nü AR-GE’ye ayırmalıdır.
6. Bilim ve Teknoloji ile ilgili metinlerin Türk lehçeleri arasında bilgisayar ortamında otomatik çevrilmesi için programlar geliştirilmelidir.
7. AR-GE’nin hukuksal altyapısı gelişmiş ülkeler düzeyine ulaştırılmalıdır.
8. Toplam AR-GE harcamalarının en az %5’i ortak projelere ayrılmalıdır. Bu amaçla AB Çerçeve programları benzeri bir yapılanma oluşturulabilir.
9. Japonya ve Güney Kore deneyimi göz önünde tutularak Türkiye’de ve Türkistan’da birer Bilim Kenti kurulmaya başlamalıdır.
10. Bilişim çalışmaları “stratejik araştırma alanı” olarak belirlenerek bu konuda Türk Dünyası arasında ortak çalışma havzaları oluşturulmalıdır.
11. Türk Dünyasında teknoloji geliştirme alanları oluşturularak araştırmacıların bu alanlarda ortak çalışmalar yapmasına olanak sağlayacak çalışmalar yapılmalıdır.
12. Araştırmacıları Endüstri 4.0 ve 5.0 çalışmalarına teşvik eden düzenlemeler yapılmalıdır. Bu konuda Türk Dünyasında ortak çalışma alanları oluşturulmalıdır.
13. Türk Hızlandırıcı Kompleksinin (TAC projesi) kurulması için azami destek verilmelidir. Benzer projeler diğer öncelikli AR-GE alanlarında da geliştirilmelidir.
14. CERN (Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi) başta olmakla AB, ABD, Japonya ve Rusya’nın ileri araştırma merkezlerine doğrudan katılım sağlanmalıdır.